محمود عباسی

گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

[ 1 ] - بررسی و تحلیل گونه های هنجارگریزی در غزل‌های امیرحسن سجزی دهلوی

نقش ادبی یکی از مهم­ترین نقش­های زبان است. جهت­گیری پیام در نقش ادبی بر خود پیام متمرکز می­شود و باعث برجستگی آن بر زبان هنجار می­گردد. طبق الگوی لیچ(1969)، انحراف یا هنجارگریزی از زبان هنجار در هشت گونه شامل هنجارگریزی واژگانی، دستوری، آوایی، نوشتاری، معنایی، گویشی، سبکی و زمانی صورت می­گیرد. پژوهش حاضر به روش توصیفی-­­تحلیلی در چارچوب مکتب ساخت­گرایی و بر مبنای الگوی هنجارگریزی لیچ به بررسی ا...

[ 2 ] - بررسی موسیقی درونی در اعجاز خسروی و خزاین الفتوح امیرخسرو دهلوی

موسیقی  در نثر فارسی ناشی از آهنگ و تناسبی است که در یک جمله میان واژگان گوناگون و یا در میان واژگان دو جمله احساس می شود. گاه کلمات و جملاتی که در کنار یکدیگر قرار        می گیرند در نثر فارسی ایجاد موسیقی میکنند که از آن تعبیر به موسیقی درونی می شود . این نوع موسیقی از تناسب حروف و اصوات حاصل می شود که از تنوع و تکرار به وجود می آید. یکی از مهمترین ویژگی های نثر امیر خسرو آهنگینی و عبارت های ...

[ 3 ] - تحلیل سبکی اوّلین شرح دیوان انوری

با گسترش زبان و ادب پارسی و آشنایی دیگر کشورها با آثار شعرا و نویسندگان ایرانی و اشتیاق به درک و دریافت مفاهیم آن، از ابتدای قرن هفتم، برخی بزرگان در داخل و عدّه ای بیرون از مرزها، به شرح و تفسیر آثار مشهور ادبی ایران پرداختند.یکی از شارحان مشهور دیوان انوری، محمد بن داوود علوی شادی‌آبادی از فضلای هند است، وی در نیمة دوم قرن نهم و ابتدای قرن دهم می‌زیسته، به امر ناصرالدّین خلجی جهت فهم و دریافت آ...

[ 4 ] - تکواژهای اشتقاقی در غزل‌های امیر حسن سجزی دهلوی

چکیده از دیر باز، اگر چه شاعران در تنگنای وزن و قافیه گرفتار بوده اند؛ اما دقت در بارِ معنایی واژه ها و تلاش در به کارگیری بهترین کلمات، آنها را قادر ساخته است تا بیش از نثر نویسان خلاقیت لغوی و ترکیبی داشته باشند. شاعر با ایجاد لغات جدید یا استفادۀ نو از همان لغات گذشته؛ اولا در غنای کلام خویش کوشیده است و ثانیا در دو بخش خلق لغات جدید و ایجاد معانی متعدد برای آنها، زبان سرزمین خویش را زنده و پ...

[ 5 ] - بررسی انواع استعاره در غزلیات حافظ شیرازی بر مبنای زبانشناسی شناختی

چکیده در زبان‌شناسی شناختی که از مکتب های نوین زبانشناسی است، استعاره پدیده ای زبانی به طور عام و زبان ادبی به طور خاص نیست، بلکه پدیده‌ای شناختی و ذهنی است و آنچه در زبان ظاهر می‌شود، صرفاً نمودی از این پدیده ذهنی است و در واقع، استعاره‌های ادبی و زیبایی‌شناختی فقط زیرمجموعه‌ای از استعاره‌اند. در این پژوهش که به روش تحلیلی و توصیفی انجام گرفته است، سعی بر آن بوده است که با استفاده از رویکرد زبا...

[ 6 ] - بررسی نوستالژی در شعر منوچهر آتشی

حسرت و یاد دوران گذشته باعث بروز غم و اندوه در انسان‌‌ها می‌شود. حسرت گذشته‌‌های شیرین و تقابل زمان حال با این گذشته نوستالژی یا غم‌‌ غربت نامیده می‌‌شود. آن‌چه غم‌‌ غربت را در وجود انسان‌ها می‌‌کارد جدایی از جایگاه اصلی، اوضاع و احوال اجتماعی و سیاسی و فرهنگی، و کلاً وضع نابسامان زندگی کنونی است. می‌‌توان گفت این رفتار ناخودآگاه به‌منزلة یک احساس عمومی در همة افراد متجلی می‌‌شود. نوستالژی یکی ا...

[ 7 ] - تحلیل کار‌کرد «مفهوم انسان مذهبی» میر‌‌چا الیاده در حکایات کرامات فارسی با تکیه بر اسرارالتّوحید

به نظر الیاده برای انسان مذهبی همیشه یک واقعیت مطلق و مقدّس وجود دارد که فراتر از این جهان است و خود را در این جهان متجلّی می‌سازد و به آن تقدّس و واقعیت می‌بخشد. این واقعیت و تقدّس همان است که در رفتار و گفتار شیخ بوسعید در حکایاتاسرارالتّوحید بیان می‌شود. در این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی و با مراجعه به منابع نظری تحقیق تلاش شده‌ است تا مشخّصه‌های انسان مذهبی الیاده به تفکیک بر روی اشخاص اصلی حکا...

[ 8 ] - بررسی و تحلیل عاشقانه‌های حماسه‌های ملّی ایران با روی‌کرد نظریّۀ بینامتنی‌نگری (با تأکید بر شاهنامه، سام‌نامه، برزونامه، گرشاسپ‌نامه، بانوگشسب‌نامه)

چکیده عاشقانه­ ها بخشی جدایی ­ناپذیر از حماسه­ های ملّی ایران بشمار می­ روند. با توجّه به این­که حماسه­ هایِ پس از شاهنامه متأثّر از آن بوده­ اند، بسیاری از ویژگی­ های غنایی شاهنامه در آن­ ها یافت می­ شود. در این مقاله کوشش می­ شود با روی­کرد نظریّۀ بینامتنی‌نگری این ویژگی­ ها بررسی شود. بینامتنی­ ها به لفظی، موضوعی و محتوایی تقسیم می­ شود. این مقاله با روش توصیف و تحلیل محتوایی و کتاب­خانه ­ای، حما...