نقش رسانه‌های اجتماعی جدید و شبکه‌سازی در انقلاب ۲۵ ژانویه مصر و بحران‌های پس از آن

چکیده فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی نوین از جمله رسانه ­های اجتماعی، سایت­ های شبکه ­های اجتماعی و محتوای تولید شده توسط کاربر، در حال تغییر چشم ­انداز گفتمان سیاسی در بحران ­ها و محیط ­های پس از درگیری هستند. کاربرد این ابزارها می­تواند روش­ هایی که ایده­ ها گسترش می­یابند و در درون جوامع منتشر می­شوند را دگرگون ­کند. فناوری­های نوین می­توانند ارتباط موثر و پایدار بین افراد، اجتماعات، جنبش­ها و افراد ذینفع درگیر در مدیریت بحران­ها را تسهیل کنند. فرضیه پژوهش پیش‌رو این است که نقش­آفرینی رسانه ­های نوین نظیر اینترنت، شبکه­ های اجتماعی (فیس­بوک، توئیتر)، تلفن همراه (پیام­دهی متنی)، وبلاگ­ها، پست­الکترونیکی و چت­روم­ ها، عامل شکل­ گیری شیوه جدید مشارکت سیاسی در بین شهروندان (عمدتاً جوانان) این کشور بوده است. از منظر جامعه‌شناسی سیاسی، جوانانی که از مشکلاتی چون بیکاری، فساد و استبداد رنج می­بردند و از فناوری­های نوین ارتباطی استفاده می­کردند، نقش مهمی در رهبری و مدیریت این انقلاب ایفا کرده­اند و عملاً آغازگر موج اعتراضی مصر بوده­اند. در این پژوهش قصد داریم با توجه به مبحث فناوری اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در کشور مورد بررسی یعنی مصر، به مقطع زمانی انقلاب ۲۵ ژانویه سال ۲۰۱۱ بپردازیم که در آن به واسطه نقش ابزارها و شبکه­های ارتباطی نوین، میدان­های عمل جدیدی برای کنشگری سیاسی فراهم­شد. پس از آن با در نظرگرفتن ظرفیت محدود این پژوهش، به شرایط و اوضاع در حال تغییر این کشور می­پردازیم و این موضوع را بررسی می­کنیم که چگونه فرصت سیاسی ایجاد شده در این کشور در اثر حوادث و تحولات، دچار چالش شده ­است.