مسعود اصفهانی

دانشگاه گیلان

[ 1 ] - ارزیابی ارقام برنج بر اساس مقاومت به جوانه‌زنی پیش از برداشت (pre-harvest sprouting)

جوانه‌زنی پیش از برداشت یکی از عوامل کاهش دهنده عملکرد و کیفیت دانه برنج در شرایط آب و هوایی مرطوب و مصادف با بارندگی در زمان برداشت محصول می‌باشد. در این تحقیق 34 رقم بومی و اصلاح شده ایرانی و خارجی برنج از نظر جوانه‌زنی پیش از برداشت (در شرایط زنده) و برخی صفات مرتبط با آن مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام مورد بررسی از لحاظ جوانه‌زنی پیش از برداشت و سایر صفات دا...

[ 2 ] - ارزیابی تحمل به خشکی نژادگان‌های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل و تجزیۀ نمودار دووجهی

در این آزمایش به‌منظور شناسایی نژادگان (ژنوتیپ­)های برنج متحمل به تنش خشکی با استفاده از شاخص­های تحمل، شمار 31 نژادگان برنج هوازی و 22 رقم برنج غرقابی در شرایط بدون تنش و تنش خشکی با قطع آبیاری سی روز پس از نشا­کاری در مرحلۀ بیشینۀ پنجه‌زنی تا پایان دورۀ رویش نژادگان‌ها در بهار سال 1393 در بخش سنگر- رشت ارزیابی شدند. نتایج نشان داد، چهار شاخص میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، تحمل به تن...

[ 3 ] - تعیین دماهای مهم جوانه‌زنی گیاه دارویی مروتلخ (Salvia mirzayanii) با استفاده از رگرسیون غیرخطی

ﺟﻮاﻧه‌زﻧﻲ بذر مهم‌ترین عامل تعیین‌کنندۀ موفقیت یا شکست استقرار گیاه است و چنانچه رطوبت در حد مناسب باشد، آستانه­های دمایی؛ تعیین‌کنندۀ سرعت و درصد نهایی جوانه­زنی است. در نتیجه پیش­بینی زمان و سرعت جوانه­زنی در محدودۀ دمایی مناسب عامل تعیین‌کننده‌ای برای استقرار گیاه خواهد بود. این آزمایش با هدف ارزیابی مدل­های رگرسیونی برای برآورد دماهای مهم (کاردینال) بذر گیاه مروتلخ (Salvia mirzayanii) قالب ...

[ 4 ] - تأثیر زمان نشاکاری و دمای پوشش گیاهی بر صفات ریختی و عملکرد دانه در رقم‌های مختلف برنج

با توجه به اهمیت صفات ریختی (مورفولوژیک)، دمای پوشش گیاهی و ارتباط آن‌ها با عملکرد دانۀ رقم‌های برنج، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393 در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ علوم کشاورزی دانشگاه گیلان انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان نشاکاری (15 اردیبهشت، 30 اردیبهشت و 15 خرداد) در کرت‌های اصلی و شش رقم برنج (هاشمی، سنگ جو، علی‌کاظمی، ...

[ 5 ] - بررسی تأثیر زمان کاشت بر روند پر شدن و عملکرد دانه در ژنوتیپ‌های گندم نان با استفاده از روش تجزیۀ آماری چندمتغیره در شرایط دیم

به‌منظور بررسی رابطۀ عملکرد دانه با صفات زراعی ژنوتیپ‌های گندم نان در زمان‌های مختلف کاشت در شرایط دیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در گنبدکاووس در سال‌های زراعی 93-1391 اجرا شد. صفات مورد ارزیابی عبارت از: شمار سنبله در مترمربع، سرعت پر شدن دانه، دورۀ مؤثر پر شدن دانه، شمار دانه در سنبله، وزن هزاردانه، وزن دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و شاخص برداش...

[ 6 ] - مطالعه میزان انتقال مجدد ماده خشک و فتوسنتز جاری در اندازه‌های متفاوت بذر چهار رقم گندم (Triticum aestivum L.) در اقلیم رشت

به­منظور بررسی اثر اندازه بذر بر روند تولید و تجمع ماده خشک و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی به دانه در چهار رقم گندم نان، آزمایشی در پاییز سال زراعی 92-1391 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور انجام شد. این آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار­های مورد بررسی در این تحقیق شامل اندازه قطر بذر در چهار سطح (25/2 تا 50/2 میلی­متر،50/2 تا 75/2 میلی­متر، ...

[ 7 ] - Effects of pre-harvest application of parquat on grain moisture reduction, grain yield and quality of rapeseed (Brassica napus L.) cultivars

Pre-harvest desiccation of rapeseed crop may allow a more timely harvest as well as increase the speed and harvest operation efficiency as a second crop after rice. An effective desiccant which could be used as a harvest-aid with no negative effects on rapeseed yield and quality would be advantageous for oil seed crop producers and may reduce yield losses with no interferential effects on rice ...

[ 8 ] - اثر نماتد (Meloidogyne incognita race 2) روی صفات ریشه و اندام‌های هوایی دو رقم حساس و متحمل گوجه‌فرنگی

Root-knot nematodes cause physiological and anatomical disorders in plants. The present study contains the results of an investigation of the effect of Meloidogyne incognita race2 on the growth of roots and aerial organs of tomato under greenhouse conditions. The experiment in a completely randomized design split split plot on two susceptible (Falat Y) and tolerante (Gina VF) tomatoes variety w...

[ 9 ] - اثر زمان نشاکاری بر عملکرد شلتوک و صفات فیزیولوژیک در مرحله پر شدن دانه ارقام برنج

انتقال مجدد ماده خشک، سرعت و مدت پر شدن دانه نقش تعیین‌کننده­ای در عملکرد دانه برنج دارند و مستقیماً تحت تأثیر شرایط محیطی هستند. به منظور مطالعه واکنش ارقام به تغییرات محیطی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز، در سال 1392 اجرا شد. تیمارها شامل ارقام برنج صمدی، طارم هاشمی، طارم محلی، شیرودی، کشوری و گوهر و زمان‌های نشاکاری (...

[ 10 ] - ارزیابی اثر خصوصیات ریخت شناسی و فیزیولوژیک ساقه بر خوابیدگی بوته در 12 ژنوتیپ برنج

بهمنظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوتهو محتوای کربوهیدرات­های ساقه در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سال­های زراعی 1391 و 1392 اجرا شد. ژنوتیپ­های برنج شامل سه رقم بومی (‘هاشمی’، ‘علی­کاظمی’ و ‘سنگ جو’)، شش رقم اصلاح شده (‘خزر’، ‘سپیدرود’، ‘کادوس’، ‘گوهر’، ‘درفک’ و ‘دیلم’) و سه لاین امیدب...

[ 11 ] - تأثیر زمان برداشت بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه در شش رقم کلزا

به منظور بررسی تأثیر زمان برداشت بر جوانه زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه در شش رقم کلزا، یک آزمایش در سال زراعی 84-1383 به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت اجرا شد. بذرهای رقم های کلزا در سه زمان مختلف براساس میزان رطوبت دانه خورجین های یک سوم پایین ساقه اصلی (بیش از 40، 40-30 و 30-20 درصد رطوبت) برداشت شدند. آزمایش استاندارد جوان...

[ 12 ] - اثر میزان بذر بر عملکرد و خصوصیات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوته در انواع روش‌های کاشت مستقیم برنج رقم هاشمی

به منظور ارزیابی اثر میزان بذر بر عملکرد و صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوته در انواع روش‌های کاشت مستقیم برنج رقم هاشمی آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و سه روش کاشت به عنوان کرت‌های اصلی و سه میزان بذر، 60، 80 و 100 کیلوگرم در هکتار به عنوان کرت‌های فرعی طی دو سال (1389 و 1390) در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا شد. روش‌های کاشت شامل کاشت ر...

[ 13 ] - ارزیابی تنوع بخشی از ذخایر ژنتیکی برنج ایرانی و خارجی بر اساس صفات مورفولوژیک

با توجه به اهمیّت غذایی برنج و جایگاه استراتژیک آن در امنیت غذایی جهان، لازم است برای دستیابی به عملکرد بالا، کیفیت مطلوب و سایر صفات مهم اقتصادی و زراعی، ابتدا مطالعات جامعی از تنوع ژرم‌پلاسم این گیاه صورت گیرد. به همین منظور، تعداد 121 رقم از ارقام بومی و خارجی موجود در کلکسیون مؤسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت در قالب طرح لاتیس ساده 11×11 با دو تکرار با 12 صفت مهم زراعی مورد ارزیابی قرار گر...

[ 14 ] - ارزیابی اثر پرایمینگ بذر بر رشد و عملکرد دو رقم برنج (Oryza sativa L.) در روش کشت مستقیم

این پژوهش با هدف تعیین نقش پرایمینگ بذر بر ارقام برنج در روش کشت مستقیم انجام شد. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت دو سال (1392 و 1393) در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا شد. عامل اول شامل دو رقم برنج (خزر و هاشمی) و عامل دوم شامل ده سطح (هشت تیمار پرایمینگ (t1 تا t8) که بذرها پس از پرایمینگ در نوار کاغذی قرار داده شدند، t9- کاش...

[ 15 ] - تجزیه ارتباط و ساختار بخشی از ذخایر ژنتیکی برنج (Oryza sativa L.) بر اساس نشانگرهای ریزماهواره

ارزش اقتصادی یک رقم به صفات مختلف آن بستگی دارد و از این­رو اطلاع دقیق از رفتار ژنتیکی و شناسایی مکان­های ژنومی دخیل در کنترل این صفات می­تواند به به­نژادگر در اصلاح ارقام کمک کند. در این تحقیق، ارتباط و پیوستگی بین 25 نشانگر ریزماهواره با برخی از صفات مهم زراعی و مرفولوژیک در 121 لاین و رقم مختلف برنج از طریق مدل­های ارتباط­یابی شامل مدل خطی عمومی (GLM) و مدل خطی مخلوط (MLM) با استفاده از نرم­...

[ 16 ] - اثر زمان کاشت بر روند پر شدن دانه ژنوتیپ‌های گندم نان در شرایط دیم منطقه گنبد کاووس

تغییر در زمان کاشت منجر به تغییر در فنولوژی گیاهی از جمله مرحله پر شدن دانه گندم می‌شود. در این آزمایش، اثر زمان‌های مختلف کاشت بر تغییرات روند پر شدن دانه ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان در سال زراعی‌‌ 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد ارزیابی شد. عامل اول زمان کاشت شامل 11 آذر، 30 آذر، 19 دی، 8 بهمن و 28 بهمن ماه و عامل دوم پنج ژنوتیپ‌ گندم شامل گنبد، کوهدشت، کریم، لاین 7 و لاین 16 بودند. اثر...

[ 17 ] - اثر تراکم‌ بوته بر انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه دو رقم برنج بومی

به منظور بررسی اثر تراکم بوته (11/11، 16 و 25 بوته در متر مربع) بر انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه دو رقم برنج حسنی و هاشمی، آزمایشی به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در سال 1390 در موسسه تحقیقات برنج کشور- رشت اجرا شد. نتایج نشان داد که طول دوره رویش، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه در بوته، عملکرد زیست­توده، عملکرد دانه، تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، وزن دانه، طول دانه، عرض دان...

[ 18 ] - ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوته در ارقام بومی و اصلاح شده برنج (Oryza sativa L.)

خوابیدگی بوته یکی از مشکلات عمده در زراعت برنج است که بسته به زمان وقوع می‌تواند تا 50 درصد کاهش عملکرد محصول را به دنبال داشته باشد. شناسایی صفات موثر در مقاومت به خوابیدگی بوته در ژنوتیپ­های مقاوم، می‌تواند در برنامه­ریزی بهتر برای روش‌های مقابله و کاهش خسارت ناشی از خوابیدگی استفاده شود. این آزمایش به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوته در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، در قا...

[ 19 ] - ارزیابی عملکرد زهکش زیرزمینی در رشد گیاه لوبیا محلی (Phaseolus vulgaris L. ) در کشت دوم اراضی شالیزاری ) مقیاس مدل فیزیکی)

برای رفع وضعیت ماندابی قسمت وسیعی از شالیزارهای شمال ایران و تأمین شرایط کشت در فصل‌های پاییز و زمستان، احداث سامانه‌های زهکشی زیرزمینی ضروری است. عمق و فاصله مناسب زهکش‌ها در سامانه زهکشی زیرزمینی، باعث به حداقل رساندن اثر منفی تخلیه زه‌آب‌ها به محیط زیست می‌شود. این پژوهش به‌منظور بررسی عملکرد کیفی و کمی زهکش زیرزمینی در مقیاس مدل فیزیکی در سال 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان انجام شد. ...

[ 20 ] - اثر پرایمینگ بذر بر شاخص‌های خوابیدگی بوته دو رقم برنج (Oryza sativa L.) در روش کشت مستقیم

In order to evaluate the effect of seed priming on lodging-related characteristics in direct seeding method, a study was conducted in a factorial randomized complete block design with four replicates in the research field of Rice Research Institute of Iran (Rasht) for two years. The first factor consisted of two rice cultivars (Khazar and Hashemi) and the second one consisted of ten levels of s...

[ 21 ] - ارزیابی ویژگی‌های مورفولوژیک و صفات مرتبط با خوابیدگی بوته در ارقام اصلاح‌‌شده برنج (Oryza sativa L.)

In order to evaluate the morphological characteristics and lodging-related traits and comparison of improved cultivars of rice plant resistance to lodging, a field experiment was carried out in randomized complete block design with three replications in 2012 at the Rice Research Institute of Iran )Rasht(. Rice cultivars were Kadus, Khazar, Gohar, Dorfak, Sepidrood and Deylam and local rice cult...

[ 22 ] - اثر مصرف توأم کودهای نیتروژن و سولفات روی و کود بیولوژیک حاوی ازتوباکتر وآزوسپیریلیوم بر عملکرد و ویژگی‌های رشد کلزا (Brassica napus L.)

In order to study the effects of simultaneous application of nitrogen (N) and ZnSO4 fertilizers and biofertilizer (Azotobacter and Azospirillum) on grain yield and growth traits of rapeseed, Hyola308 cultivar, a field experiment, with split plot factorial layout based on randomized complete blocks design with three replications, was conducted at Research Field of Faculty of Agriculture, Univers...

[ 23 ] - رزیابی صفات موفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.) هوازی و غرقابی در شرایط تنش خشکی و نرمال

Considering to drought stress importance as most important limiting factor in rice production in world, identification of tolerant genotypes to drought can be a valuable approach to deal with the drought stress. In the present experiment plant materials contains 53 rice genotypes including 31 aerobic and 22 lowland (landrace) rice that were grown in two conditions under drought stress and norma...

[ 24 ] - Evaluation of Tolerance to Drought Stress in Rice Genotypes (Oryza sativa L.) from Central and West Asian Countries

To identify genotypes tolerant to drought stress in rice germplasm, a factorial pot experiment was carried out in the form of a completely randomized design with three replications and 70 rice genotypes originating from Central and West Asian countries in non-stress and drought-stress conditions at the Rice Research Institute of Iran, Rasht, north of Iran, in 2019. Based on the results of this ...