زهرا پیشگاهی فرد

دانشیار دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا، تهران، ایران

[ 1 ] - ارزیابی وضعیت کشورهای عضو سازمان منطقه ای گوآم در عصر جهانی شدن

بازی بزرگ قرن نوزدهم رقابتی کاملاً استعماری در عرصه­ی ژئوپلیتیک آسیای مرکزی بود که با وقوع انقلاب کبیر روسیه در سال 1917 میلادی پایان یافت. تا این که در اوایل دهه­ی 1990 میلادی با فروپاشی شوروی، منطقه آسیای مرکزی این بار در کنار مناطق جنوبی قفقاز که در مجموع، ارواسیای مرکزی خوانده می­شوند بار دیگر عرصه­ی رقابت و بازی میان قدرت­هایی شد که از آن با عنوان بازی بزرگ جدید یاد می­شود. با وجود همه این ...

[ 2 ] - بررسی جغرافیای انتخابات در استان گیلان

از زمان تشکیل مجلس شورای اسلامی تا به امروز 8 دوره انتخابات پارلمانی در ایران برگزار شده است. در این دوران رفتار انتخاباتی مردم در انتخابات چه در امر مشارکت و یا گزینش افراد با توجه به     جناح­های مختلف کشور روند یکسانی را طی نکرده و این موضوع در طی دوره­های مختلف انتخاباتی از حوزه­ای به حوزه­ی دیگر متفاوت بوده است. همچنین با توجه به انتخابات برگزار شده در ایران تاکنون هیچ گونه بررسی علمی از پ...

[ 3 ] - تحلیلی ژئوپلیتیکی بر محصول‌های راهبردی کشاورزی ایران (مطالعۀ موردی: گندم)

کشاورزی و تولید مواد غذایی، در دهه‌های اخیر یکی از مسائل مهم جهانی است و همۀ کشورها اعم از صادرکننده و واردکننده را با چالش مواجه ساخته است. این پژوهش به‌منظور بررسی وضعیت تولید و مصرف محصول راهبردی گندم در ایران و نیز انتخاب راهبرد مناسب برای تأمین آن تا سال ۱۴۰۰، به­روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی­بر داده‌های FAO و با استفاده از نرم‌افزارهای Excel و GIS انجام شده است. آمار دوره‌های زمانی تولید و مص...

[ 4 ] - تحلیلی بر چگونگی پراکندگی کرسی‌های مجلس شورای اسلامی در ایران

انتخابات، فرایند­های انتخاباتی، تصمیم­گیری و تصمیم­سازی به­وسیلة نهادهای منتخب، از جمله اصول بیشتر کشورهای جهان برای توسعه و تکامل است. یکی از مناسب­ترین ظرفیت­ها برای اعتمادسازی بیشتر بین اقوام و افکار مختلف و جذب و هدایت آن‌ها به­سوی یک آرمان و اندیشة سیاسی مشترک و حفظ تمامیت کشور، وجود نهاد قانونگذاری در کشور است. نهادی که مهم‌ترین هدف آن، وضع قوانین عادلانه است. این مهم در کشوری مانند ایران...

[ 5 ] - بسترهای ژئوپلیتیکی قاچاق کالا و ارز با تأکید بر بازارچه‎های مرزی (مطالعۀ موردی: استان کرمانشاه)

اقدامات تجاری پویا و بازارچه‎های مرزی، می‎توانند نقش اساسی و بسیار مؤثری در ترقی و پیشرفت و همچنین، توسعۀ پایدارِ اقتصاد نواحی مرزی و بهبود استانداردهای زندگی مردم، کاهش فقر، توزیع مناسب درآمدها، ایجاد روابط دوستی و جلوگیری از مهاجرت و به‎خصوص کاهش و حتی جلوگیری از جریان قاچاق کالا و ارز ایفا کنند. در بازارچه‎های مرزی کرمانشاه مبادلاتی زیادی انجام می‎گیرد. جریان قاچاق کالا و ارز در کنار سایر گون...

[ 6 ] - مجالس منطقه ای حلقه مفقوده سیستم قانون گذاری در ایران

نظام قانون گذاری در جمهوری اسلامی ایران به دلیل ضرورت انطباق مصوبات مجلس با احکام اسلامی از الگوی خاصی تبعیت می کند. در هم عرض مجلس شورای اسلامی ، مجالس نظارتی و تصمیم گیری دیگری از جمله شورای نگهبان ، مجمع تشخیص مصلحت نظام ، شورای عالی انقلاب فرهنگی و.. نیز وجود دارد. باتوجه به وضعیت فعلی سازماندهی سیاسی فضا در حوزه قانون گذاری و مشکلات فعلی در این سیستم از جمله ماهیت دو گانه نمایندگی ، رویه ا...

[ 7 ] - تعامل در فضای سایبر و تأثیر آن بر هویت زنان در ایران (مطالعه ی موردی دانشجویان دختر دانشگاه تهران)

مباحث مربوط به زنان، هویت جنسیتی، شکل گیری و تغییرات آن از جمله حوزه‌هایی است که در سالهای اخیر در محافل آکادمیک و سیاسی-اجتماعی گسترش بسیاری یافته است. این امر تا حدود بسیاری بازتاب دگرگونی در خودِ زندگی اجتماعی است که سبب شده در پرتوی تازه به تفاوت های از پیش برقرارشده بین هویت و شیوه های رفتارِ نوعیِ زن و مرد نگریسته شود. تحولاتی که در دهه‌های اخیر در زمینه ی ارتباطات و فضای سایبر روی داده، سبب...

[ 8 ] - آینده پژوهیِ وضعیت اشتغال زنان در منطقه خاورمیانه با تأکید بر جایگاه ایران

یکی از مهمترین معیارها برای سنجش درجه ی توسعه یافتگیِ یک کشور میزان اهمیت و اعتباری است که زنان جامعه در زمینه های مختلف علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارا هستند. اشتغال زنان به عنوان یکی از مؤلفه های توسعه اقتصادی همواره ارزیابی و سنجش می شود و قالبی از برنامه ریزی های دورنگرانه کشورها است. رقابت میان کشورهای خاورمیانه در زمینه های مختلف، توسعه اشتغال زنان را هدف می گیرد و جمهوری اسلامی ایرا...

[ 9 ] - عدالت اسلامی و گفتمان انتقادی در سیاست خارجی ایران

اندیشه سیاسی اسلام که ساختار تئوریک نظام سیاسی ایران را صورت بندی می نماید متأثر از ارزش های توحیدی وجهان شمولی اسلام ومدعی صورت بندی وشیوه سازماندهی خاصی برای دست یابی به اهدافی متعالی است.از مهم ترین این ارزش ها اصل عدالت را باید نام برد که خداوند هدف از بعثت پیامبران (لیقوم الناس باالقسط)و تمامی انسان ها بویژه اهل ایمان برپاداشتن عدل و قسط اعلام می دارد.جمهوری اسلامی ایران دراصول متعدد قانون...

[ 10 ] - بررسی پیامدهای منطقه‌ای همه‌پرسی در کردستان عراق

کردستان عراق نام منطقه‌ای در شمال عراق است که از ابتدای استقلال این کشور در سال 1932 تاکنون بر سر جدایی از عراق جنگیده است. کردها پس از سال‌ها مبارزه توانستند در سال 1991 در شمال این کشور به حداقلی از خودمختاری دست یابند. با سقوط صدام (2004) کردها موفق شدند کردستان را به منطقه‌‌ای فدرالی تبدیل کنند. این منطقه تا سال 2014 در اوج شکوفایی بود، اما با ظهور داعش (2014)، کردها با حکومت مرکزی عراق بر ...

[ 11 ] - مدل‌یابی ساختاری عوامل استقلال‌خواهی مناطق جدایی‌طلب و تأثیر آن بر افزایش جنبش‌ها

چکیده نقشه سیاسی جهان از سال 1648 میلادی زمانی که طبق معاهده وستفالیا حق حاکمیت حکومت‌ها در قلمرو سرزمینی آنها به وسیله قدرت‌های بزرگ اروپایی به رسمیت شناخته شد تاکنون دچار تحولات زیادی شده است. در قرن بیست و یکم محور تفکرات و تحولات ژئوپلیتیکی قومیت‌ها و ملیت‌ها خواهد بود بطوری‌که در قرن حاضر شاهد رشد جنبش‌های استقلال‌خواهانه‌ی مناطق جدایی‌طلب در مناطق مختلف ژئوپلیتیکی جهان هستیم. پژوهش ...

[ 12 ] - رویکرد آینده‌پژوهانه به وضعیت ژئوپلیتیکی سواحل مکران رویکرد GBN

تغییرات شگرف در حوزههای گوناگون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، و زیست‌محیطی، عدم قطعیت و افزایش سطح خطرپذیری از مهم‌ترین موانع پیش روی تصمیم گیرندگان در سطوح سازمانی و ملّی برای اتخاذ تصمیم-های مناسب در حوزه‌های گوناگون راهبردی و عملیاتی است. از سوی دیگر، سواحل مکران به‌عنوان راه اتصال ایران و حتی تمامی کشورهای مشترک‌المنافع حوزه آسیای مرکزی، قفقاز و شرق اروپا به دریاهای آزاد ژئوپلیتیک و قرار گرفتن در...

[ 13 ] - تبیین عوامل نظامی کلیدی تأثیرگذار بر قدرت دفاعی ایران در افق زمانی 1410

موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیک ایران در منطقه استراتژیک خلیج فارس منجر به ایجاد وضعیت­های خاص و بروز تهدید­ علیه امنیت ملی و منافع ملی کشور در گذشته، حال و آینده شده است که در مقاطع خاص تاریخی نیز منجر به بروز جنگ و درگیری با کشورهای همسایه و سایر قدرت­های منطقه­ای و فرامنطقه­ای گردیده که با توجه به حاکم بودن شرایط عدم وجود قطعیت در پیش­بینی آینده مناسبات و تحولات ایران در منطقه و نظام بین­ال...