ابوالقاسم شهریاری

دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

[ 1 ] - بررسی تأثیر شکاف‌های قومی ـ مذهبی در شکل‌گیری رادیکالیسم در نیجریه

دنیای اسلام در شرایط فعلی، شاهد بروز افراط‌گری‌های گروه‌های مختلف اسلام‌گرا است. این وضعیت در آفریقا به‌طور اعّم و در نیجریه به‌طور اخص با گروه سازمان‌یافته بوکو حرام وضعیتی ویژه می‌یابد. با توجه به پیچیده بودن موضوع افراط‌گرایی در سرزمین‌های اسلامی، این نوشتار از دریچه جنبش‌های اجتماعی و نظریه شکاف‌های اجتماعی به بررسی این پدیده می‌پردازد. بر اساس نظریات جامعه‌شناسان درخصوص شکاف‌های اجتماعی الگ...

[ 2 ] - سنجش رابطة سرمایة اجتماعی با تساهل مذهبی (نمونه‌پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد)

در جوامعی که چندگونگی مذهبی وجود دارد، زندگی مسالمت‌آمیز، جز در سایة تساهل مذهبی و به­رسمیت­شناختن تمامی مذاهب، امکان­پذیر نیست. نبود تساهل مذهبی، پیامدهایی چون خشونت مذهبی را در پی دارد. همچنین تساهل مذهبی، تأثیر بسزایی نیز بر نگرش سیاسی افراد برجای می‌گذارد. پرسش­های پژوهش حاضر عبارت­اند از: 1. تساهل مذهبی شیعیان نسبت به مذاهب رسمی کشور، در چه سطحی است؟ 2. چه عواملی بر تساهل مذهبی تأثیرگذارند...

[ 3 ] - سنجش تساهل سیاسی و عوامل مؤثر بر آن نمونه‌پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد

 تساهل سیاسی و داشتن نگرشی مبتنی بر اجازه فعالیت برای تمامی گروه‌ها و احزاب سیاسی، جزئی جداناشدنی از دموکراسی است. عدم وجود تساهل سیاسی، مانع از ایجاد همبستگی در تحقق اهداف نظام سیاسی شده و در بالاترین سطح به خشونت سیاسی نیز منجر خواهد شد. پرسش تحقیق حاضر دارای دو بخش است: تساهل سیاسی در نمونه مورد بررسی در چه سطحی است؟ چه عواملی بر تساهل سیاسی اثرگذار هستند؟ بنابراین، هدف از این پژوهش که به رو...

[ 4 ] - بررسی بسترهای شکل‌گیری و رشد رادیکالیسم اسلامی در نیجریه؛ مطالعه موردی بوکو حرام

نزدیک به دو دهه قبل گروه‌های بنیادگرا به ‌طور سازمان‌ یافته فعالیت خود را در سراسر قاره آفریقا گسترش دادند و موجی از رادیکالیسم اسلامی را در کشورهای مختلف آفریقایی به نمایش گذاشتند. یکی از جدیدترین گروه‌های اسلامی که رادیکالیزه شده، «بوکو حرام»، در کشور نیجریه است. نگارندگان مقاله حاضر کوشیده‌اند، با مطالعه موردی این گروه، روند شکل‌گیری رادیکالیسم اسلامی در نیجریه را مورد بررسی قرار دهند. در ای...

[ 5 ] - بررسی عوامل مؤثر بر آگاهی از حقوق اساسی نمونه پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد

حقوق اساسی دربردارنده ملاک‌هایی است که اعضای جامعه را توانا می‌سازد تا به استناد به‏ آن در برابر دست‌اندازی‌های دولت، مقاومت کنند اما آن‏چه ایجادکننده این توانایی در میان اعضای جامعه است، وجود مجموعه قوانین مصوب تحت لوای قانون اساسی نیست بلکه آگاهی از آن‏ها است. آگاهی به حقوق اساسی سدی در برابر تمامیت‌خواهی دولت است. این آگاهی در خلأ شکل نمی‌گیرد و نظریه‌پردازان متغیرهای مختلفی را به‌عنوان ایجا...

[ 6 ] - بررسی دشواره «تقلیل‌گرایی مفهومی» در روش‌شناسی علوم سیاسی؛ نمونه‌پژوهی: مفهوم مشارکت سیاسی

روش تحقیق، اصول و مبانیِ مورد اجماعی دارد که وفاداری به آن، از ملزومات اساسی یک تحقیق و درعین‌حال سنجه‌ای است برای بررسی این مسئله که آیا یک تحقیق، اصول روشی منتخب را رعایت کرده است یا خیر؟ در این بین، روش پیمایش که اصل را بر سنجش مفاهیم قرار داده، از جمله روش‌هایی است که مراحل متعدد و روال‌مندی را داراست که برای تحقق اهداف در نظر گرفته شده، پژوهشگر ملزم به رعایت آنهاست. پیمایش به‌گونه‌ای اعم و ...

[ 7 ] - بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان مطالعۀ موردی زنان شهر بوشهر

مشارکت سیاسی از نشانه‌های دموکراسی و توسعه و مشروعیت سیاسی در جوامع مختلف است. هر اندازه میزان مشارکت در جامعه افزایش یابد، مشروعیت نظام سیاسی هم افزایش خواهد یافت. به همین دلیل نیز، تلاش نظام سیاسی ایران در جهت افزایش هرچه بیشتر میزان مشارکت سیاسی مردم است. از آنجاکه نیمی از زیست جهان ایرانی متشکل از زنان است، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی آنان می‌تواند فهم ما از علل و چگونگی مشارکت سیاسی ر...

[ 8 ] - جهت گیری نسبت به کنترل اجتماعی (نمونه‌پژوهی: نوع شناسی جهت گیری نسبت به مقررات پوشش در بین زنان دانشجو دانشگاه فردوسی مشهد)

این پژوهش، با استفاده از روش پیمایش آنلاین و ارسال پرسشنامه به‌صورت تصادفی صورت گرفته است؛ جامعه آماری دانشجویان زن دانشگاه فردوسی است که از آن میان درنهایت 331 دانشجو از 12 دانشکده موردبررسی قرار گرفته‌اند. تحقیق حاضر دارای سه دستاورد اصلی است. اول آنکه نوع‌شناسی گرث و میلز فقط ۱۵٪ جهت‌گیری‌ها نسبت به مقررات پوشش را در نمونه شناسایی کرده است؛ درحالی‌که نوع‌شناسی عملیاتی با رویکرد بومی‌سازی، تو...

[ 9 ] - ارائه مدلی برای ارتقاء چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه ( مورد مطالعه: دانشگاه های آزاد استان گیلان)

هدف اصلی این مقاله ارائه مدل ارتقاء چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه است. نوع پژوهش کاربردی و اجرای آن با دو رویکرد کیفی و کمی بصورت تلفیقی بوده است. در فاز کیفی به کمک تکنیک دلفی با نظرخواهی از خبرگان 22 شاخص موثر بر شایستگی کلان چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه  مشخص شد. در فاز کمی جامعه آماری پژوهش کلیه مدیران و هیات علمی دانشگاههای آزاد استان گیلان در سال 97-96 بود که تعداد آنها 870 بود. حجم نمونه 26...

[ 10 ] - بررسی بسترهای شکل‌گیری و رشد رادیکالیسم اسلامی در نیجریه؛ مطالعه موردی بوکو حرام

نزدیک به دو دهه قبل گروه‌های بنیادگرا به ‌طور سازمان‌ یافته فعالیت خود را در سراسر قاره آفریقا گسترش دادند و موجی از رادیکالیسم اسلامی را در کشورهای مختلف آفریقایی به نمایش گذاشتند. یکی از جدیدترین گروه‌های اسلامی که رادیکالیزه شده، «بوکو حرام»، در کشور نیجریه است. نگارندگان مقاله حاضر کوشیده‌اند، با مطالعه موردی این گروه، روند شکل‌گیری رادیکالیسم اسلامی در نیجریه را مورد بررسی قرار دهند. در ای...

[ 11 ] - سقوط رضاشاه و تحول دولت درآثار کسروی

وقوع جنگ جهانی دوم و اشغال ایران به‌بهانه حضور نیروهای آلمانی، پیامدهای ناگواری داشت. پایان دولت رضاشاهی به‌معنای شروع دوره‌ جدیدی بود که در آن دیگر از اقتدار مطلق خبری نبود. وخیم‌تر شدن شرایط کشور، متفکران ایرانی را به تأمل درباره ایران برای دوران پسارضاشاه برانگیخت. یکی از آن‌ها احمد کسروی بود. او باتوجه به حضور چندین ساله‌اش در عرصه سیاست ایران و تجربه‌های زیسته‌اش، به بازسازی نظریه دولت در ...