محمد طالعی
استادیار دانشکدة مهندسی ژئودزی و ژئوماتیک، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
[ 1 ] - توسعة مدل تصمیمگیری چندهدفة مکانی با تأکید بر آمایش صنایع انرژی بر
با توجه به نقش صنایع در توسعة اقتصادی، اشتغال و محیط زیست، در این مقاله آمایش صنایع و بخصوص صنایع انرژی‌بر به عنوان مسئلة تصمیمگیری چندهدفه، با لحاظ کردن مسائل زیست محیطی و اجتماعی مدنظر است. در این مقاله ابتدا ملاحظات زیست‌محیطی به صورت قید در نظر گرفته شده و از فضای جست‌وجوی مسئله خارج شده است. سپس نزدیکی به مراکز پرجمعیت به منظور حداکثر کردن اشتغال و مجموع حداکثر فاصله از جنگل‌ها، دریاچه‌ها...
[ 2 ] - مدلسازی ارتباط کاربری- پوشش اراضی و حرارت سطح زمین، با استفاده از داده‌های سنجندة ASTER
از آنجاکه رشد مناطق شهری یک عامل تأثیرگذار در پدیدة گرم شدن جهانی است، آگاهی از تغییرات زمانی- مکانی درجة حرارت سطح زمین برای انجام مطالعات علوم زمین از قبیل تغییرات آب و هوای شهری، ضروری است. در این تحقیق، ارتباط آثار تغییرات انواع پوشش- کاربری زمین و تراکم پوشش گیاهی، ناشی از توسعة شهری، بر روی درجة حرارت سطح در تهران بررسی و تجزیه‌و‌تحلیل شد. برای این هدف، با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای ...
[ 3 ] - مقایسة روشهای تصمیمگیری چند معیاره AHP ، AHP_OWAوFuzzy AHP_OWA برای مکانیابی مجتمع‌های مسکونی در شهر تبریز
عوامل زیست‌محیطی یکی از حساس‌ترین موضوعاتی هستند که در بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها می‌باید در نظر گرفته شوند. مکانیابی از پرکاربردترین تصمیم‌گیری‌های مکانی است که تحت تأثیر بسیاری از عوامل زیست‌محیطی می‌تواند قرار بگیرد. هدف از مکانیابی، یافتن مجموعه‌ای از گزینه‌های مکانی مناسب برای یک کاربرد خاص است. مسئلة مکانیابی یک مسئله تصمیمگیری چند معیاره است. روشهای ارزیابی چندمعیاره با ساده‌سازی تعریف...
[ 4 ] - ارائه روشی نوین برای مدلسازی تناسب اراضی مسکونی با استفاده از روشهای تصمیم گیری گروهی فازی OWA و IOWA: مطالعه موردی ناحیه کرمانشاه
به کارگیری سامانه اطلاعات مکانی و تلفیق آن با روشهای تصمیمگیری چندمعیاره، ابزارها و قابلیت‌های سودمندی برای مدلسازی در شاخه‌های مختلف علوم مکانی فراهم میکند. در طی سال‌های اخیر، تلفیق GIS و MCDM به طور وسیعی در قالب مدلهای تصمیم گیری انفرادی، در مدل سازی تناسب اراضی بکار گرفته شده، اما مدلهای مبتنی بر تصمیم گیری گروهی، به دلیل وجود اختلاف در نظرات انفرادی و لزوم مدلسازی این شرایط، به ندرت مو...
[ 5 ] - انتخاب وسیله حمل و نقل عمومی مناسب در یک کریدور شهری: کاربرد روشهای تصمیمگیری چند معیاره
انتخاب وسیله ی مناسب حمل و نقل عمومی در یک کریدور شهری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هر یک از انواع وسایل نقلیه، دارای خصوصیات، مزایا و معایب خاصی می باشند و هر کدام از آنها ممکن است در شرایط مختلف به عنوان بهترین گزینه ی انتخابی بکار گرفته شوند. هدف این مقاله انتخاب بهترین وسیله حمل و نقل عمومی در یک کریدور شهری با بکارگیری روشهای تصمیم گیری چند معیاره و سامانه اطلاعات مکانی (GIS) می باشد...
[ 6 ] - ارزیابی کاربرد شاخصهای تعیین تنوع در اختلاط کاربریهای شهری (مطالعه موردی نواحی و محلات منطقه هفت شهرداری تهران)
طی چند دهه گذشته توسعه اختلاط کاربریها، به الگوی برنامهریزی مکانی مهم در کشورهای پیشرفته تبدیل شده است. نحوه قرار‌گیری کاربری های شهری، تأثیر بسزایی در سطح کیفیت زندگی و کارایی خدمات مربوط به کاربریهای مختلف دارد. در این تحقیق به بررسی روشهای مختلف ارزیابی میزان تنوع اختلاط کاربریهای شهری، به کمک GIS پرداخته شده است و ضمن مشخص نمودن نقاط ضعف و قوت آنها، یک روش نوین برای ارزیابی تنوع و...
[ 7 ] - بهینه سازی سیستم حمل و نقل ادارات با خوشه بندی به روش k میانگین و ترکیب الگوریتم saving و جستجوی ممنوع
یکی از راه‌های کاهش حجم ترافیک و میزان مصرف سوخت، استفاده از سرویس‌های حمل و نقل برای کارکنان ادارات و شرکت‌های بزرگ و کارخانه‌هاست. برنامهریزی و تخصیص خودروها به کارکنان سازمانها و تعیین مسیرهای جمع آوری آنها از مسائل اصلی این پژوهش می‌باشد. اینگونه مسائل را "مسئله مسیریابی وسایل نقلیه" می‌گویند که در دسته مسائل پیچیده بهینه‌سازی چند هدفه قرار می‌گیرند. هدف اصلی این مقاله ارائه روشی برای تجزیه...
[ 8 ] - توسعه یک الگوریتم مکانی ریزدانه جهت ارزیابی میزان دسترسی به خدمات شهری
هدف از این تحقیق ارائه مدلی ریزدانه جهت ارزیابی میزان تقاضا برای خدمات مختلف شهری در مناطق ساخته شده و سپس مقایسه آن با میزان خدمات فراهم شده از منظر کیفیت زندگی و برابری در برخورداری از تسهیلات شهری است. در این مقاله مراحل توسعه و پیاده‌سازی مدل فوق به عنوان یک ابزار تصمیمگیری مکانی جهت ارزیابی میزان در دسترس بودن خدمات شهری بر اساس دو معیار اصلی فاصله (به عنوان شاخص شعاع سرویس‌دهی) و سرانه (...
[ 9 ] - توسعه یک ابزار حامی تصمیمگیری مکانی به منظور تعیین راه‌های استراتژیک
زیر ساخت‌های حیاتی هر کشوری از جمله زیر ساخت حمل و نقل، نقش اساسی را در هنگام وقوع بحران ایفا میکند. ولی این زیرساخت‌ها همواره از سوی حوادث طبیعی از جمله سیل، زلزله و غیره و همچنین حوادث غیرطبیعی از جمله جنگ، حوادث تروریستی و غیره مورد تهدید هستند. بنابراین شناسایی، حفظ، استحکام بخشی و توسعه این زیرساخت‌ها امری مهم برای مقابله با بحران می‌باشد. در این تحقیق یک ابزار حامی تصمیمگیری مکانی با ...
[ 10 ] - شناسایی و رتبه بندی مکان های مورد علاقه مبتنی بر روش عکاسی داوطلبانه- نهاد و تحلیل تصاویر مکانی مردم گستر (مطالعه موردی منطقه 6 تهران)
شناخت مکانهای محبوب و مورد توجه عموم در هر شهر و رتبه بندی آنها، کاربردهای مختلفی از جمله توسعه گردشگری، مدیریت ترافیک و برنامهریزی شهری دارد. یکی از روشهای دستیابی به این نوع ادراک مردمی، روش عکاسی داوطلبانه-نهاد[1] است. در این روش از افراد خواسته میشود تا از مناظر مورد علاقه و غیر مورد علاقهشان عکسبرداری نمایند. سپس محتوای این تصاویر برای دستیابی به درک آنها از محیط مورد بررسی قرار می...
[ 11 ] - ارزیابی کیفیت زندگی شهری مبتنی بر داده های آماری و مکانی
کیفیت زندگی به مفهوم توانمندی محیط برای فراهم آوردن و پاسخگویی به نیازهای مادی و معنوی افراد جامعه و در برگیرندهی مفاهیمی همچون رفاه فردی، اجتماعی و عدالت فضایی، بهعنوان ابزاری کارآمد همواره موردتوجه مدیران و برنامه ریزان شهری بوده است. مبنای ارزیابی بسیاری از مطالعات کیفیت زندگی شهری، بر اساس دو رویکرد عینی و ذهنی است. رویکرد عینی مبتنی بر شاخصهای محیط فیزیکی و اجتماعی کیفیت زندگی و رویکرد ...
[ 12 ] - ارزیابی چندمعیاره ی شاخص های شهرسازی در معابر از دیدگاه پتانسیل پیاده روی
هدف این تحقیق، بررسی شاخصهای مکانی مناسب جهت ارزیابی معابر از منظر پتانسیل پیاده روی می باشد. در این تحقیق از تلفیق تحلیلهای مبتنی بر سیستم اطلاعات مکانی (GIS)[1] و سنجش از راه دور و روش های تحلیل چندمعیاره[2]AHP وTOPSIS [3] استفاده شده است. شاخص های مکانی شامل: سطح اتصال با سایر معابر، دسترسی به زیرساخت های حمل و نقل عمومی، اختلاط کاربری، چگالی واحد های مسکونی و سبزینگی می باشند. جهت تعیین ...
[ 13 ] - بکارگیری محاسبات نرم در سیستم های اطلاعات مکانی به منظور مدلسازی های مکانی (مورد مطالعاتی: تهیه نقشه پتانسیل معدنی)
آنچه سامانه‌های اطلاعات مکانی (GIS) با آن روبه‌رو هستند، اطلاعاتی است که در قالب لایه‌های مکانی مدون گشته‌اند. یکی از مهمترین وظایف سامانه‌های اطلاعات مکانی تحلیل لایه‌ها به‌منظور مدلسازی پدیده‌های مکان مرجع است. عدم توجه کافی به چنین مدل‌سازی‌هایی می‌تواند منجر به نتایج غیرواقعی در تصمیم‌گیری‌های مکانی و در پی آن خسارات مالی زیادی شود. در بسیاری از مدل‌سازی‌های مکانی، راه‌حل تحلیلی خاصی برای...
[ 14 ] - مدلسازی شاخصهای تناسب کاربری اراضی مبتنی بر خودکاره سلولی برداری با تاکید بر اثر همسایگی در شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی
اثرات مکانی کاربریهای همسایه یک مولفه مهم در شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی می‌باشد. استفاده از خودکاره‌های سلولی در صورتی توجیه‌پذیر است که قوانین همسایگی به درستی تعریف شده باشند و به عبارتی قوانین همسایگی به عنوان قلب تپنده مدلهای خودکاره سلولی مطرح می‌شوند. از طرفی مدلهای خودکاره سلولی متعارف به مقیاس مکانی حساس بوده و در راستای غلبه بر محدودیت‌های موجود در ساختار رستری، خودکاره‌های سلول...
[ 15 ] - ارزیابی تناسب اراضی مسکونی به روش فازی TOPSIS-OWA گروهی
مدلسازی و ارزیابی تناسب اراضی به عنوان پیش نیاز برنامه ریزی کاربری اراضی به منظور استفاده های صحیح از آن، از نیازهای ضروری انسان متمدن امروزی است. امروزه نقش GIS و روش های تصمیم گیری چند معیاره مکانی در این زمینه بسیار پر رنگ شده است. این تحقیق با ترکیب روش های تصمیم گیری چند معیاره گروهی- مکانی فازی TOPSIS-OWA و GIS به مدلسازی تناسب اراضی مسکونی ناحیه کرمانشاه که شامل شهرستان های کرمانشاه، هر...
[ 16 ] - برنامهریزی مکانی ایستگاه‌های دوچرخه عمومی با استفاده از GIS و تصمیمگیری چند معیاری
در سال‌های اخیر، استفاده از دوچرخه‌های عمومی، به منظور مقابله با بکارگیری بیش از حد اتوموبیل، به یک الگوی برنامه‌یزی حمل و نقل شهری مهم در جهان تبدیل شده است. یکی از کلیدهای موفقیت در این طرح، مکان ایستگاه‌های دوچرخه و ارتباط آنها با معیارهای مختلف تقاضای سفر است. امروزه سامانه اطلاعات مکانی به دلیل توانایی انجام اجرای مُدل‌ها و تحلیلهای مکانی پیچیده، قابلیت بکارگیری در برنامه‌ریزی‌های حمل و ...
[ 17 ] - توسعه یک مدل GIS مبنا به‌منظور مکانیابی مراکز محلات و نواحی شهری مبتنی بر مفاهیم اختلاط کاربریها
در نظریه جداسازی کاربریها، کاربریها به علت ماهیت تزاحمی خود از هسته‌های سکونتی شهرها فاصله گرفته و برای جبران این فاصله بر استفاده از اتومبیل تأکید شد که این موضوع سبب از میان رفتن نقش محله و ناحیه و مراکز آنها گردید. پس از آشکار شدن پیامدهای منفی این نظریه، رویکردهای نوین شهرسازی بر توسعه اختلاط کاربریها و احیا بافت مرکز محله و ناحیه تأکید دارند. هدف از این تحقیق بهره‌گیری از قابلیت‌ها و ت...
[ 18 ] - مدلسازی توسعه شهری با تلفیق اتوماسیون سلولی(CA) و روش میانگین وزندار ترتیبی (OWA) (مطالعه موردی کلان شهر شیراز)
گسترش بی‌رویه اراضی شهری از مهمترین مسائل و معضلات برای مدیران و برنامه‌ریزان شهرها محسوب می شود و در این بین، شناسایی و پیش‌بینی نحوه گسترش شهرها می‌تواند در پایش و مدیریت کاربریهای مختلف شهری مفید واقع شود. در تحقیق حاضر با ترکیب اتوماسیون سلولی و مفاهیم روش میانگین گیری وزندار ترتیبی(OWA)، مدلی ساده و در عین حال قدرتمند جهت مدلسازی توسعه شهری ارائه می‌گردد. از آنجاییکه در منابع علمی داخلی ا...
[ 19 ] - مسیریابی بهینه در محیط GIS برای تخلیّهی اضطراری آسیب‌دیدگان از حوادث ناگهانی
هدف از این مقاله، توسعه‌ی یک مدل برپایهی سامانهی اطلاعات مکانی، به‌منظور پاسخگویی به مسئلهی جست‌وجوی مسیر بهینه، برای تخلیّه و انتقال سریع آسیب‌دیدگان حوادث ناگهانی به مناطق امن از پیش تعیینشده است. در بسیاری از حوادث، بهترین گزینه، جابهجایی افراد نجات‌یافته از بلایا که در منطقهی تحت تأثیر مخاطره واقع شده‌اند، به مناطق امن است. پس تخلیّهی اضطراری، از نخستین مراحل مدیریت بحران بهشمار میر...
[ 20 ] - مدلسازی توسعه شهری و تحلیل اثر همسایگی با استفاده از تلفیق مدل اتوماسیون سلولی و روش Majority OWA
شهرها مانند موجودات زنده از لحاظ کالبد بزرگتر و از لحاظ ساخت پیچیده‌تر می‌شوند و به دنبال این رشد فیزیکی، توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنها نیز بتدریج دگرگون میشود. همواره فضای کالبدی شهرها تحت تأثیر مکانیزم‌ها وعواملی قرار دارد که در طی زمان با پیشرفت‌ها و تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی و ... متحول می‌شوند و در ضمن این تأثیرات، تغییرات جدیدی نیز برچهره و منظر کالبدی شهر...
[ 21 ] - توسعۀ مدل ارزیابی اثرات اختلاط کاربری های شهری بر پایۀ شاخص ها و تحلیل های مکانی
برنامهریزی کاربری اراضی شهری به چگونگی اختصاص نواحی به کاربریهای مختلف میپردازد. در طول چند دهه گذشته توسعۀ اختلاط کاربری، تبدیل به یک الگوی برنامهریزی مهم در کشورهای پیشرفته شده است و به عنوان یک جزء کلیدی در توسعۀ هوشمند و شهرسازی نوین مطرح گردیده است. اختلاط کاربریها، هنگامی به بهترین نحو کار میکند که تحت یک برنامۀ اندیشیده شده، توسعه یابد. در این زمینه سامانۀ اطلاعات جغرافیایی به علت ...
[ 22 ] - تصمیم سازی گروهی مبتنی بر GIS در مسألۀ تخصیص کاربری آموزشی (مورد شناسی: منطقۀ 6 شهرداری اصفهان)
در این تحقیق یک ابزار تصمیمگیری گروهی مبتنی بر سامانۀ اطلاعات مکانی جهت حل مسألۀ تخصیص کاربری آموزشی در مناطق شهری توسعه داده شده است. اگرچه در اغلب تحقیقات صورت گرفته در زمینۀ تخصیص کاربری، تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره با دیدگاه تصمیمگیری فردی مورد استفاده قرار گرفتهاند، در این مقاله تخصیص کاربری به عنوان یک مسألۀ تصمیمگیری گروهی که نیازمند مشارکت تخصصها و دیدگاههای مختلف در فرایند تصم...
[ 23 ] - مدلسازی توسعه شهری با تلفیق مدل اتوماسیون سلولی و سیستم‌های فازی
رشد سریع و نامتوازن جمعیت بخصوص در کشورهای در حال توسعه، مشکلات فراوانی را در زمینههای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده است. این مسئله اهمیت مدلسازی تغییرات کاربری اراضی را برای مدیریت بهتر شهرها بیش از پیش مطرح مینماید. مدل اتوماسیون سلولی بهطور گسترده در مدلسازی تغییرات مکانی-زمانی گسترش شهرها مورد استفاده قرار گرفته است. مقاله حاضر به ارائه مدل اتوماسیون ترکیبی با منطق فازی پرد...
[ 24 ] - ارزیابی تناسب اراضی برای کشت برنج در استان زنجان در قالب مدل فائو و با استفاده از تکنیک تلفیقی AHP-TOPSIS در محیطGIS
ارزیابی تناسب اراضی برای محصولات کشاورزی یکی از اقدامات ابتدایی و ضروری در توسعه پایدار، جلوگیری از تخریب اراضی و حفاظت از منابع زیستی برای استفاده آیندگان است. در این زمینه و با توجه به اهمیت برنج بهعنوان محصولی استراتژیک در کشور، اقدام به ارزیابی تناسب اراضی در استان زنجان با استفاده از قابلیت‌های ترکیبی سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و روشهای تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) در قالب مدل فائو شد. در ...
[ 25 ] - توسعه یک سامانه برنامه ریزی گردشگری بر پایه مدیریت زمانی و مکانی
امروزه گردشگری به عنوان یکی از منابع اقتصادی، به خصوص در کشورهای دارای سابقه فرهنگی و جاذبه‌های متعدد گردشگری مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا سامانه‌های توصیه گر گردشگری جهت کمک به گردشگران طراحی شده است. برنامهریزی گردشگری قبل از اقدام به سفر، به شخص امکان بازدید بهتر و تعداد بیشتری از مکان‌ها را می‌دهد. در نتیجه انجام آن امری ضروری و اجتناب ناپذیر می‌باشد. در برنامهریزی گردشگری عوامل...
[ 26 ] - ارائه روشی جدید جهت مدلسازی و نمایش سه‌بعدی حقوق ارتفاقی در آپارتمان‌ها
افزایش جمعیت در مناطق شهری و محدودیت در فضا و تأمین زیر ساخت‌های شهری، موجب توسعه عمودی آپارتمان‌ها و زیر ساخت‌های بالا و پایین سطح زمین شده است. سازمان‌های مربوط به مدیریت زمین و ثبت حقوق مالکیت املاک، در نظام بین‌المللی، راهکار پاسخگویی به این امر را کاداستر سه بعدی می‌‌‌دانند. در حال حاضر در اکثر سازمان‌های مربوطه، کاداستر دو‌بعدی در ثبت و نمایش املاک مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی‌که ا...
[ 27 ] - مکانیابی مناطق دارای پتانسیل زمین گرمایی به کمک روش های تصمیم گیری چندمعیاره
تعیین مناطق دارای پتانسیل انرژی زمین گرمایی جهت اکتشاف و بهره‌برداری انرژی‌های پاک و سازگار با محیط زیست، دارای اهمیت ویژه است. هدف از این مطالعه کاوش مناطق دارای پتانسیل زمین گرمایی با توجه به ویژگی‌های زمین شناسی مناطق شمال...
[ 28 ] - مدل سازی سه بعدی و ارزیابی قابلیت دید رانندگان از تابلوهای راهنمای مسیر
علائم و تابلوها ضمن در اختیارگذاشتن اطلاعات و راهنمایی‌های مورد نیاز رانندگان، آنها را از مقررات حاکم بر مسیر و خطرات احتمالی پیش رو مطلع می‌کنند. جانمایی اصولی تابلوها در بزرگراه‌ها و معابر شهری با در نظر گرفتن معیارهای دید، تأثیر بسزایی در یافتن به م...
[ 29 ] - سناریوسازی تفکیک قطعات زمین در فرایند توسعة شهری (مطالعة موردی: نواحی پیرامونی شهر سمنان)
برنامهریزی توسعة شهری همواره با چالش‌های جدید در زمینة افزایش پیچیدگی‌ها در محیط تصمیمگیری روبه‌رو بوده است و این امر ضرورت به‌کارگیری روشهای جدید را ایجاد میکند. در این زمینه، برنامهریزی مبتنی بر سناریوسازی بهعنوان رویکردی جدید می‌تواند به شناسایی و ارائة سناریوهای گوناگون برای تصمیم گیری های مشخص در مدیریت شهری کمک‌کننده باشد. در فرایند توسعة شهری، مقولة تفکیک اراضی همواره از موضوعات بح...
[ 30 ] - Prediction of Land Use Change and its Hydrological Effects Using Markov Chain Model and SWAT Model
Access to current and future water resources is one of the concerned problems for managers and policymakers around the world. Because of the communication between water resources and land use, these two topics had come together in different researches. Scenarios designed in regional land planning provide the basis for analyzing the existing opportunities and making the right decisions for manag...
[ 31 ] - Simulation of Smoke Emission from Fires in High-Rise Buildings Using the 3D Model Generated from 2-Dimensional Cadastral Data
Having a 3-Dimensional model of high-rise buildings can be used in disaster management such as fire cases to reduce casualties. The fundamental dilemma in 3D building modeling is the unavailability of suitable data sources. However, available cadastral 2D maps could be used as low-cost and attainable resources for 3D building modeling. Smoke will be a great threat to people's health during a f...
[ 32 ] - Simulation and Evaluation of Urban Development Scenarios Using Integration of Cellular Automata Model and Game Theory
Urban growth is a dynamic and evolutionary spatial and social process that relates to the changes of urban spatial units and the transformation of people’s lifestyles and consequently demographic changes. Considering the urban development process as a function of land uses interactions, population structure and the strategic behavior of the agents involved in the urban development process (the ...
نویسندگان همکار