میکرومورفولوژی خاک‌های جنگلی توسعه یافته بر روی لس در یک گرادیان بارش در شمال ایران

به منظور بررسی درجه تکامل خاک­های جنگلی مدرن تشکیل شده بر روی لس، 6 خاک­رخ واقع در یک گرادیان بارندگی در شمال ایران (استان­های گلستان و مازندران) انتخاب گردید و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، میکرومورفولوژی و برخی شاخص­های رنگ آن­ها مورد بررسی قرار گرفت. خاک­های مورد مطالعه در رده­های آلفی­سول و مالی­سول طبقه­بندی شدند. نتایج نشان داد که دو فرایند مهم در تشکیل و تکامل خاک­های این مناطق، آبشویی آهک و متعاقب آن تجمع رس می­باشد. همچنین مطالعات میکرومورفولوژی نشان داد که رابطه مثبتی بین گرادیان تغییرات اقلیمی (افزایش بارندگی) و شاخص میکرومورفولوژیکی تکامل خاک (MISECA) وجود دارد. بی­فابریک غالب خاک­ها بدلیل آبشویی آهک در افق­های آرجیلیک، لکه­ای و در افق­های کلسیک، کریستالیتیک می­باشد. در منطقه توشن تشکیل و حفظ پوشش‌های ضخیم و قرمز رنگ رس به غالب­بودن ورمیکولیت در این خاک­رخ نسبت داده شد. رابطه همبستگی بین سه شاخص رنگ هارست، تورنت و الکساندر با انواع شکل­های آهن، نشان داد که شاخص تورنت و الکساندر برای منطقه مورد مطالعه، بهتر از شاخص هارست عمل نموده است .به­علاوه شاخص میکرومورفولوژیکی تکامل خاک بیشترین همبستگی را با شاخص تورنت نشان داد.