ناهید شاهوردیانی

استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تهران

[ 1 ] - نظری بر دیپلماسی فرهنگی فرانسه؛ جایگاه والای فرهنگ در دیپلماسی

بی­شک، برای کشوری که نخستین وزارت فرهنگ جهان را ﺗﺄسیس کرده است، فرهنگ از عناصر مهم دیپلماسی محسوب می‌شود. این توجه منحصربه‌­فرد به فرهنگ و نقش آن در روابط بین‏الملل، مبتنی بر نگاه و توجهی است که دولت و سیاستگذاران فرانسوی از دیرباز به مقولة فرهنگ در داخل این کشور مبذول داشته­اند. از پنج قرن پیش تاکنون، در این کشور، فرهنگ مورد توجه دولت  بوده و از اساسی‌ترین عناصر هویت و قدرت شمرده شده است. به ع...

[ 2 ] - مسیر اُدیپ در رمان هانری بوشو: افول یونگی «عقدۀ اُدیپِ» فروید

«اَُُدیپ در جاده» روایتی است از مسیری که اُدیپ طی می‌کند تا از تِب به کُلُن برسد، از شهری که در آن گناهش بر او هویدا می‌شود به شهری‌که سرانجام آرامگاه او می‌گردد. مسیری که از لحاظ روایی بین دو نمایشنامۀ سوفوکل قرار می‌گیرد و این‌چنین «اُدیپِ شهریار» را به «اُدیپ در کُلُن» وصل می‌کند. درواقع بوشو با بهره‌گیری از این خلأ روایی مسیری را متصور می‌شود که طی کردن آن به اُدیپ اجازه خواهد داد تا با وضعیت رنجور خود ...

[ 3 ] - ارائة مدل ارزیابی ترجمة فیلم با استناد به مدل دوسار و بررسی نقش کاربردی آن در آثار دوبله‌شده در ایران

در پژوهش حاضر، پس از برشمردن مشخصه‌های استاندارد ترجمة فیلم و مقایسة مراحل عملی این نوع ترجمه در ایران با مشخصه­های ذکرشده، معیارهایی برای ارزیابی کیفیت ترجمة فیلم معرفی می­شود. بدین­منظور، مدل ارزیابی آندره دوسار- که برای ترجمة ادبی و براساس «حذفیات، اضافات و انتقال معنا» طرح‌ریزی شده است- مدنظر قرار می­گیرد و کارکرد و اعتبار آن برای ارزیابی ترجمة فیلم بررسی می­شود. انتقال معنای کامل، انسجام م...

[ 4 ] - تلفیق افسانه و اسطوره در داستان‌های کوتاه ژان- ماری گوستاو لوکلزیو

داستان کوتاه، همواره به عنوان یکی از ژانرهای اصلی بسیاری از روایات ادبی مطرح بوده و مطالعات فراوانی که در زمینه ویژگی‌ها و عناصر سازندة آن صورت گرفته، مؤید همین مهم است. در واقع همین ویژگی‌هایند که روایت را در داستان‌های کوتاه از سایر انواع ادبی متمایز می‌سازند. اما گاهی ادبیات معاصر فرانسه این مرزها را در هم آمیخته و تشخیص ژانرهای ادبی را بسیار دشوار می‌سازد. اغلب داستان‌های ژان ماری گوستاو لو...

[ 5 ] - بازنگری ویژگی صوری رمان تجربی فرانسوی در فاصلة سال‌های 50 الی 70

رمان نو فرانسه مکتبی است که از زمان پدیداریش، یعنی از ابتدای دهة 1950، بیش از دیگر مکتب‌های ادبی، به طور اصولی و مکرر، الگوهای نوشتاری داستانی را زیر سوال برده است. در این چالش، نویسندگانی که مستقیم و یا غیر مستقیم به این گرایش وابسته بوده‌اند، توجه خود را معطوف قالب کرده و به آن اهمیت ویژه‌ای بخشیده‌اند، با علم به این‌که انتخاب چنین شیوه‌ای می‌توانست موجب عدم انتقال سریع و صریح مفهوم شود. از...

[ 6 ] - شخصیت های ابالدیا در جستجوی رهایی

شخصیت تئاتر ابالدیا که در نگاه اول مضحک و سر گرم کننده به نظر می آید‘ اغلب از سرنوشت تلخی که خشونت و بی رحمی دنیای مدرن برای او رقم زده در هراس است. شخصیت های محوری نمایشنامه های او که عمدتاً مردان هستند‘ در اندیشة دگرگون ساختن نظام حاکم بر جهان ویا دست کم بهبود موقعیت خود و رهایی از بن بستی که در آن گرفتار آمده اند می باشند. آن ها وحشت زده و نا امید به دنبال راه نجاتی می گردند. این مردان در جست...

[ 7 ] - بررسی نقش اشیاء در نمایشنامه های رنه دو ابالدیا

در نمایشنامه های معاصر‘ اشیاء دیگر یک زینت برای صحنه نیستند و بیانگر معانی مختلف می باشند که سزاوار تعمق است. اشیایی که در باز ی بازیگر بکار گرفته می شوند در اغلب مواردارتباط بصری و آنی با تماشاچی برقرار می کنند و علاوه بر این‘ قابلیت ایفای نقش های پیچیده تر را نیز دارند. در تئاتر‘ شخصیت ها برای پشت سر نهادن دشواری ها از وجود اشیاء حاضر در صحنه کمک می گیرند. همین اشیاء ممکن است در جایی دیگر واس...

[ 8 ] - بررسی تطبیقی مضمون‌های محوری در شعر احمد شاملو و شارل بودلر

احمد شاملو، شاعر ایرانی سده‌ی بیستم میلادی، بنیان‌گذار «شعر سپید» در ادبیات فارسی به‌شمار می‌آید و آشنایی خوبی با ادبیات جهان داشت. مضامین شعر او زن و عشق، مرگ و مسائل وجودی، آزادی و عدالت‌خواهی را دربرمی‌گیرد. شارل بودلر بنیان‌گذار مکتب «انحطاط» و از پیشگامان نمادگرایی محسوب می‌شود. دستمایه‌های مهم شعر او شهر و زندگی شهری، زن و عشق، مرگ و ملال، آزادی و نوگرایی می‌باشد. با وجود فاصله‌ی حدوداً یک...

[ 9 ] - بررسی دوگانگی گفتمان‌های ایدئولوژیک در رمان مردگان باغ سبز نوشته محمدرضا بایرامی

این مقاله به بررسی دوگانگی گفتمان‌های ایدئولوژیک در رمان مردگان باغ سبز نوشتة محمّدرضا بایرامی می‌پردازد. فرضیة اولّیه تحقیق بر این مسئله مبتنی است که دوگانگی مزبور ناشی از وجود یک «سوژة فرافردی» با هویت‌های گوناگون است که نویسنده آن‌ها را در ظاهر متضاد با هم می‌بیند. این تحقیق بر پایة نقد جامعه‌شناسی ل. گلدمن، و. زیما و ا. کرو، نظریه‌های روایت ژ. ژنت و نظریه‌های پ. بوردیو و با بررسی شرایط دریافت...