خوش روش, مجتبی
1. گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
[ 1 ] - اثرات احداث شبکه آبیاری و زهکشی سد مخزنی شهید رجایی روی تغییرات زمانی و مکانی کمیت و کیفیت آب زیرزمینی دشت ساری - نکا
Construction of a dam in the upstream of Tajan basin, as one of the human activities in order to provide drinking water, hydropower, agriculture, flood control or other purposes, can be effective on other sectors such as water resources. The purpose of this study is investigating the impact of Rajaei dam on groundwater resources in Sari-Neka plain during 26 years period (1985-2011) using geosta...
[ 2 ] - آشکارسازی روند تغییرات متغیرهای هیدرو- اقلیمی حوضه نکارود با استفاده از آزمونهای پارامتری و ناپارامتری
During the past few decades, the southern part of the Caspian Sea has more frequently experienced extreme climatic events such as drought and flood. Trend analysis of hydro-climatic variables was conducted using non-parametric Mann-Kendall test and regression test for Neka basin in the north of Iran. Trends of precipitation and stream flow characteristics including maximum flow, mean flow...
[ 3 ] - بررسی اثرات کاربرد هیدروژل و ورمیکمپوست بر کارایی مصرف آب گندم
دشت کاشمر در نواحی خشک کشور قرار دارد و وقوع خشکسالیهای متوالی اخیر نیز باعث شده که مدیریت مصرف آب مورد توجه جدی قرار گیرد. در این پژوهش، تاثیر چهار مقدار پلیمر سوپرجاذب A200(صفر (S0)، 1/0%(S1)، 2/0% (S2)و 3/0 (S3)درصد وزنی)، چهار مقدار ورمیکمپوست (صفر(V0)، 7 (V1)، 10 (V2) و 15 (V3)تن در هکتار) و سه میزان آبیاری (60% (W1)، 80% (W2) و 100 (W3)درصد نیاز آبی) بر کارایی مصرف آب (آب آبیاری و بارند...
[ 4 ] - ارزیابی عملکرد سویا با مدل AquaCrop تحت تاثیر مدیریت شوری و کم آبیاری
مدلهای گیاهی در شبیهسازی عملکرد محصول با سناریوهای مختلف کم آبیاری و شوری مناسب میباشند. در این پژوهش، مدل AquaCrop برای شبیهسازی عملکرد دانه و زیست توده گیاه سویا، تحت تاثیر سطوح مختلف شوری و کم آبیاری در سالهای 9113 و 1390 در شهرستان گرگان مورد بررسی قرار گرفت. مدل با استفاده از دادههای سال 1390 واسنجی و با دادههای سال 1391 صحتسنجی شد. آزمایش شامل سه سطح آب آبیاری به میزان 100%، 75% ...
[ 5 ] - بررسی اثر تغییر اقلیم و ارزیابی تغییر تاریخ کاشت بر عملکرد سویا
تغییر اقلیم باعث تغییراتی در الگوهای بارش و دما و مقدار آنها میشود و این تغییرات میتواند عملکرد گیاهان راتحتتاثیرقراردهد. در این پژوهش با استفاده از مدل AquaCropبه شبیهسازی مقدار عملکرد دانه و زیست توده گیاه سویا تحت اقلیم آینده، در تیمارهای مختلف آبیاری و تاریخهای کشت مختلف بهعنوان یک راهکار سازگاری، پرداخته شد. به این منظور، از دادههای تولیدی بارش، دمای کمینه، دمای بیشینه و ساعت آفتابی...
[ 6 ] - تاثیر کادمیم بر جذب کروم شش ظرفیتی (VI) توسط نانو رس کلویزایت سدیمی
سابقه و هدف: در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﻴﺮ ﻧﮕﺮاﻧﻲ در ﻣﻮرد آﺛﺎر دراز ﻣﺪت ﻓﻠـﺰات ﺳـﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان یکی از اصلیترین آﻻﻳﻨﺪهﻫﺎی زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. فلزات سنگین عمدتا از طریق تخلیه پسابهای صنعتی و فاضلابهای شهری به محیط وارد میشوند. این فلزات ثرات نامطلوبی بر سلامتی انسان دارند که عبارتند از کاهش رشد، سرطان، آسیب به سیستم عصبی و قلبی. در حال حاضر روشهای متنوعی برای کاهش آلودگیهای آب و حذف فلزات سنگین...
[ 7 ] - اثر آب شور مغناطیسی شده بر اصلاح آب و خاک در آبیاری قطره ای
بهدلیل محدودیت منابع آب، تاکید بسیار زیادی بر استفاده موثرتر از منابع آب موجود و استفاده از آبهای تلف شده و آبهای شور و لبشور برای آبیاری میشود. لذا برای داشتن یک کشاورزی موفق لازم است فرایند شوری تحت کنترل در آید. برای اصلاح آب و خاک میتوان از روش مغناطیسی کردن آب استفاده کرد. در این پژوهش مقدار رطوبت و شوری خاک اطراف قطرهچکانها در مراحل مختلف آبیاری، مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شام...
[ 8 ] - تخمین تابع تولید آب-نیتروژن دانه سویا
با توجه به محدودیت منابع آب، کمآبیاری میتواند یکی از روشهای مناسب در این شرایط باشد. هدف این پژوهش بهینهسازی مصرف آب و تعیین حد بهینه نیتروژن بهصورت همزمان میباشد. در این پژوهش دو راهبرد کمآبیاری 75 (I2)، 50 (I3) و 25 (I4) درصد آب مورد نیاز و آبیاری کامل (I1) و تیمارهای مختلف نیتروژن با کاربرد 150 (N1)، 5/112 (N2) و 75 (N3) کیلوگرم در هکتار مورد استفاده قرار گرفت. بهینهسازی آب و نیتروژن...
[ 9 ] - ارزیابی اثر مقادیر مختلف اصلاح کننده های طبیعی و مصنوعی خاک بر عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گندم
بهمنظور ارزیابی اثر مقادیر مختلف مواد اصلاحکننده طبیعی و مصنوعی خاک بر عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گندم، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی مرکز آموزش عالی کاشمر اجرا شد. در این پژوهش تیمارهای آزمایشی شامل چهار مقدار هیدروژل A200؛ صفر (S0)، 1 (S1)، 2 (S2) و 3 (S3) گرم در کیلوگرم خاک، چهار مقدار ورمیکمپوست؛ صفر (V0)، 2 (V1)، 3 (V2) و 4 (V3) گرم در کیلوگرم خاک و سه میزان آبیاری؛ 40 (W1)، 20 (W2) و ص...
[ 10 ] - اثر تغییر اقلیم بر فراوانی سیلاب حوضه کلاردشت با استفاده از تلفیق الگوریتم K-nn و مدل HadCM3
تغییر اقلیم میتواند منجر به تأثیرات جدی بر فراوانی، مقدار و مدت متغیرهای حدی هیدرولوژیکی شود. حدهای نهایی هیدرولوژیکی تغییریافته، میتواند بر طراحی سازههای هیدرولیک در آینده، توسعه دشتهای سیلابی و مدیریت منابع آب اثرگذار باشد. این پژوهش به بررسی تأثیرات تغییر اقلیم با استفاده از تلفیق روش تولید بارش K-nn و مدل HacCM3 از سری مدلهای گردش عمومی جو سناریوی A2 و همچنین مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS می...
[ 11 ] - تأثیر تغییر اقلیم بر فراوانی سیل حوضه گرگانرود با استفاده از آنالیز مرتبه اول مدل هیدرولوژیک بارش-رواناب
دو برابر شدن CO2 و افزایش میزان سایر گازهای گلخانهای در جو، منجر به شرایط آب و هوایی بحرانیتری نسبت به پیامدهای دیگر خواهد شد. هدف از این پژوهش، بررسی چگونگی سیل و میزان آن در زیرحوضههای مربوط به دشت گرگان – گنبد از حوضه آبریز گرگانرود تحت شرایط دو برابر شدن CO2 میباشد. با توجه به رزولوشن فضایی ضعیف مدلهای گردش عمومی (GCM) و عملکرد نامشخص در مقیاس منطقهای، تجزیه و تحلیل با دقت مرتبه اول ا...
[ 12 ] - بررسی و مقایسه مقدار آب مجازی سویا و برنج در استان مازندران
خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی و کاهش فشار بر منابع آبی موجود، مستلزم تعیین مناطق مستعد کشت بر اساس معیارهای ارزیابی مناسب میباشد. در این پژوهش، تغییرات مکانی و زمانی آب مجازی سویا و برنج در شهرستانهای مختلف استان مازندران، بررسی و با هم مقایسه شدند. بدین منظور، دادههای اقلیمی و اطلاعات مربوط به تقویم کشت، متوسط عملکرد و سطح زیرکشت سویا و برنج، طی سالهای 1386 تا 1391 جمعآوری شد. متوسط 5...
[ 13 ] - ارزیابی کارایی زئولیت اصلاحشده در حذف نیترات زهآب کشاورزی با استفاده از ستونهای با بستر ثابت
نیترات از گستردهترین آلایندههای آبهای زیرزمینی و سطحی است که مقدار بیشازحد آن در منابع آبی بر سلامت انسان و دام تأثیرمیگذارد. در میان روشهای مختلف حذف نیترات، روش جذب سطحی، به علت سادگی، بهصرفه بودن ازلحاظ اقتصادی و کارایی مورد توجه است. در پژوهش حاضر اثر متغیرهای pH (چهار، شش و هشت)، نرخ جریان (8، 11 و 16 میلیلیتر بر دقیقه)، ارتفاع بستر (40، 50 و 60 سانتیمتر) و قطر ستون (45، 57 و 67 م...
[ 14 ] - ارزیابی آبشویی خاک شور و سدیمی با استفاده از مواد اصلاحی در شرایط آزمایشگاهی
یکی از مشکلات رایج در مناطق خشک و نیمه خشک کشور، وجود خاکهای شور و سدیمی است. از این رو مدیریت آب و خاک یکی از مباحث کلیدی در تامین نیاز غذایی جمعیت در حال رشد کشور میباشد. در این پژوهش به بهسازی خاک شور و سدیمی در منطقه آذرنگین تبریز پرداخته شد تا اثر تیمارهای مختلف مواد اصلاحی بر ویژگیهای شیمیایی خاک مورد ارزیابی قرار گیرد. تیمارها شامل اسید سولفوریک، سولفات آهن فرو، گوگرد و آب آبیاری (شاه...
[ 15 ] - ارزیابی سناریوهای مختلف مدیریت منابع آب دشت تالار با استفاده از مدلسازی آب زیرزمینی و سیستمهای یکپارچه منابع آب
آبهای زیرزمینی بهعنوان یکی از منابع مهم و عمده تامین آب شرب و کشاورزی بهویژه در مناطق شمال کشور مطرح میباشد. همچنین افزایش فاصله بین عرضه و تقاضا، توجه جدی به مبانی تخصیص بهینه آب را اجتنابناپذیر نموده و مدیریت عرضه و تقاضای آب را ضروری مینماید. بنابراین شناخت عوامل مهم تغذیه و تخلیه آب زیرزمینی از فاکتورهای اساسی در مدیریت صحیح جامع منابع آب از جمله بخش کشاورزی میباشد. در این پژوهش از م...
[ 16 ] - شبیهسازی واکنش گیاه پنبه به تنش خشکی و شوری با استفاده از مدل AquaCrop
چکیده در حال حاضر کشاورزی تکیهگاه مهم امنیت غذایی و حیات اقتصادی در کشور میباشد. در این میان آب بهعنوان مهمترین و محدودترین عامل تولید محصولات کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار میباشد. مدلهایی که اثرات مقادیر مختلف آب و شوری آب آبیاری بر روی عملکرد محصول را به صورت کمی شبیهسازی میکنند، ابزارهایی مفید در مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینهسازی کارایی مصرف آب میباشند. مدل Aqua...
[ 17 ] - عملکرد برنج تحت مدیریتهای زهکشی سطحی و زیرزمینی و ارزیابی مدل آکواکراپ
مدلهایی که اثرات مقادیر مختلف آب بر عملکرد محصول را به صورت کمی شبیهسازی میکنند، ابزارهایی مفیدی برای مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینهسازی کارایی مصرف آب میباشند. در این پژوهش از مدل AquaCrop جهت شبیهسازی عملکرد برنج رقم طارم تحت مدیریتهای مختلف زهکشی زیرزمینی و سطحی استفاده شد. دادههای مورد نیاز از پایلوت زهکشی زیرزمینی اراضی شالیزاری تجهیز و نوسازی شده دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی...
[ 18 ] - تاثیر رینگ مروس بر کارایی قطرهچکانها در سیستم آبیاری قطرهای با استفاده از پساب کشاورزی
Emitter clogging for using agricultural wastewater increases the operating costs and reduces the motivation of farmers. The new method to reduce the emitters clogging is the use of a Merus ring that does not have the problems of chlorination and pickling methods, such as pollution and high cost. Due to the importance of agricultural wastewater use, this study investigated the emitters clogging ...
[ 19 ] - اثر آب زیرزمینی کمعمق و شور روی رشد و زیستتوده برنج
مشکل شوری خاک در برخی از شالیزارهای نواحی حاشیه دریای خزر به دلیل همجواری با دریا و قرارگیری در مناطق کمارتفاع با سطح ایستابی کمعمق و شور به چشم میخورد. همچنین، با توجه به اینکه برنج یکی از مهمترین گیاهان راهبردی برای اقتصاد کشور و مردم این منطقه محسوب میشود، بررسی امکان تولید برنج در حضور سطح ایستابی کمعمق و شور امری ضروری است. این پژوهش در سال 1396 در مرکز تحقیقات آب و هواشناسی پردیس کش...
[ 20 ] - بررسی روند تغییر دمای ژرفاهای خاک با استفاده از روشهای پارامتری و ناپارامتری (ایستگاه شاهرود)
The effects of climate change can be released from the surface to the soil depth, thereby affecting soil thermal regime. Thermal energy in the soil plays a very important role in causing climate changes. In this study, for the assessment and detection of the climate changes, soil depths temperature, the measured data related to the daily air temperature at a height of 2 meters (screen) during...
[ 21 ] - تاثیر میدان مغناطیسی و سطوح مختلف شوری آب آبیاری بر دبی قطرهچکانها
یکی از مشکلاتی که در آبیاری قطرهای در هنگام استفاده از آبهای شور وجود دارد، گرفتگی قطرهچکانها میباشد. این پژوهش با هدف بررسی گرفتگی قطرهچکانها تحت تأثیر آب مغناطیسی در شرایط سطوح مختلف شوری آب انجام شد. در این تحقیق دو تیمار آب مغناطیسی و آب غیر مغناطیسی بهعنوان عامل اصلی و سه سطح شوری شامل آب با شوری 57/0، آب با شوری 5 و آب با شوری 10 دسی زیمنس بر متر و سه فاصله شامل ابتدای لترال، وسط ...
[ 22 ] - Relationship between the Added Value of Water Sector and the Value of Agriculture, Industry and Electricity Sectors in Mazandaran Province
Water is a vital source for both human and biological living. Today, water management and conservation, not only both in developing countries but also in and the developed countries ones, has is of great importance. In the traditional economy, water is not considered as a productive factor in the national accounts; however, but in reality, water is the primary factor in many direct and indirect...
[ 23 ] - ارزیابی اثر سناریوهای تغییر اقلیم بر نیاز سرمایی درختان میوه خزاندار در بخش کیاسر شهرستان ساری
گرمشدن اقلیم محل موجب پیشگیری از یخبندانهای دیررس بهاره و کاهش ریسک یخزدگی در فصل بهار میشود. هدف این پژوهش بررسی اثر تغییر اقلیم بر تامین نیاز سرمایی و جابجایی تاریخ تکمیل مراحل فنولوژیکی گیاهان مختلف در شهرستان ساری است. از اطلاعات اقلیمی موجود در ایستگاه سینوپتیک کیاسر ساری طی دوره آماری درازمدت (2015-1970) به همراه دادههای باز تحلیل مرکز ملی پیشبینی زیستمحیطی استفاده شد. از خروجی پیش...
[ 24 ] - بررسی کارایی کاهش سختی آب (کلسیم و منیزیم) با استفاده از رزینهای کاتیونی قوی
با توجه به هزینه بالای ناشی از تصفیه آب بهوسیله مواد شیمیایی، تصفیه توسط روشهای کمهزینه بسیار مهم است. در این پژوهش برای بررسی توانایی رزینهای کاتیونی در امر تصفیه از چهار نوع رزین کاتیونی قوی شاملPurolite C100، Purolite C100E، Trilite SCR-B وDowex Marathon C بهعنوان سختیزدا با مقادیر 3، 5، 8 و 10 لیتر برای کاهش یونهای کلسیم و منیزیم ایستگاه آبرسانی روستای ذغال منزلشهرستان جویبار استان...
[ 25 ] - شبیه سازی سری زمانی جریان در محل خروجی سد شهید رجایی با استفاده از مدل SWAT
افزایش دمای کرهی زمین و اثرات آن بر چرخه آب و همچنین افزایش رشد جمعیت از مسایلی است که امروزه توجه را بر مصرف بهینه منابع و مدیریت بهتر جهت برنامهریزی دقیق برای تامین نیازهای آتی بیشتر نموده است. برای حل این مساله از مدلهای هیدرولوژی گوناگونی از جمله مدل ارزیابی آب و خاک (SWAT) استفاده میشود. در این پژوهش تغییرات جریان خروجی حوضه تجن طی سالهای 2005 تا 2015 با استفاده از مدل SWAT شبیهسا...
[ 26 ] - بررسی اثر بسترهای مختلف فیلترهای شنی تحت فشار بر کیفیت آب تصفیه خانه معلم کلا ساری
سابقه و هدف: با توجه به کمبود منابع آب و سرانه مصرف در کشور ایران، حفاظت از منابع آب یکی از اولویتهای اساسی و مهم است. آب آشامیدنی شهرستان ساری و روستاهای وابسته به آن از منابع آب زیرزمینی تامین میشود. کیفیت نامطلوب آب خروجی بهویژه مقدار زیاد آهن بعد از فیلترهای شنی تحت فشار در تصفیهخانه معلمکلا باعث شد که به بررسی عوامل موثر بر کارایی فیلترهای مذکور پرداخته شود. هدف این پژوهش بررسی م...
[ 27 ] - اثر تغییر بستر و بار سطحی فیلترهای شنی تحت فشار بر بهبود حذف پارامترهای کیفی آب تصفیه-خانه معلمکلا ساری
کمبود آب برای انسان و محیط زیست از مشکلات جدی دنیای امروز بهحساب میآید. آب آشامیدنی شهر ساری و روستاهای وابسته به آن از آبهای زیرزمینی تامین میشود. کیفیت نامطلوب آب خروجی بعد از فیلترهای شنی تحت فشار در تصفیهخانه معلمکلا ساری، باعث شد که در این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر کارایی فیلترهای مذکور پرداخته شود. بستر فیلترهای شنی تحت فشار مزبور تنها از سه نوع دانهبندی سیلیس تشکیل شده است....
[ 28 ] - بررسی کلیماتولوژی آهنگ تغییرات خط ساحلی خلیج میانکاله
خطوط ساحلی از مهمترین پدیدههای سطح زمین هستند که از طبیعتی پویا برخوردارند. پایش مناطق ساحلی پارامتری مهم در توسعه پایدار و حفاظت از محیطزیست است. پایش نواحی ساحلی، نیاز به استخراج خطوط ساحلی در زمانهای مختلف دارد. امروزه دادههای سنجش از دور به عنوان کارآمدترین منبع اطلاعاتی برای بررسی و تفسیر لندفرمهای ساحلی، سطوح جزرومدی، تغییرات خطوط ساحلی، عمق و ژرفای آب نظایر آن به شمار میرود. هدف...
[ 29 ] - حذف نیترات از محلولهاى آبى با استفاده از میکرو و نانو ساختار برگ درخت راش
نیترات یکی از آلایندههای عمدهای است که بهطور گسترده در منابع آبی بسیاری از کشورها وجود دارد که منجر به بروز مشکلات زیست محیطی میشود. در این پژوهش با استفاده از سیستم ناپیوسته، حذف نیترات از محلولهای آبی توسط میکرو و نانو ذرات برگ درخت راش مورد بررسی قرار گرفت. پس از تهیه و اصلاح جاذبها، تاثیر اسیدیته محلول، زمان تماس و مقدار جاذب بر جذب نیترات بررسی شد. بهمنظور مدلسازی فرایند جذب از مدل...
[ 30 ] - ارزیابی مقایسهای مکانی-زمانی پارامترهای کیفی آب و سلامت رودخانه زیارت با استفاده از تحلیل آماری و شاخص کیفی NSFWQI
بررسی تغییرات کیفیت آب رودخانهها، از معیارهای مهم در بررسی سلامت حوضه آبخیز است. پایش کمی و کیفی منابع آب، نقش مهمی در مدیریت پایدار اکوسیستمی رودخانهها دارد. در این راستا، در تحقیق حاضر به بررسی کیفیت آب رودخانه زیارت استان گلستان پس از نمونهبرداری از 6 ایستگاه در طول رودخانه از آذر 1395 تا تیرماه 1396، با استفاده از شاخص NSFWQI پرداخته شد. همچنین جهت یافتن روابط بین متغیرهای فیزیکی و شیمیا...
نویسندگان همکار
نرگس عرب 1