اعظم ایرجی نیا
استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - بررسی نظریه تفسیری ابن‌عربی در مورد تکثر معنای قصدی، مبانی فلسفی و اثرات فقهی آن
کلام الهی اصلی‌ترین منبع فهم آموزه‌های اسلامی است که در تفسیر آن، دستیابی به نیت صاحب متن اهمیت دارد. اما آیا معانی مقصود خدای متعال می‌توانند متعدد باشند؟ در این راستا، نظریه تفسیری ابن‌عربی قابل توجه است. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی و نقد وحدت و کثرت معانی مقصود در آثار ابن‌عربی، تحلیل مبانی فلسفی مقصود نبودن معانی نادرست الفاظ و مقصود دانستن تمامی احتمالات معنایی درست می...
[ 2 ] - بررسی اعیان ثابته و‌‌صُور مُرتسمه همراه با نقد ایرادات ملاصدرا به صُور مُرتسمه
دو نظریۀ اعیان ثابته و صُور مُرتسمه که برای تبیین علم پیش از ایجاد، ارائه شدند و نقش ویژه‌ای در حوزۀ جبر و اختیار و قضا و قدر ایفا کرده‌اند، از سوی اندیشوران بسیاری تحلیل و بررسی شده‌اند؛ برخی این نظریه‌ها را پذیرفتند و برخی نیز به نقد آنها پرداخته‌اند. ملاصدرا از میان این دو نظریه، از اعیان ثابته دفاع و از صُور مُرتسمه انتقاد کرده است. این نوشتار برآن است تا با بیان چیستی و چگونگی پیدایش اعیا...
[ 3 ] - بررسی جایگاه لذت با تکیه بر حکمت صدرا و سودگرایی بنتام
این نوشتار در پی آن است تا با ارائه تبیینی از لذت، کمال و هویت انسان در حکمت صدرا و بیان سودگرایی عمل‌محور بنتام که ارزشمندی فعل را مبتنی بر لذت آن می‌داند و تبیین معیارهای هفت‌گانه او و نقد آنها نشان دهد در حکمت صدرایی وجود کمال بر وجود لذت برآمده از کمال تقدم دارد. انگیزه انسان عادی در انجام فعل ابتدا رسیدن به لذت، سپس نایل شدن به خودِکمال است؛ بنابراین در این حالت، لذت به‌لحاظ وجودی مؤخر از ک...
[ 4 ] - بررسی وجودشناختی صفات الهی از دیدگاه ابن‌سینا همراه با نقد ملاصدرا
خداوند و صفات او مهم‌ترین مسأله‌ای است که فکر بشر را به خود مشغول نموده است؛ گواه بر این مدعا آثار فیلسوفان و متکلمان در طول تاریخ اندیشه بشر است. ابن‌سینا از مشاهیر حکمت مشا با نگاهی واقع‌گرا و برآمده از متن هستی کوشیده است تصویری دقیق‌تر از ذات و صفات خداوند ارائه نماید و بر شناخت هرچه بیشتر خالق هستی و زیبایی و اطلاق آن صحه گذارد. بررسی تقسیم صفات، عینیت صفات با ذات و تکثر و ترادف صفات در...
[ 5 ] - تجلی عدالت در حدیث شریف سلسلةالذهب با تکیه بر حکمت متعالیه
مستمر بشر در طول تاریخ برای رسیدن به سعادت گویای آن است که دستیابی تمام و کمال به سعادت بدون پیروی از انسان کامل میسر نیست. انسان کامل که در این نوشتار امام است خود را عین فقر به خداوند متعال می‌داند و همین درک فقر او را به شناخت عمیقی که ملازم با این شناخت است یعنی معرفت نسبت به خداوند رهنمون و او را در نقطه اعتدال عقل نظری و عملی قرار میدهد. حدیث سلسلةالذهب به وجود اعتدال در امام و تناسب ...
نویسندگان همکار