منافع و اهداف کشورهای دارای منابع نفتی و شرکت‌های بین‌المللی نفتی در انعقاد قراردادهای نفت و گاز

مقالۀ پیش رو، به منظور شناسایی اهداف و منافع کشورهای نفتی، به ویژه ایران، در انعقاد قراردادهای حوزه‌های اکتشاف، توسعه، استخراج و تولید نفت و گاز با شرکت‌های بین‌المللی در مقابل اهداف و منافع آن‌ها، سامان یافته است. این پژوهش، از دو روش اسنادی و کتابخانه‌ای و نیز پیمایشی با مصاحبۀ ساختاریافته با نخبگان انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد اهداف و منافع دو طرف قرارداد بسیار گوناگون است. این اهداف و منافع برای کشور میزبان، حوزۀ درآمدها و هزینه‌ها، فناوری، اقتصاد داخلی، بهره‌برداری فنی، اقتصادی و صیانتی از مخازن و نیز کسب اطلاعات را دربر می‌گیرد. در مقابل، اهداف و منافع شرکت‌ها، حوزۀ درآمدها و هزینه‌ها، فناوری، اقتصاد کشور مادر، حفظ انحصارات و نیز اطلاعات را شامل می‌شود. بنابراین، لازم است راهبردهای مناسب برای رسیدن به اهداف و منافع در تنظیم و تدوین قراردادهای نفتی نیز در طول مذاکرات مورد توجه قرار گیرد که نوشتار حاضر در این باره پیشنهادهایی را ارائه داده است.