حسین اکبری
استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - مروری انتقادی بر تحقیقات جامعه‌شناسی بازار در ایران: در جست‌وجوی حک‌شدگی
بازار در ایران، نهادی با کارکردهای چندگانه است که نقش مهمی در حیات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه ایفا می‌کند؛ به همین دلیل تعاریف ارائه‌شده از آن نیز متنوع است. نوشتار حاضر ضمن مرور انتقادی انواع مفهوم‌سازی بازار، عوامل مؤثر بر کنش‌های اقتصادی بازار در ایران را از منظر جامعه‌شناسی اقتصادی جدید و به‌طور خاص مفهوم حک‌شدگی بازار (وابسته‌بودن کنش‌های اقتصادی بازار در متن، اهداف یا فرایندها به کنش ی...
[ 2 ] - سنجش رابطة سرمایة اجتماعی با تساهل مذهبی (نمونه‌پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد)
در جوامعی که چندگونگی مذهبی وجود دارد، زندگی مسالمت‌آمیز، جز در سایة تساهل مذهبی و بهرسمیتشناختن تمامی مذاهب، امکانپذیر نیست. نبود تساهل مذهبی، پیامدهایی چون خشونت مذهبی را در پی دارد. همچنین تساهل مذهبی، تأثیر بسزایی نیز بر نگرش سیاسی افراد برجای می‌گذارد. پرسشهای پژوهش حاضر عبارتاند از: 1. تساهل مذهبی شیعیان نسبت به مذاهب رسمی کشور، در چه سطحی است؟ 2. چه عواملی بر تساهل مذهبی تأثیرگذارند...
[ 3 ] - سنجش تساهل سیاسی و عوامل مؤثر بر آن نمونه‌پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد
تساهل سیاسی و داشتن نگرشی مبتنی بر اجازه فعالیت برای تمامی گروه‌ها و احزاب سیاسی، جزئی جداناشدنی از دموکراسی است. عدم وجود تساهل سیاسی، مانع از ایجاد همبستگی در تحقق اهداف نظام سیاسی شده و در بالاترین سطح به خشونت سیاسی نیز منجر خواهد شد. پرسش تحقیق حاضر دارای دو بخش است: تساهل سیاسی در نمونه مورد بررسی در چه سطحی است؟ چه عواملی بر تساهل سیاسی اثرگذار هستند؟ بنابراین، هدف از این پژوهش که به رو...
[ 4 ] - فردگرایی در بازی‌های تلفن‌همراه؛ یک تحلیل نشانه‌شناختی
به دنبال گسترش فناوری‌های ارتباطی جدید، معماری متنوع‌تری از فرآیند انتقال معنا در جهان رسانه‌ها در حال شکل‌گیری است. یکی از این روش‌ها، انتقال مفاهیم متعدد در کالبد بازی‌های مجازی است. بازی‌های مجازی به عنوان یک متن، مفاهیم زیادی را به کاربر خود انتقال می‌دهند. یکی از مفاهیمی که در حوزه رسانه کار بر روی آن کمتر انجام شده است، فردگرایی است. این مفهوم که از لحاظ جامعه‌شناختی نیز دارای اهمیت زیادی...
[ 5 ] - نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چندقومیتی (مورد مطالعه: شهرستان بجنورد)
پژوهش حاضر، نقش قومیت و هویت قومی را بر رفتار انتخاباتی شهروندان بجنوردی بررسی کرده‌است. مطالعه برپایۀ نظریات نخبه‌گرا، شکاف‌های اجتماعی، هویت اجتماعی، دلبستگی گروهی، انتخاب عقلانی، رقابت و نظریۀ استعمار داخلی استوار است. مطالعه روی 367 نفر از شهروندان بجنوردی از اقوام مختلف اجرا شد که این حجم نمونه به نسبت اقوام ساکن در شهر تخصیص پیدا کرده است. رفتار انتخاباتی شهروندان با متغیر الگوی رأی‌دهی ...
[ 6 ] - بررسی عوامل مؤثر بر آگاهی از حقوق اساسی نمونه پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد
حقوق اساسی دربردارنده ملاک‌هایی است که اعضای جامعه را توانا می‌سازد تا به استناد به آن در برابر دست‌اندازی‌های دولت، مقاومت کنند اما آنچه ایجادکننده این توانایی در میان اعضای جامعه است، وجود مجموعه قوانین مصوب تحت لوای قانون اساسی نیست بلکه آگاهی از آنها است. آگاهی به حقوق اساسی سدی در برابر تمامیت‌خواهی دولت است. این آگاهی در خلأ شکل نمی‌گیرد و نظریه‌پردازان متغیرهای مختلفی را به‌عنوان ایجا...
[ 7 ] - رابطه مصرف رسانه‌های داخلی و خارجی با هویت ملی جوانان
مطالعه حاضر به بررسی وضعیت هویت ملی جوانان و ابعاد سازنده آن و رابطه استفاده از انواع رسانه‌های داخلی و خارجی با هویت ملی جوانان پرداخته است. برای سنجش هویت ملی ابعاد شش گانه مشخص و سپس رابطه مصرف انواع رسانه‌ها با ابعاد مختلف هویت ملی و شاخص ترکیبی هویت ملی بررسی شده است. مطالعهبا روش پیمایشی بر روی 380 نفر از جوانان 15 تا 29 ساله مناطق 22 گانه شهر تهران انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که ...
[ 8 ] - فراتحلیل پژوهش‌های سبک زندگی با تأکید بر میزان اثرپذیری از شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان (بازه زمانی 1396 ـ 1380)
با توجه به افزایش تولیدات علمی و وجود نتایج متناقض در باب تأثیر شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان بر سبک زندگی، پژوهش حاضر درصدد بررسی پژوهش‌های انجام شده در ایران با این موضوع، به منظور غلبه برآشفتگی و نتایج متناقض است. روش پژوهش، فراتحلیل و جامعه آماری، شامل پژوهش‌هایی است که از سال 1380 تا پایان شش‌ماهه اول سال 1396، با موضوع تأثیر شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان بر سبک زندگی منتشر شده...
[ 9 ] - جستجوی اطلاعات شغلی در یک شبکه همکاری علمی؛ یک نمونه از تحلیل پویایی های شبکه اجتماعی
شبکه‌های همکاری علمی فرصتی مهیا میسازند تا اعضا با ارائه مهارت از فرصتهای شغلی مرتبط مطلعگردند. مسأله اصلی شرایطی استکه تحت آن اطلاعات مربوط به فرصتهای شغلی منتشر میشود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آن دسته از پویاییهای شبکه همکاری علمیکه سبب دسترسی به اطلاعات شغلی میگردد، انجام شده و ازحیث نظریه، روش و تکنیک مبتنی بر رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی است. شبکه موردمطالعه شاملکلیه دانشجویان تحصی...
[ 10 ] - روسپی‌گری: تحمیل اجتماعی یا انتخاب شخصی؛ ارائه یک تحلیل کیفی
چکیده این پژوهش به واکاوی تجربة زیسته و شناخت ادراک عاملان اجتماعی پیرامون پدیده روسپی‌گری می‌پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهش اکتشافی، از لحاظ فرایند اجرای پژوهش کیفی و مبتنی بر پارادایم تفسیری، از لحاظ نتایج پژوهش کاربردی و به لحاظ معیار زمان مطالعه مقطعی (1396-1397) است. از تحلیل نظام‌مند مصاحبه عمیق با 16 نفر از عوامل بازار روسپی‌گری (روسپی، واسطه و مشتری) به روش نظ...
[ 11 ] - جستجوی اطلاعات شغلی در یک شبکه همکاری علمی؛ یک نمونه از تحلیل پویایی های شبکه اجتماعی
شبکه‌های همکاری علمی فرصتی مهیا میسازند تا اعضا با ارائه مهارت از فرصتهای شغلی مرتبط مطلعگردند. مسأله اصلی شرایطی استکه تحت آن اطلاعات مربوط به فرصتهای شغلی منتشر میشود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آن دسته از پویاییهای شبکه همکاری علمیکه سبب دسترسی به اطلاعات شغلی میگردد، انجام شده و ازحیث نظریه، روش و تکنیک مبتنی بر رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی است. شبکه موردمطالعه شاملکلیه دانشجویان تحصی...
[ 12 ] - بررسی طولی ـ ملی (1990 ـ 2014) نقش سرمایۀ اجتماعی در توسعۀ صنعتی
هدف این تحقیق بررسی نقش سرمایة اجتماعی در توسعة صنعتی در 139 جامعه در بازة زمانی 1990 تا 2014 بود. به علت فقدان داده‌های برخی از جوامع و سال‌ها، ساختار داده‌ها پانل نامتوازن بود و با توجه به اهمیت بررسی وزن سرمایة اجتماعی در کنار سایر عوامل و بررسی مسیرهای علّی تحلیل داده‌ها با استفاده از روش رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام و تحلیل مسیر انجام شد. نتایج نشان داد سرمایة اجتماعی (و سرمایة انسانی...
[ 13 ] - تحلیل فازی بسترهای اجتماعی توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی ایران
در این پژوهش سعی بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و بسترهای اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی دست یابیم. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش تطبیقی - کیفی است و مجموعه داده‌های 31 استان کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد نشان داد که شرط عادت‌واره اقتصادی (اخلاق اعتبار)، عادت‌واره اقتصادی (سنت گرایی تحمیلی...
نویسندگان همکار