ملیحه شیانی
دانشیار گروه برنامه‌ریزی اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
[ 1 ] - سیاست‌گذاری هویتی در آموزش رسمی دوره‌ی پهلوی دوم
نهاد آموزشی به‌عنوان سازوکاری محتوایی و صوری برای بازتولید ارزشهای هر جامعه شناخته میشود و هویت به‌عنوان اولین پیش‌داشتههای هر شخص از جمله مهمترین آن‌ها بوده است. کتابهای درسی مهمترین بخش رسانهی محتوایی یک نهاد آموزشی به حساب می‌آید و هدف از نگارش این مقاله آشکارسازی سیاست‌گذاری هویتی در متون درسی دوره‌ی پهلوی دوم است. مطالعه بنا بر اقتضای موضوع با روش کیفی و تکنیک تحلیل محتوای کیفی انجا...
[ 2 ] - رسانه و شهروندی مطالعه تأثیر استفاده از رادیو و تلویزیون بر آگاهی از حقوق شهروندی در شهر خرم‌آباد
مفهوم بازتاب مجموعه انتظارات در زمینه حقوق و مسئولیت‌ها در یک اجتماع خاص است که اعضاء نسبت به یکدیگر، نهادها و جامعه دارند. از مهمترین ابزارهای تحقق شهروندی رسانه‌ها هستند. در عصر حاضر و بر اثر نفوذ و گسترش وسایل ارتباط جمعی که پیام را با موضوعات متنوع، ساختارهای گوناگون و گستره جغرافیایی وسیع توزیع می‌کنند، نه تنها می‌توانند با اجرای برنامه‌های متعدد نقش آگاهی‌دهی به افراد جامعه را داشته باشند...
[ 3 ] - رادیو و شهروندی؛ رابطة محتوای برنامه‌های رادیویی و آگاهی از حقوق شهروندی
رادیو، از نظر ویژگی‌های وسایل ارتباط جمعی و رسانه، یعنی سرعت، مداومت حوزة انتشار، دسترسی آسان، و فراوانی و گوناگونی محتوا، برترین وسیلة ارتباط جمعی به‌شمار می‌رود. تأثیر برنامه‌های رادیویی ملی و محلی بر اطلاع‌رسانی و آگا‌ه‌سازی و آموزش مخاطبان اثبات شده و آن را به یکی از کانال‌های بسیار مناسب آگاهی‌بخشی و آموزش در حوزه‌‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی تبدیل کرده است. در این زمینه مطالعة ر...
[ 4 ] - The Measurement of Social Capital in Tehran
This paper examines the dimensions of social capital in Tehran. The data were collected by means of questionnaire. 2400 residents of Tehran were selected by stratified sampling who were over 15 years old. The theories of scholars such as Pierre Bourdieu, James Coleman, and Robert Putnam in definition of social capital are applied. Social capital has been studied in five aspects including associ...
[ 5 ] - تحلیل جامعه‌شناختی احساس آنومی اقتصادی در میان جوانان
طرح مسأله: دگرگونی‌های پدید آمده در چند دهه اخیر به نحو چشم‌گیری بر شکل‌گیری و تشدید مشکلات اجتماعی جوانان تأثیر گذارده است. از جمله مشکلات اجتماعی می‌توان به «احساس آنومی» در میان افراد اشاره کرد که بازتاب شرایط نابسامان و آنومیک جامعه است. مقاله حاضر به سنجش احساس آنومی اقتصادی در میان جوانان شهر تهران و برخی عوامل تأثیرگذار بر آن می‌پردازد. روش: پس از بررسی منابع و نظریه‌ها و تدوین چارچوب ن...
[ 6 ] - تحلیلی بر کم و کیف سرمایۀ اجتماعی دانشجویان دانشگاه تهران
سرمایۀ اجتماعی دربردارندۀ سرمایه و منابع حاصل از نهادها، روابط و هنجارهایی است که کنش متقابل اجتماعی جامعه را به لحاظ کمی و کیفی شکل می‌دهند. مطالعه و سنجش سرمایۀ اجتماعی فی‌نفسه می‌تواند به ایجاد سرمایۀ اجتماعی منجر شود و به اعضای اجتماع کمک کند تا مسائل خود را بازاندیشی کنند، تصمیم‌های بهتری برای برنامه‌ریزی بگیرند و انسجام پیوستۀ اجتماع را بارور سازند. بر همین اساس موضوع نوشتار حاضر سنجش سرم...
[ 7 ] - مطالعه فرهنگ شهروندی در مدیریت شهری تهران
امروزه مفهوم فرهنگ شهروندی از جذابیت خاصی در مدیریت شهری برخوردار شده است. شهروندی به عنوان پدیده‌ای اجتماعی و سیاسی از ویژگی‌های مهم نظام‌های دموکراتیک و شاخصی کلیدی برای جامعه مدرن به شمار می‌رود، بنابراین به منظور ایجاد و گسترش فرهنگ شهروندی دخالت مستقیم مردم در تدوین سیاست‌ها، اولویت‌ها و اهداف ضروری به نظر می‌رسد. بر همین اساس در این مقاله به بررسی فرهنگ شهروندی در مدیریت شهری با روش پژوهش...
[ 8 ] - تحلیل جامعه‌شناختی احساس آنومی اقتصادی در میان جوانان
طرح مسأله: دگرگونی‌های پدید آمده در چند دهه اخیر به نحو چشم‌گیری بر شکل‌گیری و تشدید مشکلات اجتماعی جوانان تأثیر گذارده است. از جمله مشکلات اجتماعی می‌توان به «احساس آنومی» در میان افراد اشاره کرد که بازتاب شرایط نابسامان و آنومیک جامعه است. مقاله حاضر به سنجش احساس آنومی اقتصادی در میان جوانان شهر تهران و برخی عوامل تأثیرگذار بر آن می‌پردازد. روش: پس از بررسی منابع و نظریه‌ها و تدوین چارچوب ن...
[ 9 ] - بررسی ابعاد و تحلیل شهروندی فعال
تغییرات رویکردی در گفتمان شهروندی، منجر به دستیابی به تعریفی از شهروندی گردید که به جای تعریف این مفهوم به‌مثابه یک پایگاه حقوقی، بر عاملیت شهروندان به‌مثابه کنشگرانی در حوزه اجتماع، سیاست و دولت تاکید دارد. شکل گیری مفهوم شهروندی فعال، ریشه در این رویکرد دارد. در این مقاله، شهروندی فعال به معنای توانایی برای درگیر شدن در گونه‌های مختلف کنش‌های اجتماعی و سیاسی با انگیزه تصمیم سازی و ...
[ 10 ] - بررسی جامعه‌شناختی نظام شخصیت و گونه‌های تجربة سفر در شهر تهران
گردشگری به‌لحاظ اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجرایی فرآیند پیچیده‌ای است و مناسبات بین گردشگری و بخشهای دیگر جامعه را دیدگاه جامعه‌شناختی است که می‌تواند به‌شکلی دقیق و علمی بکاود. یکی از این مناسبات، ارتباط بین تجربة سفر و نظام شخصیت است. تحقیق حاضر به بررسی این ارتباط می‌پردازد. تجربة سفر متغیری در نظر گرفته شده است که با نظام شخصیت افراد رابطه دارد. سفر و تفریح ویژگی‌های خاصی به شخصیت ...
[ 11 ] - فراتحلیل مطالعات زنان سرپرست خانوار در ایران
در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورها اعم از توسعه‌یافته و درحال‌توسعه افزایش قابل توجهی در تعداد زنان سرپرست خانوار پدید آمده است، به طوری‌که در چند دهه اخیر، بیشتر از یک‌سوم خانوارها بنا به دلایلی مانند طلاق، تجرد قطعی و مهاجرت توسط زنان سرپرستی می‌شوند. روش مورداستفاده در این پژوهش، مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای و فراتحلیل است. جامعه آماری این مطالعه 59 مقاله و پایان‌نامه مرتبط با موضوع زنان سرپ...
نویسندگان همکار