سمانه پورمحمدی
دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری موسسه تحقیقات آب ایران (محقق مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها)
[ 1 ] - بررسی اثرات خشکسالی هواشناسی و هیدروژئولوژیکی بر بیلان آب زیرزمینی دشت تویسرکان
بررسی اثرات خشکسالی بر منابع آب دشت های کشور در مدیریت بهینه منابع آب در بخش کشاورزی و منابع طبیعی بسیار حائز اهمیت می باشد. مدل آب های زیرزمینی می تواند به‌عنوان یک ابزار ارزشمند در مدیریت منابع آب زیرزمینی به کار رود. لذا بررسی بیلان آب زیرزمینی تحت تأثیر خشکسالی هواشناسی به کمک مدل های ریاضی از جمله اهداف کاربردی و مهم در توسعه پایدار منابع طبیعی و محیط زیست می باشد. تویسرکان از دشت ...
[ 2 ] - بررسی اثرات تغییر اقلیم بر پارامترهای اقلیمی حوضه‌ی آبخیز تویسرکان به کمک مدل‌های گردش عمومی جو
چکیده تغییر اقلیم تأثیر زیادی بر تمامی ابعاد زندگی بشر گذاشته است. از جمله تأثیرات محسوسی که تغییر اقلیم داشته است، کاهش منابع آب سطحی و زیرزمینی کشور بوده که دستخوش تغییراتی زیادی شده است. تغییرات اقلیمی بر میزان، زمان و نوع بارش، تأثیر در کیفیت آب، باعث افزایش خشکسالی، افزایش تقاضا برای آب، تغییر در نوع مدیریت منابع آب و همچنین افزایش سطح آب دریاها و مشکلات ناشی از آن میشود. تغییر اقلیم بر د...
[ 3 ] - تعیین شاخص‌های خشکسالی تنش تبخیری (ESI) و سلامت گیاه (VHI) در حوزه آبخیز تویسرکان به کمک تصاویر ماهواره‌ای مودیس
خشکسالی می‌تواند در اثر کمبود بارش و اثری که بر روی کاهش آب قابل دستس برای گیاه اثرمی‌گذارد، شناسایی شود. تهیه نقشه پهنه بندی خشکسالی در مدیریت مناسب منابع آب در سطح ناحیه‌ای و ملی موثر خواهند بود. همچنین استفاده از تکنیک سنجش از دور می‌تواند نقشه پهنه بندی و کلاسه شده خشکسالی را به خوبی نمایش دهد. در همین راستا استفاده از شاخص های خشکسالی که به کمک سنجش از دور تعیین می شوند مفید خواهند بود. بن...
[ 4 ] - ارزیابی اقتصادی استحصال آب باران به کمک فناوری باروری ابرها (مطالعه موردی: استان همدان)
با وجود این که نزدیک به 70 درصد از سطح زمین را آب فرا گرفته است ولی «بحران آب» در بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای واقع در کمربند خشک زمین مثل ایران، روز به روز ابعاد پیچیدهتری به خود می‌گیرد. تغییر اقلیم و مدیریت ناصحیح منابع آب از عوامل تاثیرگذار بر بحران آب در کشور میباشد. در این میان استفاده از روشهای مخلتف استحصال آب باران و استفاده بهینه از آن یکی از راهکارهای سازگاری با اثرات سو...
[ 5 ] - بررسی بیلان آب زیرزمینی دشت تویسرکان همدان به کمک مدل ریاضی مادفلو
خشکسالی‌های اخیر و استفادۀ بی‌رویه از آب زیرزمینی به‌ویژه برای مصارف کشاورزی از مشکلات بارز بسیاری از دشت‌های کشور است. بحران آب گریبانگیر تمامی دشت‌های کشور شده است و بهعلت کاهش منابع آب سطحی و خشکسالی‌های پی‌در‌پی به‌ناچار بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی به‌صورت غیرمجاز فزونی یافته است. در این میان اطلاع از وضعیت بیلان آبی دشت‌ها می‌تواند در مدیریت مناسب منابع آب منطقه کمک کند. دشت تویسرکا...
[ 6 ] - پهنه‌بندی تأثیر خشکسالی بر پوشش گیاهی توسّط سنجش از دور در دشت یزد ـ اردکان
در پژوهش پیش رو شاخصی به نام نمایهی تأثیر خشکسالی (IDI) معرّفی شده است که بیانگر تأثیرات درازمدّت شرایط اقلیمی منطقهی مطالعاتی، بر وضعیّت پوشش گیاهی مراتع آن منطقه است. نمایهی تأثیر خشکسالی با تلفیق عواملی چون بارندگی و دما (به‌عنوان مهمترین عناصر اقلیمی تأثیرگذار بر پوشش گیاهی منطقهی مطالعاتی) و شاخص پوشش گیاهی SAVI با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای محاسبه میشود. از مزایای نمایهی مذکور این ...
[ 7 ] - بررسی عوامل مؤثر در تبخیر و تعرق مرجع، با استفاده از آنالیز حساسیت معادله فائو ـ پنمن ـ مانتیث مطالعه موردی: ایستگاه‌های یزد، طبس و مروست
یکی از راههای هدررفت آب در مناطق مختلف آب و هوایی ایران، تبخیر و تعرق است. این پدیده سهم مهمی در اتلاف آب به‌ویژه در مناطق کویر مرکزی کشور دارد و تابع پارامترهای مختلف اقلیمی و ویژگی‌های توپوگرافی هر منطقه است. اولویت‌بندی و تعیین شدت تأثیر هر یک از این پارامترها بر روی تبخیر و تعرق می‌تواند ضمن افزایش شناخت از عوامل مؤثر بر تبخیر و تعرق در هر منطقه، به مدیریت منابع آب در آن منطقه بسیار کمک کن...
[ 8 ] - استفاده از مدل سبال کوهستانی در تخمین تبخیر و تعرق واقعی حوزه های آبخیز(مطالعه موردی: حوزه آبخیز تویسرکان همدان(
کاهش منابع آب نه تنها بر بخش کشاورزی و منابع طبیعی تاثرات منفی نهاده است بلکه اثرات اقتصادی و اجتماعی زیادی را در حوزه های آبخیز ایجاد نموده است. در این میان مدیریت مناسب منابع آب حوزه های آبخیز امری حیاتی و مهم می باشد. از آنجایی که مهمترین و بیشترین هدررفت آب در حوزه های آبخیز تبخیر و تعرق واقعی می باشد لذا در تحقیق حاضر به بررسی تبخیر و تعرق واقعی حوزه نیمه خشک تویسرکان پرداخته شده است. به ا...
[ 9 ] - دستهبندی مناطق همگن خشکی به‌کمک روشهای گشتاور خطی و تحلیل خوشه‌ای
مناطق خشک از نظر شکل اراضی، خاک، جامعۀ گیاهی و جانوری و منابع آب و اقلیم بسیار متنوع هستند. یکی از مؤلفههای معرف اقلیم، تعیین شاخص‌های خشکی در هر منطقه است. اطلاع از دامنه و شدت خشکی، در مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب منابع طبیعی و پایداری زیست‌بوم (اکوسیستم) هر منطقه، به‌ویژه مناطق خشک مفید است. استفاده از روشهای گشتاور‌های خطی و تحلیل خوشه‌ای در تعیین مناطق همگن اقلیمی نقش مؤثری دارد. هدف اصلی...
[ 10 ] - مدلی برای تعیین اجزای بیلان آب سطحی و زیرزمینی دشت تویسرکان
بیلان آبی دشت‌ها از مهمترین مسائلی است که در مدیریت منابع آب و تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های منابع طبیعی، محیط زیست و کشاورزی مورد توجه میباشد. این در حالی است که بررسی بیلان آبی به علت ورودی‌ها و خروجی‌های زیاد و عدم قطعیت‌هایی که در تخمین برخی پارامترها در طبیعت وجود دارد، پیچیدگی‌های زیادی را در محاسبات ایجاد می‌کند. بررسی همزمان بیلان آب سطحی و زیرزمینی بهعلت افزایش مولفههای ورودی و خ...
[ 11 ] - تعیین مناسب ترین معادله نفوذپذیری در حوضههای آبخیز مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز منشاد، استان یزد)
حرکت آب در خاک یکی از پیچیده ترین فرایندهای طبیعی میباشد که مدیریت حوضههای آبخیز و وضعیت هیدرولوژی حوضه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین، مطالعات نفوذ آب در خاک یکی از مهمترین موارد تحقیقاتی در عرصه‌های منابع طبیعی میباشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی معادلات نفوذپذیری در گروه‌های هیدرولوژکی مختلف خاک در حوضههای مناطق خشک و نیمه‌خشک میباشد. در این مطالعه از استوانه مضاعف برای اندازه‌گیری نفوذ...
[ 12 ] - بررسی روشهای برآورد دبی اوج سیل در قالب تحلیل منطقهای در حوضههای کم داده
برآورد دبی اوج سیلاب در یک حوضه، یکی از مهمترین مسائلی است که هیدرولوژیستها و کارشناسان بخش آب را به خود مشغول کرده است. روشهای تحلیل منطقهای سیلاب یکی از کارآمدترین روشها جهت برآورد دبی سیل در مناطق فاقد داده یا دارای طول دوره آماری کوتاه میباشد. در تحقیق حاضر که در حوضههای اصفهان- سیرجان و یزد- اردکان صورت پذیرفته است از سه روش هیبرید، گشتاور خطی و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. هد...
[ 13 ] - ارزیابی نقش بارورسازی ابرها در افزایش استحصال آب در استان فارس با استفاده فنون سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی
خشکسالی و تغییرات اقلیمی از مسائلی است که در دهههای اخیر آسیبهای زیادی را به پوشش گیاهی طبیعی و کشاورزی مناطق مرکزی ایران وارد نموده است. بارورسازی ابرها یکی از راههای کاهش اثر تغییرات اقلیمی و تا حدودی جبران کمبود آب در مناطق خشک است. به این منظور در این پژوهش به بررسی تأثیر بارورسازی ابرها بر روی بارش در استان فارس پرداخته شد. در این راستا ماههای آوریل، فوریه، دسامبر و نوامبر مربوط به سال...
[ 14 ] - بررسی اثرات تغییر اقلیم بر رواناب رودخانه و ارائه راهکارهای سازگاری با اثرات آن (مطالعه موردی: حوزه آبریز تویسرکان همدان)
تغییر اقلیم علاوه بر تأثیر مستقیم بر عوامل اقلیمی، به صورت غیر مستقیم بر اقتصاد، اجتماع، کشاورزی و ... تأثیر گذار میباشد و پیامدهایی چون سیل، خشکسالی، مهاجرت، فقر و ... را به همراه دارد. بنابراین بررسی این موضوع برای تعیین سازوکارهای لازم و آمادگی بیشتر جهت مقابله و کاهش نتایج منفی حاصل از پدیده تغییر اقلیم ضروری به نظر می‌رسد. به علت اهمیت پدیده تغییر اقلیم بر منابع آب به رودخانه‌ها، بررسی رف...
[ 15 ] - برآورد تبخیر- تعرق گندم در شرایط تحت تنش به کمک سنجش از دور و آلگوریتم توازن انرژی، مطالعه موردی: دشت آزادگان، خوزستان
روش توازن انرژی سطحی برای زمین (سبال) یکی ازراه‌های برآورد تبخیر- تعرق واقعی است که امروزه در بسیاری از نقاط دنیا از جمله ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. نظر به اینکه دشت آزادگان در استان خوزستان یکی از مناطقی است که بدلیل مدیریت غیراصولی زمین و آب،توپوگرافی،اقلیم و شرایط هیدرولوژیکی دچار مشکلاتی نظیر شوری و ماندابی است، لذا برآوردتبخیر- تعرق گیاه در شرایط واقعی (تحت تنش‌های مذکور) ...
[ 16 ] - Assessment and analysis of the sensitivity of different methods for estimating of the reference crop evapotranspiration in a cold and moderate climate (Case study: Saqez catchment)
The phenomenon of evapotranspiration causes water and moisture losses from water, soil and vegetation levels. Due to the small amount of atmospheric precipitation and water resource constraints in Iran, it is important to calculate it through a suitable method. The present research attempts to evaluate the evapotranspiration reference crop (ETo) and present it in the form of zoning map as a bas...
[ 17 ] - Investigation of the Effects of Land use Change on Flooding and Sedimentation In Honifaqan Watershed
In a natural ecosystem, land exploitation and change in environmental conditions, particularly changes in vegetation and land use effects on hydrological responses such as floods and erosion and sediment and ultimately causing heavy social-economic losses. Then, prediction of effect of land use changes on flood situation in the future decades and sedimentation of watersheds will be the way to d...
[ 18 ] - بررسی اثرات تغییر اقلیم بر فراسنجه‌های اقلیمی حوضه‌ی آبخیز تویسرکان به کمک الگوهای گردش عمومی جو
تغییر اقلیم تأثیر زیادی بر تمامی ابعاد زندگی بشر گذاشته است. از جمله تاثیرات محسوسی که تغییر اقلیم داشته است، کاهش منابع آب سطحی و زیرزمینی کشور بوده که دستخوش تغییراتی زیادی شده است. تغییرات اقلیمی بر میزان، زمان و نوع بارش، تأثیر در کیفیت آب، باعث افزایش خشکسالی، افزایش تقاضا برای آب، تغییر در نوع مدیریت منابع آب و همچنین افزایش سطح آب دریاها و مشکلات ناشی از آن میشود. تغییر اقلیم بر دامنه‌ی...
نویسندگان همکار