نعمت الله موسی پور

[ 1 ] - روایتِ معلمی کردن یک معلم ابتدایی با تأکید بر نقش نظریه‌های تربیتی

پژوهش حاضر با هدف کاوش فرایند معلمی کردن یک معلم ابتدایی با محوریت نقش نظریه‌های تربیتی در آن انجام گرفت. روش انجام این پژوهش روایت پژوهی بوده است. با توجه به اینکه روایت پژوهی به منظور مطالعه عمیق یک یا تعداد معدودی از افراد انجام می‌گیرد، این تحقیق روی یک معلم ابتدایی متمرکز شد. برای تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌های روایتی و نیمه ساختار یافته، روش‌های تحلیل روایت‌ها و تحلیل روایی به­کار گرفت...

[ 2 ] - مدل مفهومی شایستگی‌های مورد انتظار از دانشجومعلمان در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان بر اساس دیدگاه صاحب‌نظران

 هدف پژوهش حاضر، تبیین دیدگاه­های صاحب‌نظران درباره شایستگی­های مورد انتظار از دانشجومعلمان در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان بود. بدین منظور، با استفاده از رویکرد کیفی و راهبرد داده‌بنیاد با 15 نفر از صاحب‌نظران حوزه برنامه درسی تربیت معلم که بر اساس نمونه‌گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب شناسایی شدند، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. روایی محتوایی سؤال‌های مصاحبه را متخصصان تأیید کردند. داده‌ه...

[ 3 ] - سبک زندگی آموزش‌گران علوم انسانی در محیط‌های دانشگاهی‌ایران: از آرمان‌های دینی تا واقعیت‌های سازمانی

سبک زندگی پدیده‌ای است که باورها، ارزش‌ها، دانش‌ها و صلاحیت‌های فردی را در موقعیت‌های اجتماعی‌ـ‌فردی متبلور می‌کند. سبک زندگی، بخش حقیقی تمدن‌های بشری را می‌سازد و البته به شکل ساده و خطی حادث نمی‌شود. تبلور درونیات آدمیان، یعنی سبک زندگی، به طور جدی متأثر از موقعیتِ عمل آنان است و زمان و مکان آن گونه که در ادراک شخص ساخته می‌شود، بستر عمل او را شکل می‌دهد. با آن‌که بنیاد اصلی سازنده سبک زندگی ش...

[ 4 ] - کالبدشکافی دانش محتوایی-تربیتی به عنوان نوعی دانش میان‌رشته‌‌ای برای تدریس دانشگاهی

هدف این مقاله معرفی نوعی دانش تلفیقی و میان‌‌رشته‌‌ای برای تدریس دانشگاهی است. این دانش تلفیقی خاص از دانش تعلیم و تربیت و محتوای تخصصی است که مدرس قرار است آن را تدریس کند و به آن دانش محتوایی-تربیتی می‌‌گویند. با آن‌‌که این دانش، اثر گذارترین دانش تدریس شناخته شده است که قادر است گفتمان تدریس دانشگاهی را تخصصی کند، هنوز ماهیت آن در برنامه درسی آموزش عالی در پرده ابهام است. علت این ابهام در ما...

[ 5 ] - تأملی بر پژوهش میان‌رشته‌ای در آموزش عالی

تحولات گوناگون دهه‌های اخیر موجب شده تا پژوهش‌های مشارکتی و میان‌رشته‌ای از سوی مؤسسه‌های پژوهشی و همچنین نهادها و مجامعی که در پژوهش‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، مورد حمایت قرار گیرد. به واسطه ضرورت جامع‌نگری در حل مسائل و درک پیچیدگی و چندبعدی بودن مسائل پیش روی جوامع بشری، این تفکر شکل گرفته که اگر پژوهشگران یک رشته علمی درگیر بررسی مسئله‌های مهم بر بنیاد بینش تخصصی خود و بدون یاری جستن از متخصص...

[ 6 ] - تجربه اجرای برنامه درسی میان‌رشته‌ای در ایران: بررسی موردی دوره کارشناسی ارشد آموزش ریاضی

حوزه‌های میان‌رشته‌ای در سال‌های اخیر مورد توجه سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان درسی آموزش عالی در ایران قرار گرفته و دوره‌های مختلفی تحت عنوان رشته‌های میان‌رشته‌ای طراحی شده است؛ که دانشجویان مشغول تحصیل در آنها هستند. ارزیابی از چگونگی اجرای برنامه درسی این دوره‌ها می‌تواند نشانگر وضعیت، مشکلات، موانع، نقاط قوت و ضعف باشد و پشتوانه‌ای برای تجربه‌های آتی برنامه‌ریزی درسیِ میان‌رشته‌ای در آموزش عال...

[ 7 ] - نسبت میان نظریه و عمل از منظر پارادایم های حوزه مطالعاتی برنامه درسی

هدف اصلی این مقاله، تبیین رابطه‌ی میان نظریه و عمل از منظر متخصصان اثرگذار و جریان ساز حوزه‌ی مطالعاتی برنامه درسی است. برای دست‌یابی به این هدف، آراء صاحب‌نظران این حوزه‌ی تخصصی در باب نسبت میان نظریه و عمل با استفاده از استدلال‌هایی مبتنی بر شواهد، مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، نظرات صاحب نظران بنام و مطرح این حوزه، در سه دسته‌ی «فنی- علمی»، «عملی» و «نومفهوم‌گرایی»، طبقه‌بندی و برر...

[ 8 ] - ارتقاء مهارت حرفه ای دانشجو یان معلمان با تاکید برتربیت هنری در قالب برنامه درسی پنهان

هدف از این مقاله این است که در قالب برنامه درسی پنهان بر اساس دیدگاه آیزنر ، از طریق قرار دادن بعضی دروس هنری ازجمله بدیهه سرایی،موسیقی،نقاشی ،کارگردانی، درسرفصل دروس دانشگاه فرهنگیان ،بطور نامرئی ، به معلمان آینده کمک نماییم تا هنرمندانی متخصص در کلاس درس شده و بتوانند همه اشکال آگاهی وبیان راهمانند حساسیت موسیقیدان نسبت به آهنگهای ظریف،یک هنرپیشه نسبت به صدا ،اشارات وحرکات ،ویک نقاش نسبت به ر...

[ 9 ] - ارتقاء مهارت حرفه ای دانشجو یان معلمان با تاکید برتربیت هنری در قالب برنامه درسی پنهان

هدف از این مقاله این است که در قالب برنامه درسی پنهان بر اساس دیدگاه آیزنر ، از طریق قرار دادن بعضی دروس هنری ازجمله بدیهه سرایی،موسیقی،نقاشی ،کارگردانی، درسرفصل دروس دانشگاه فرهنگیان ،بطور نامرئی ، به معلمان آینده کمک نماییم تا هنرمندانی متخصص در کلاس درس شده و بتوانند همه اشکال آگاهی وبیان راهمانند حساسیت موسیقیدان نسبت به آهنگهای ظریف،یک هنرپیشه نسبت به صدا ،اشارات وحرکات ،ویک نقاش نسبت به ر...

[ 10 ] - ارتقاء مهارت حرفه ای دانشجو یان معلمان با تاکید برتربیت هنری در قالب برنامه درسی پنهان

هدف از این مقاله این است که در قالب برنامه درسی پنهان بر اساس دیدگاه آیزنر ، از طریق قرار دادن بعضی دروس هنری ازجمله بدیهه سرایی،موسیقی،نقاشی ،کارگردانی، درسرفصل دروس دانشگاه فرهنگیان ،بطور نامرئی ، به معلمان آینده کمک نماییم تا هنرمندانی متخصص در کلاس درس شده و بتوانند همه اشکال آگاهی وبیان راهمانند حساسیت موسیقیدان نسبت به آهنگهای ظریف،یک هنرپیشه نسبت به صدا ،اشارات وحرکات ،ویک نقاش نسبت به ر...

[ 11 ] - تبیین و اعتبار سنجی مؤلفه‌ها و شاخص‌های بین المللی سازی دانشکده‌های مجازی

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین و اعتبار سنجی مؤلفه‌ها و شاخص‌های بین المللی سازی دانشکده‌های مجازی انجام شده است. روش بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. در مرحله اول با رویکرد اکتشافی ـ تطبیقی و مطالعه ادبیات، مراحل فرایند بین المللی سازی آموزش شناسایی و مؤلفه‌های تأثیرگذار بر آن احصاء گردیده‌اند، سپس مؤلفه‌ها با آزمون تی مستقل اعتبارسنجی شده‌اند (۱۰۰ ن...

[ 12 ] - طراحی راهنمای برنامه‌ی درسی مهارت‌های پیش‌حرفه‌ای برای دانش‌آموزان با ناتوانی هوشی در دوره‌ی ابتدایی

هدف این پژوهش، طراحی راهنمای برنامه‌ی درسی مهارت‌های پیش‌حرفه‌ای برای دانش‎آموزان با ناتوانی هوشی در دوره‌ی ابتدایی است. این پژوهش به روش اکتشافی طی دو بخش اسنادی و میدانی صورت گرفت که در بخش میدانی مهارت‌های ضروری پیش‌حرفه‌ای با استفاده از پرسش نامه‌ی محقق‎ساخته و نظرخواهی از 315 نفر از اولیا، 140 نفر از معلمان و 52 نفر از متخصصان شناسایی شدند. نتایج نشان داد که مهارت‌های پیش‌حرفه‌ای مورد نیاز...

[ 13 ] - تبیین فرهنگی انتقال تجربه مدیریتی: تحلیلی بر عمل مدیران آموزش عالی کشور

ضرورت انتقال تجربة مدیریتی به هنگام تغییر مدیران، موضوعی بی­نیاز از استدلال است. با وجود این، انتقال تجربه مدیریتی در مؤسسات آموزشی و پژوهشی با مشکلات و موانعی مواجه است که شناخت آنها می­تواند به سیاست‌گذاری و برنامه­ریزی این حوزه کمک کند. این موانع به استناد تجربه زیسته مدیریت در سطوح مختلف نظام دانشگاهی در دوره‌ای نزدیک به دو دهه و در شرایط گوناگون عمل، شناسایی شده­اند. منظور از شرایط گوناگون...

[ 14 ] - ترویج فرهنگ «ایثار و شهادت» به کمک برنامه درسی در دوره ابتدایی

پرسش اصلی در این مقاله آن است که چگونه می توان از طریق برنامه درسی به ترویج و اعتلای فرهنگ ایثار و شهادت در مدارس ابتدایی اقدام کرد؟ در این ارتباط، نظریات متفاوتی مطرح است و اقدامات آموزشی مرسوم مدارس بر آنها استوار شده اند، که در میان آنها نظریات تحولی نگر دارای جایگاه برجسته ای هستند. این نظریات بر این باور تاکید می کنند که آموزش امور انتزاعی در دوره کودکی مقدور و موثر نیست. مدعای اصلی مقاله ...

[ 15 ] - بررسی مقایسه‌ای الگوی پوشش دانشجویان دانشگاه‌های دولتی، پیام نور و آزاد اسلامی در محیط ـ موقعیت‌های مختلف؛ مطالعة موردی شهر بافت

پوشش از جمله موضوعات حیات اجتماعی است که از گذشته تاکنون و در جوامع مختلف مورد عنایت بوده و درباره عوامل و زمینه‌های بروز آن تأمل شده است. در این تحقیق، الگوی پوشش دانشجویان دانشگاه‌های دولتی، پیام نور و آزاد اسلامی (مورد شهر بافت) به تناسب محیط ـ موقعیت‌های مختلف ظهور آن بررسی شده است. دانشجویان مورد بررسی 180 نفر بودند که 9/38 درصد در دانشگاه دولتی، 3/38 درصد در دانشگاه پیام نور و 8/22 درصد د...

[ 16 ] - بررسی رویکرد تربیت معلم شایسته براساس اسناد تحولی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران

به‌رغم تأکید اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت، به پرورش و توسعه شایستگی‌‌های پایه، جهت تعمیق هویت مشترک و حرفه‌ای معلمان در ابعاد فردی، انسانی، اسلامی و ایرانی، فقدان الگوی مناسب تربیت معلم و عدم وجود چارچوب مدونی از شایستگی‌‌های معلمان در برنامه درسی تربیت معلم، موجب بروز آشفتگی و سردرگمی در شیوه تربیت و تأمین منابع انسانی در دستگاه تعلیم و تربیت شده است. لذا هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی رویکرد...

[ 17 ] - رویکردهای حاکم بر تغییر در نظام آموزش و برنامه درسی ایران: از رویکرد مهندسی تا رویکرد فرهنگی

 تغییر، موضوعی جدایی‌ناپذیر از حیات انسانی است. نظام آموزش و برنامه درسی نیز از این قاعده عام خارج نیست. پیگیری تغییر نیازمند برنامه‌ریزی و اجراست. اقدامات به‌عمل آمده در این زمینه، تجربیاتی را برای نظام‌های آموزشی پدید آورده است. این تجارب را می‌توان تحت دو رویکرد عمده با عناوین «فرهنگی» و «مهندسی» طبقه‌بندی کرد. در رویکرد فرهنگی، تغییرات به درخواست مخاطب آغاز و با مشارکت، برنامه‌ریزی و به‌صور...

[ 18 ] - سیر تحول برنامه های درسی در نظام آموزش عالی ایران

چکیده:هدف از انجام این پژوهش، تبیین سیر تحول برنامه های درسی در نظام آموزش عالی ایران بود. روش پژوهش کیفی از نوع تاریخی است که تلاش نموده با بهره گیری ازمنابع و مستندات در دسترس و مصاحبه با خبرگان حوزه برنامه درسی و حوزه آموزش عالی سیر تحول برنامه های درسی را در پنج بعد به مثابه فرایند، به مثابه نظام، به مثابه رشته تحصیلی، به مثابه حرفه و به مثابه دانش در دوره های عمل گرایی، مذهبی- فرهنگی، تمرک...

[ 19 ] - بررسی سطح همخوانی برنامة درسی قصدشده و اجراشده دروس تربیتی دورة کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان

هدف اصلی پژوهش، بررسی وضعیت همخوانی برنامه­های درسی قصدشده و اجراشده دروس تربیتی کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان است. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و براساس روش گردآوری داده­ها، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعة آماری شامل کلیة دانشجومعلمان و استادان رشتة علوم تربیتی است که با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای و براساس جدول کرجسی و مورگان  نمونه­ای به حجم 30 مدرس دروس تربیتی با حداقل...

[ 20 ] - آسیب‌شناسی وضعیت آموزش و برنامه درسی دوره پیش از دبستان ایران

چکیده هدف از انجام این پژوهش "آسیب‌شناسی وضعیت آموزش و برنامه درسی پیش از دبستان در ایران " است. این پژوهش در قالب رویکرد کیفی و به روش پدیدار نگاری انجام‌شده است. جامعه هدف در این پژوهش عبارت‌اند از کلیه  مراکز پیش‌دبستانی که از این تعداد 15 مرکز پیش‌دبستانی از استان‌های تهران، البرز و کهگیلویه و بویراحمد به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه نیمه ساختاریا...

[ 21 ] - ارتباط راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات دانشجویان در آموزش مجازی با پیشرفت تحصیلی

هدف این پژوهش بررسی ارتباط کاربرد راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات با پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی دانشگاههای مجازی بود. در یک بررسی توصیفی – همبستگی 352 دانشجو در دوره کارشناسی دانشگاههای مجازی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه دو بخشی با 38 گویه بود. معدل دانشجویان به‌عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. داده‌ها به کمک آزمونهای آماری تی، تحلیل واریانس، رگرسیون ساده و ...

[ 22 ] - تدریسِ دانشگاهی: کدام روش؟ کدام الگو؟

[ 23 ] - شناسایی محتوا و منبع دانش‌عملی معلمان با تجربه ابتدایی: دلالت‌های آن برای تربیت معلمان ابتدایی در نظام تربیت معلم

هدف پژوهش حاضر شناسایی­ محتوا و منبع دانش عملی معلمان با تجربۀ ابتدایی و ترسیم نحوة تعامل بین آنها در قالب مدل مفهومی است. برای مطالعه هدف مورد نظر، ­از رویکرد کیفی و روش پدیدارنگاری استفاده شد. مشارکت­کنندگان پژوهش شامل 11 معلم با­ تجربۀ بالای 10 سال، از شهرستان ساری بودند که به شیوة نمونه­گیری هدفمند از نوع ملاکی انتخاب ش...

[ 24 ] - پدرسالاری فرهنگی؛ سبکی از مدیریت فرهنگی در نظام تربیت معلم ایران

حوزه مدیریت در نظام آموزش عالی از نخستین حوزه‌هایی است که ارتباط‌گیری با دانشجویان و فرایند شکل‌دهی به ذهنیت آن‌ها را آغاز می‌کند. مطالعه این فرایند از دو جنبه ممکن و مهم است: آنچه مدیران، اراده می‌کنند؛ آنچه مخاطبان برداشت می‌کنند. اهمیت جنبه دوم، از منظر سیاست‌گذاری فرهنگی به‌عنوان لازمۀ اجرای سیاست‌ها، جایگاه ذی‌نفعان در فرایند سیاست‌گذاری، زمینه‌سازی برای بهبود سیاست‌ها، و تنظیم پیشنهادهای ...

[ 25 ] - Understanding Personal Practical Knowledge; From what teachers must know to what teachers already know

The purpose of this study is understanding the Personal Practical Knowledge (PPK) of teachers which has been done through qualitative method. Understanding PPK helps us to understand why teachers act in a specific way. In this regards, reflecting on their personal and professional narratives also help to improve their practice. This study was conducted along with 13 teachers in a non-profit pri...

[ 26 ] - The Goals of the Curriculum Orientation and Mobility in Iran and America (Especially the Visually Impaired Students)

This study has compared the goals and objectives of orientation and mobility (O&M) curriculums in Iran and America. The Bereday’s comparative method was used in this research. Initially the goals were defined and interpreted based on two criteria including the level of generality and the level of coverage and then they were compared by juxtaposition. The study found that American O&M curriculum...

[ 27 ] - The New Mathematic Curriculum: What the teachers do?

The aim of this study was to increase understanding of how to change theoretical and practical knowledge of primary school teachers. The research approach was qualitative. The data were collected through focus group interviews. The sample size was obtained after the saturation phase including 25 teachers. The data were analyzed using content /thematic analysis. Two techniques were used for incr...

[ 28 ] - the role of teachers’ culture In confronting with Curriculum Changes of Seven basic mathematics

This paper wants to discover the role of teaching culture in type of teachers encounter to ‎modifications of math schedule of first grade of high school in Qaemshahr. Findings of ‎qualitative research by methodology of ethnography showed that teachers belief have been ‎evaluated to two positive perspective and critical perspective toward changes of math book ‎of ‎‏7‏th grade. Also they have pre...

[ 29 ] - The Cognitive Goal Achievement of 3 Physics & Laboratory Courses in Secondary School

This paper presents a report on the level of achievement in the third grade of high school courses of physics and laboratory. This research is assessment-oriented and evaluative and in collecting of data follows the grounded theory method. Curricular goal achievement was assessed with evaluating mathematics and science students (N=369) from five districts in Tehran via academic achievement test...

[ 30 ] - کاوش برنامه درسی اجرا شده دروس تربیتی؛ نظریه‌ای داده بنیاد

دروس تربیتی از درس­های مفید، کلیدی و ضروری دانشجویان دوره­های تربیت معلم به­خصوص آموزگاران دوره ابتدایی است، چنان­چه محتوای این دروس متناسب با نیازهای حرفه­ای معلمان تدوین شود، می­تواند نقش مؤثری در بهبود عملکرد آنان داشته باشد. در همین راستا، هدف این مقاله، بررسی فرایند برنامه درسی اجرا شده دروس تربیتی کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان بود تا از این رهگذر نقاط ضعف و قوت، شناسایی و...

[ 31 ] - طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی ارزشیابی صلاحیت‌های حرفۀ معلمی در ایران

آموزش و پرورش با کیفیت، بستگی زیادی به وجود معلمانی متعهد و متخصص دارد. مهمترین راه اطمینان از وجود شایستگی‌های معلمی، وجود نظام ارزشیابی آنان است. هدف این مقاله ارائه‌ی مدل مفهومی ارزشیابی صلاحیت‌های حرفه معلمی در ایران است. برای دستیابی به مؤلفه‌های طراحی این مدل، نظرات صاحب‌نظران در خصوص ارزشیابی صلاحیت‌های حرفه معلمی، از بررسی نود منبع معتبر ملی و بین‌المللی و مصاحبه با 25 معلم خبره و 20 مت...