سید محمد آرتا

[ 1 ] - تأمّلی بر جنبه‌های زیباشناختی و معنایی ساخت‌های مقارن نحوی در قصاید خاقانی

شاعران برای آفریدن مضامین ژرف و آراستن کلام خویش از روش‌های گوناگونی بهره برده‌اند و سخن شناسان و نقّادان نیز کوشیده‌اند که اسباب و ساز و کار این شیوه‌ها را بیابند و به رایشان قواعدی وضع نمایند. یکی از شیوه‌های آراستن کلام، استفاده از ساخت‌های مقارننحوی (تکرار نحوی) است که با نظر به وجه هنری زبان خلق می‌شود و می‌توان برای آن کارکردهایی مختلف قائل شد. تکرار الگوی نحوی، مقوله‌ای است که به فرم و سا...

[ 2 ] - بازتاب مؤلفه‌های مکتب رئالیسم در رمان شوهر آهوخانم

رمان شوهر آهوخانم، اثر علی‌محمد افغانی، هم از نظر شخصیت‌پردازی و هم از لحاظ بیان مسائل اجتماعی اثری پرحرکت، ممتاز و بالقوه و انعکاس واقعیت­های جامعه است. در میان آثار افغانی، این رمان به‌دلیل توانایی­اش در ارائه مسائل ویژه­ای از جامعه، در ادبیات داستانی ایران جایگاه و هویت معینی یافته است. وجود مهم‌ترین مؤلفه­های مکتب رئالیسم در رمان شوهر آهوخانم نشان‌دهنده تأثیرپذیری نویسنده این رمان از اصول و...

[ 3 ] - پرتو کنایات قرآنی در دیوان جامی

  چکیده کنایه‌ها، به سبب کوتاه بودن، در میان عامۀ مردم کاربرد بسیار دارند و از آنجا که دارای معنای مجازی هستند، اغلب شعرا و نویسندگان برای جلوگیری از بیان صریح و مستقیم از کنایه استفاده می‌کنند. کنایه، چون تصویر ساز است و ذهن شنونده را در تعلیق می‌گذارد، زیبایی هنری می‌آفریند؛ به همین دلیل کنایه در ادبیات، جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است و شاعران از آن بهره‌های فراوانی ...

[ 4 ] - بررسی مضامین مشترک اخلاقی و حِکمی در نهج‌البلاغه و بوستان سعدی

تأثیر فرهنگ اسلامی در متون ادب فارسی، که از عالی‏ترین عناصر فرهنگی و اندیشه‌‌ایِ جامعه محسوب می‏شوند، امری انکارناپذیر است و کم‌تر شاعر یا نویسنده‌‌ای است که بازتاب معارف اسلامی را در کلام خود نداشته باشد. در این بین، نهج‌البلاغه تأثیر شگرفی در شعر و نثر فارسی گذاشته است؛ بسیاری از شعرای زبان فارسی کوشیده‌‌اند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از نهج‌البلاغه و آموزه‌‌های اخلاقی و تعلیمی آن ب...