جمیله علم الهدی

دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران

[ 1 ] - کالبدشکافی دانش محتوایی-تربیتی به عنوان نوعی دانش میان‌رشته‌‌ای برای تدریس دانشگاهی

هدف این مقاله معرفی نوعی دانش تلفیقی و میان‌‌رشته‌‌ای برای تدریس دانشگاهی است. این دانش تلفیقی خاص از دانش تعلیم و تربیت و محتوای تخصصی است که مدرس قرار است آن را تدریس کند و به آن دانش محتوایی-تربیتی می‌‌گویند. با آن‌‌که این دانش، اثر گذارترین دانش تدریس شناخته شده است که قادر است گفتمان تدریس دانشگاهی را تخصصی کند، هنوز ماهیت آن در برنامه درسی آموزش عالی در پرده ابهام است. علت این ابهام در ما...

[ 2 ] - بررسی تأثیر آموزش فعال بر خودانگیختگی دانش آموزان نسبت به نماز

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش فعال بر خودانگیختگی دانش‌آموزان نسبت به نماز است . بدین منظور، مطالعه کیفی یک کارگاه آموزشی با موضوع آموزش مفاهیم کاربردی نماز، از حیث چگونگی تأثیرگذاری عناصر محتوا، ارزشیابی، فعالیت‌های یادگیری و روابط معلم و دانش‌آموز بر خودانگیختگی دانش‌آموزان نسبت به نماز، به عنوان محور اصلی اهداف و سوالات تحقیق، انتخاب شده است. قضاوت‌ها، انتخاب‌ها و آرزوهای 38 دانش‌آموز ...

[ 3 ] - شناسایی دلالت های شبکه مفهومی زیبایی در قرآن کریم برای حیطه هدف‌گذاری برنامه ریزی درسی

این مقاله می‌کوشد شبکه مفهومی زیبایی در قرآن کریم را شناسایی کرده، مؤلفه­های کلیدی زیبایی و زیبانمایی را از آن استنباط و دلالت­های آن­ برای حیطه هدف­گذاری برنامه­ریزی درسی را استخراج کند. در این پژوهش برای تأمین اهداف فوق از روش توصیفی- تحلیلی محتوای متن استفاده و سپس یافته­های تحقیق توسط صاحب­نظران به کمک اجرای پرسشنامه اعتباریابی شده­است.  بر مبنای این پژوهش دلالت­های استخراج شده از شبکه مفهو...

[ 4 ] - ملاحظات جنسیتی در برنامه‌ریزی‌آموزشی با تأکید بر آموزه‌های قرآنی با محوریت تفسیر المیزان

استخراج دیدگاه اسلامی در مورد تفاوت‌های جنسیتی یا برابری جنسیتی، استنباط مؤلفه‌های اصلی و متمایز دیدگاه اسلامی درباره جنسیت و استخراج دلالت‌های آن برای برنامه‌ریزی آموزشی از اهداف پژوهش حاضر هستند. در این پژوهش برای استنباط دیدگاه قرآن درباره تفاوت‌های جنسیتی و ملاحظه‌های آن در تعلیم‌ و تربیت، از روش تحلیلی- توصیفی محتوای متن استفاده شده است و سپس یافته‌های تحقیق توسط صاحب‌نظران به کمک اجرای پر...

[ 5 ] - ضرورت بازتعریف نقش عقل برای تحول در نظام آموزشی

این مقاله دو هدف را دنبال می کند: یکی شرح چگونگی افول مرتبه عقل و تغییر نقش آن و دیگری تبیین ضرورت بازتعریف عقل و نقش آن در شکل‌گیری تحولات نظام آموزشی. بدین منظور رابطه تحولات علم با تغییرات پدید آمده در جایگاه و قلمرو عقل شرح داده می‌شود. لحاظ کردن عقل به‌مثابه یک حقیقت نفس‌الامری و برداشت متافیزیکی از آن همچون هوشمندی جاری در تمام جهان، نقش تعیین‌کننده‌ای به عقل در ارزیابی، تعیین ملاکات ترجی...

[ 6 ] - تأثیرمؤلفه‌های برنامه درسی پنهان بر تربیت دینی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه

با عنایت به اهمیت برنامه درسی پنهان در مراکز آموزشی، این مقاله درصدد است، چگونگی اثرگذاری مؤلفه‌های برنامه درسی پنهان (معلم، دانش‌آموز، روش تدریس، مکان‌فیزیکی،قوانین‌ومقررات‌ مدرسه)را بر تربیت دینی دانش‌آموزان دختر متوسطه شهرستان تالش در سال تحصیلی 92-1391 مورد بحث و بررسی قرار دهد. این پژوهش با رویکرد کیفی و با تلفیقی از روش‌های مصاحبه‌پژوهی و تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. بنابراین تحقیق بر...

[ 7 ] - بازشناسی مفهوم «موقعیت» در رویکردهای تربیت ارزشی معاصر

موقعیت یک مفهوم حیاتی برای هر نظریه و مکتب تربیتی است و موفقیت تربیت ارزشی در گرو یک تلقی صحیح از موقعیت‌مندی است. در این پژوهش سه جریان مهم و اثرگذار معاصر که توجه خاصی به موقعیت در تربیت ارزشی نشان داده‌اند، انتخاب شده و انگاره‌ی موقعیت نزد آن‌ها مورد تحلیل قرار گرفته‌است. این کار بر اساس «روش تحلیل زبانی و مفهومی» در زبان فنی و رسمی صورت گرفته‌است. بر این اساس «موقعیت به مثابه کل» در رویکرد ...

[ 8 ] - درآمدی بر الگوی رشد انسان براساس مفهوم‌‌شناسی تحولی نسبت عقل و قلب تعالیم قرآن کریم

ارتباط ساحت‌های عاطفی و شناختی انسان همواره یکی از پرسش‌های مهم در حوزه‌ی انسان‌‌شناسی بوده است. در بخش اول این مقاله دو مفهوم عقل و قلب-به مثابه دو مفهوم محوری در انسان‌‌شناسی تحولی اسلامی- به ترتیب براساس انگاره‌ی «ربط» و «وحدت» توضیح داده شده‌اند. در بخش دوم مقاله سه نسبت «ظرفیت» «برابری» و «فعالیت» در رابطه‌ی بین عقل و قلب تحلیل شده است. در پایان، با بررسی حالات قلب، یک رابطه چرخشی-صعودی در...

[ 9 ] - انقلاب آکادمیک دوم و ظهور دانشگاه کارآفرین؛ خوانش واقع‌گرایانه ظرفیت‌ها و محدویت‌های الگوی دانشگاه کارآفرین به‌مثابه موتور نوآوری

در 40 سال اخیر دسته‌ای از تحولات اقتصادی و فنّاوری در عرصه جهانی به ‌همراه برخی رویداد‌های سیاسی و امنیتی خاص، تلقی خاصی از مأموریت دانشگاه مبنی بر مشارکت مستقیم در نوآوری و توسعه اقتصادی ایجاد کرده است. در این ‌راستا برخی از نظریات از جمله الگوی دانشگاه کارآفرین به ‌دلیل تمرکز بر تجاری‌سازی دانش، کارآفرینی دانشگاهی و توسعه نوآوری منطقه‌ای، توجهات گسترده‌تر دولت‌ها و سیاست‌گذاران را به‌ دنبال دا...

[ 10 ] - تحلیل سیاست‌های ارتقاء اعضای هیأت علمی در چارچوب نقش نهاد دانشگاه در توسعه نوآوری

امروز اجماع فراگیری درخصوص اثرگذار بودن نقش دانشگاه‌ها در نوآوری شکل گرفته به‌گونه‌ایکه حتی برخی تحت تاثیر دانشگاه‌های برتر جهان، دانشگاه‌ها را موتورهای نوآوری قلمداد نموده‌اند. این رویکرد در کشور ما نیز گسترش یافته و توانسته گفتمان سیاستی کشور را تحت تاثیر خود قرار دهد. ازاین‌رو درک درست از نقش دانشگاه‌ها در نوآوری یکی از شرایط لازم برای سیاستگذاری و توسعه دانشگاهی می‌باشد. ازسوی دیگر آیین‌نام...