نقش سورفکتین در القا مقاومت گیاه توتون علیه آگروباکتریوم

بیماری گال طوقه یکی از خسارت‏زاترین بیماری‌های باکتریایی است. کنترل زیستی بیماری‌های گیاهی به لحاظ خطرهای ناشی از کاربرد آفت‏کش‏ها امروزه جایگاه ویژه‌ای دارد. این پژوهش برای درک دقیق‌تر‏‏ سازوکار مولکولی سورفکتین روی آگروباکتریوم مولد گال طوقه به‌عنوان پیش‌نیاز امکان استفاده از عامل کنترل زیستی باسیلوس تولیدکننده سورفکتین علیه این بیماری انجام شد. بدین منظور از گیاه توتون، سویه آگروباکتریوم IBRC-M10701 و سورفکتین خالص تجاری (25 میکرومولار) استفاده شد. به دلیل اهمیت اثر miRNAها در مسیر سیگنال‏دهی اکسین و ژن lox در مسیر القای مقاومت، سطح بیان miRNA167‏‏‏nta- و ژن lox در برهمکنش باکتریایی IBRC-M10701 و سورفکتین در روزهای اول، سوم و ششم بعد از تیمار با روش qRT-PCR مورد ارزیابی قرار گرفت. سطح بیان ژن lox پس از تیمار با آگروباکتریوم در زمان‌های‏‏ فوق به ترتیب افزایش بیانی 47/0، 9/22 و 8/61 برابری، در تیمار با سورفکتین افزایش بیانی 6/4، 6/3 و 6/11 برابری و در تیمار تلفیقی سورفکتین-آگروباکتریوم افزایش بیانی 2/4، 8/38 و کاهش بیانی 3/20 برابری داشت. همچنین سطح بیانی nta-miR167 در تیمار آگروباکتریوم بیانگر روند افزایشی 4/3، 4/214 برابری (روز اول و سوم) سپس روند کاهشی 5/2 برابری (روز ششم)، در تیمار با سورفکتین افزایش بیانی 12/3، 2/13 برابری (روز اول و سوم) و کاهش بیانی 5/4 برابری (روز ششم) و همچنین در تیمار تلفیقی سورفکتین-آگروباکتریوم بیانگر افزایش بیانی 6/1، 2/2 و 6/9 برابری نسبت به شاهد بود. به‌طورکلی مقایسۀ الگوی تغییرهای بیانی در ژن lox و nta-miR167 بیانگر اثر مثبت بیوکنترلی سورفکتین علیه آگروباکتریوم به‌واسطۀ کاهش اثر تهاجمی آن بود. این مطلب بیانگر ارزشمندی این ترکیب و سویه‌های‏‏ باکتریایی باسیلوس تولیدکنندۀ سورفکتین به‌عنوان عوامل کنترل زیستی است.