محمد فرزام
دانشیار؛ گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
[ 1 ] - تأثیر تاج پوشش گیاهان چندساله و سطوح بهره برداری چرایی بر تراکم بانک بذر خاک در یک مرتع استپی
بررسی بانک بذر خاک اطلاعات مفیدی را برای مدیریت و احیاء اکوسیستمهای طبیعی فراهم میآورد. در مناطق خشک، برخی گیاهان چندساله ممکن است سبب تجمع بانک بذر در زیراشکوب خود شده و بذرها را در برابر چرای دام و سایر عوامل محیطی محافظت کنند. این مطالعه باهدف بررسی اثر گیاهان چندساله بر تراکم بانک بذر در سطوح مختلف بهرهبرداری از یک مرتع استپی انجام شد. سه مرتع مجاور هم با سطوح بهرهبرداری شدید، متوسط و ع...
[ 2 ] - مقایسۀ گروههای عملکردی گیاهی در اراضی دیم رهاشده و پوشش طبیعی مرتع
این تحقیق به منظور مقایسة صفات و گروههای عملکردی گیاهی در مرتع شخم و رهاشده (پس از 28 سال) و مرتع قرق در منطقة بهارکیش قوچان در استان خراسان رضوی انجام شد. در دو سایت شخم‌خورده و شاهد چهل واحد نمونهبرداری یک متر مربعی به روش سیستماتیک تصادفی مستقر شد. در هر پلات فهرست گونههای گیاهی، فراوانی، پوشش تاجی و بیست صفت رویشی، فنولوژیکی و تولیدمثلی اندازهگیری و ثبت شد. بر اساس آنالیز همبستگی پیرسون...
[ 3 ] - تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر استقرار نهال و خصوصیات مورفولوژیکی رشد بروموس (Bromus kopetdaghensis) در شرایط عرصههای مرتعی
در اصلاح مراتعْ استقرار گیاهان، بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در سالهای اخیر، از کودهای بیولوژیکی، مانند قارچهای همزیست، به منزلة رهیافتی مفید برای افزایش حاصلخیزی اراضی و استقرار گیاهان استفاده می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی امکان افزایش درصد استقرار و سرعت رشد نشاهای گیاه بروموس (Bromus kopetdaghensis) تلقیح‌شده با قارچ میکوریزا آربوسکولار در مرتع بهارکیش قو...
[ 4 ] - بررسی اثر حفاظتی گیاهان بوتهای از گیاهان زیراشکوب در برابر چرای دام
بوتههای مرتعی ممکن است گونههای گیاهی زیراشکوب خود را در برابر چرای دام محافظت کنند، که به این پدیده تسهیل مکانیکی گویند. اثر تسهیل بوتهها ممکن است تحت تأثیر شدت بهرهبرداری از مرتع قرار گیرد. در یک عملیات میدانی، تسهیل مکانیکی بوتهها در سه منطقة چرای شدید، چرای متوسط، و قرق در مراتع خشک کاخک گناباد، در بهار و تابستان 1390، مقایسه شد. در هر یک از حالت‌های چرا، بیست عدد ترانسکت خطی در دامنه...
[ 5 ] - اکولوژی فردی گیاه قیچ Zygophyllum atriplicoides در مراتع استان خراسان شمالی
بررسیهای اکولوژیک گیاهان شناخت ما را از اکوسیستمهای مرتعی افزایش میدهد و امکان برنامهریزی را برای مدیریت صحیح آنها فراهم میسازد. با انجام بازدیدهای میدانی و مطالعات آزمایشگاهی در سالهای 1387 و 1388، رویشگاههای اصلی گیاه قیچ در مراتع قشلاق و میانبند استان خراسان شمالی مشخص و شرایط اکولوژیک رویشگاه، فنولوژی و کیفیت علوفه آن بررسی شد. بر اساس نتایج، گیاه قیچ در رویشگاههایی با بارندگی متوس...
[ 6 ] - بررسی کشت بذر علف گندمی بیابانی (Agropyron desertorum) در باقیمانده اندام‌ها و خاک زیراشکوب گیاه اسپند (Peganum harmala.L)(مطالعه موردی)
Management and control of poisonous and allelopathic plant species are from the main priorities for restoration of range and desert ecosystems. In a glasshouse experiment, seeds of Agropyron desertorum, a perennial forage grass, were sown within the soil media containing different proportion of shoots (0, 5% and 20%) and root powder, or soil taken from the under canopy of harmal plant. Experime...
[ 7 ] - اثر آتش‌سوزی فصل تابستان بر همزیستی گندمیان چندساله با میکوریزا
همزیستی گیاهان و قارچ میکوریز باعث افزایش پایداری و تنوع اکوسیستم می شود، امّا این رابطه ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی قرار گیرد. اثر آتش‌سوزی طبیعی بر میزان همزیستی قارچ میکوریزا با چهار گونه گندمی چندساله Festuca ovina ، Stipa barbata، Agropyron trichophorum و Poa bulbosa در مراتع داش‌آراسی قوچان بررسی شد. در بهار 1392، 10 تکرار تصادفی از بیوماس ریشه و خاک محل رویش هرگونه تهیه شد. در سا...
[ 8 ] - بررسی تنوع گیاهی در زمان های مختلف پس از آتش سوزی در یک مرتع نیمه خشک
آتش سوزی به عنوان یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر پوشش های طبیعی محسوب می شود، که می تواند سبب افزایش یا کاهش تنوع گونه ای شود. این پژوهش با هدف، بررسی پیامدهای آتش سوزی بر تنوع پوشش گیاهی یک مرتع نیمه استپی در زمان های مختلف پس از آتش سوزی انجام شد. سه رویشگاه شاهد، آتش سوزی شده در سال 83 و در سال 87 در مجاورت هم در منطقه جوزک در استان خراسان شمالی انتخاب و در بهار و تابستان 1389 مطالعه شدند. پو...
[ 9 ] - معرفی سه گونه علوفه ای Prangos latiloba Korov.، Convolvulus commutatus Boiss و Stachys trinervis Aitch. & Hemsl. در مراتع استان خراسان شمالی
اکولوژی فردی سه گونه Prangos latiloba Korov. (جاشیر گچدوست)، Convolvulus commutatus Boiss. (پیچک سرسان) و Stachys trinervis Aitch. & Hemsl. (سنبلهای سهرگهای) در مراتع میانبند استان خراسان شمالی بررسی شد. این گیاهان از منابع مهم تولید علوفه بهویژه در اراضی دارای سازند شیل هستند. محدوده گسترش جغرافیایی، توپوگرافی، سازند زمینشناسی، خاکشناسی و شرایط اقلیمی سایتهای محل رویش بررسی شد. مراحل ف...
[ 10 ] - بررسی فلوریستیک و مقایسه تنوع زیستی گیاهی در شدتهای مختلف چرا (مطالعه موردی: مرتع نیمه‌استپی بهارکیش قوچان)
چرای دام از عوامل مهم تأثیرگذار بر ساختار جامعه و ترکیب گونهای اکوسیستمهای مرتعی است که میتواند باعث تغییراتی در تنوع پوشش گیاهی نیز شود. هدف اصلی این تحقیق مطالعه فلور و مقایسه تنوع زیستی گیاهی در سه رویشگاه مرتعی با شدت چرای متفاوت در منطقه بهارکیش قوچان بود. بدین منظور در امتداد یک گرادیان مکانی چرای دام، سه رویشگاه با شدت چرای کم، متوسط و شدید بهصورت سیستماتیک انتخاب و در هر سایت 20 واح...
[ 11 ] - بررسی جوانهزنی بذر 10 گونه گیاه مرتعی و بیابانی
نظر به اهمیت روزافزون بهرهبرداریهای چندگانه از منابع طبیعی، در این تحقیق روشهای بهبود درصد جوانهزنی10 گونه گیاه مرتعی و بیابانی دارای ارزش زینتی و یا دارویی مورد توجه قرار گرفت. 9 تیمار جوانهزنی در قالب طرح کاملا تصادفی بر بذرهای هر یک از گونهها اعمال و سپس جوانهزنی آنها در داخل انکوباتور و دمای 22 درجه سانتیگراد بررسی شد. از بین تیمارهای اعمال شده هورمون جیبرلیک اسید بدلیل داشتن تأثیر م...
نویسندگان همکار