امیرحسین چیت سازیان

دانشیار و عضو هیأت علمی دانشکده معماری و هنر دانشگاه کاشان

[ 1 ] - نگاهی بر عناصر نمادین کاشی نگار ه های قاجار کرمان(مطالعه موردی ده اثر)

    یکی از مهمترین هنرها که در تزئین و آرایش بنا در دوران اسلامی از جمله دوره قاجار، نقش اساسی دارد کاشی کاری است؛ اگرچه قسمت اعظم تزیینات و نقوش کاشی کاری دوره قاجار، بر اساس مطالعات باستان شناسی، برگرفته از عکس ها، نقاشی های قهوه خانه ای، و حتی الگو برداری از نقوش کاشی در دوره های پیشین، و گاه کپی برداری از شیوه نقاشی در هنر غرب است؛ ولی شاخصه هایی مختص به خود نیز دارد. با این وصف آنچه مسلم ا...

[ 2 ] - رمزگشایی خط معقلی در دو نگاره گردان ِچهارعلی(ع) مدرسه نیم‌آورد اصفهان، و شش‌علی(ع) مسجدجامع یزد

هدف از این پژوهش تبیین ویزگی‌های تکثیر «نگاره‌های گردان» معقلی (خط بنایی) مطابق با نمونه‌های ارزشمند تاریخی است. گونه‌ای از نگاره‌های‌ معقلی ‌که ‌با تکرار دایره‌وار و دوران پیوند دارد در این پژوهش معقلیِ «نگاره‌های‌گردان» نامیده می‌شود و بدلیل توجه به اصالت نام‌های استفاده شده توسط معماران قدیم، به‌جای «خط بنایی» از «معقلی» استفاده شده است. این معقلی‌ها در اشکال مختلف از سه تا چندضلعی با ویژگی‌ه...

[ 3 ] - رویکردی جامعه‌شناختی بر زندگی رضا عباسی (با بررسی برخی تک‌نگاره‌ها)

دربارۀ رضا عباسی پژوهش‌های بسیاری صورت گرفته و تحقیقات بسیاری درزمینۀ آثار او و مکتب نقاشی اصفهان، که خود بنیان‌گذارش بوده، انجام شده است. باوجوداین، دورۀ میانی زندگی وی همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. این زمان، دورانی از سرکشی و آزادی اوست که شاید در زندگی کمتر هنرمندی تا آن زمان روی داده باشد. این مقاله می‌کوشد برپایۀ منابع به‌جای‌مانده از دورۀ شاه‌عباس اول و پژوهش‌های انجام‌شده دربارۀ ...

[ 4 ] - فرم شناسی و نمادشناسی نقوش پرندگان در سفالینه های دوره ی سامانی قرن سوم و چهارم هجری

پرندگان همواره جایگاه ویژه ای در بین نقوش تزئینی بر دست ساخته های بشری داشته اند. ویژگی خاص پرندگان و وجوه نمادین آن ها باعث شده است تا سفال گران بسیاری آن ها را دست مایه ی آفرینش آثار هنری خود کنند. در دوران اولیه ی اسلامی؛ به ویژه در زمان سامانیان، پرندگانی به تصویرکشیده شده اندکه از نظر زیبایی شناسی و نمادگرایی از اهمیّت والایی برخوردارند. این پرندگان که از طبیعت فاصله ی بسیاری گرفته و به عال...

[ 5 ] - تحلیل آثار رضا عباسی بر اساس روش ژیلبر دوران

رضا عباسی هنرمند چیره دست و توانمند عصر صفوی با آثار ارزشمند خود، نقش عمده ای در رشد و تکامل نگارگری ایرانی دارد. با توجه به تحولات و فراز و نشیبهای زندگی وی و تاثیر این تحولات بر آثارش، هدف این پژوهش، بررسی صور خیالی زمان در آثار رضا عباسی در جهت تبیین مفهوم گذر زمان و مرگ در بعضی از آثار وی، با رویکردی انسان شناسانه و بر اساس روش ژیلبر دوران است. پرسش این است که کدامیک از تصاویر هنری با ویژگی...

[ 6 ] - تحلیل جامعه شناختی آثار استاد حسین لرزاده در قالب نظریه معرفت ماکس شلر

بررسی عوامل مؤثر بر تداوم و جاودانگی یک اثر معماری و تعاریف گوناگون ارائه‌شده از اثری جاودانه، بدان دلیل ضروری است که امروزه، تلاش برای ایجاد یک میراث نوین هنری ماندگار و اصیل بسیار کمتر از گذشته شده است. بنابر آنچه بیان شد، در این پژوهش خط سیر موقعیت‌های استاد حسین لرزاده با تکیه بر جامعه‌شناسی هنر و متأثر از نظریه معرفت ماکس شلر، نظریه عوامل ایده‌ای و واقعی، ترسیم شده است. در جامعه‌شناسی هنر ...

[ 7 ] - عوامل مؤثر بر آفرینش نقوش انتزاعی و تجریدی در دست‌بافته‌های قشقایی

چکیده چیستی، چرایی و چگونگی آفرینش نقش‌ها در دست‌بافته‌های کاربردی ایلی و عشایری همواره یکی از مهم‌ترین پرسش‌های موجود در حوزة هنر بافندگی عشایری بوده ‌است. طرح‌ها و نقش‌های موجود در متن و محتوای دست‌بافته‌های عشایری انتزاعی، تجریدی، شکسته و رو به سوی ساده‌گرایی دارد. فرآیند بافت نیز به‌ صورت ذهنی‌بافی، حفظی‌بافی و بداهه‌بافی است که از مهم‌ترین شاخص‌های زیبایی‌شناختی و دیداری (بصری) این ن...

[ 8 ] - پژوهشی در هنر انگشترسازی سنتی قم

چکیده هنر فلزکاری یکی از هنرهای بومی ایران است که از دیرباز هنرمندان سنتی این سرزمین در گونه‌های مختلف و با کاربردهای گوناگون به آن اشتغال داشته‌اند. هنر صناعی انگشترسازی از‌جمله هنرهای مستظرفه در این عرصه است که علی‌رغم فراز و نشیب‌های زیادی که پشت سر گذاشته، همچنان زنده و پویا باقی مانده و بخشی از جامعه هنری ایران را پوشش می‌دهد؛ با این حال دربارة این هنر پژوهش چندانی انجام نشده است؛ لذا با ت...

[ 9 ] - جایگاه اجتماعی صنایع دستی و هنر‌های سنتی با نظری به مسگری کاشان در گذشته و امروز امیرحسین چیت‌سازیان* وحیدرضا جویباری** علیرضا بهارلو***

   تاریخ دریافت: 25/1/93   تاریخ پذیرش: 20/6/93چکیدهمسگری کاشان از جمله صنایع و هنرهای سنتی و کهن شهر تاریخی کاشان است که متاسفانه امروزه - همچون اغلب صنایع دستی و سنتی این شهر - با رکودی بی‌سابقه مواجه شده و جایگاه اصیل و واقعی خود را از دست داده است. قسمت عمده‌ای از بازار کاشان که بنا بر اَسناد و مدارک تاریخی و همچنین اقوال صنعت کاران این حرفه و عموم، زمانی سراسر حجره‌های مسگری و مسکوبی بوده، ...

[ 10 ] - تعامل شعر با تکنیک‌های ساخت سفالینه‌های دورۀ اسلامی کاشان

در دوران اسلامی، در هنر سفالگری کاشان، تحولات و تغییرات فراوانی صورت گرفته است. این تغییر و تحول گاه در ارتباط با هنرهای دیگر همچون ادبیات، نقاشی، خوشنویسی و گاه نیز با توجه به قابلیت‌ها و امکانات تزئینی خود سفال مانند انواع فرم، نقش و تکنیک سفالینه بوده است. در این پژوهش، با در نظر گرفتن اهمیت و نقش مهمی که شعر بر تحولات هنر سفالگری، از جمله ایجاد فضایی شاعرانه، بیان مضامین عاشقانه، حماسی، عار...

[ 11 ] - رنگ و رنگرزی در فرش کاشان

حضور رنگ در زندگی بشر، بیش از هر چیز برآمده از نوع نیاز روحی اوست. رنگها در زندگی معنوی و عاطفی انسانها تأثیراتی انکا ر ناپذیر دارند. همچنین رنگها عاملی برای اندیشیدن مخاطب خود به منظور علتیابی آنهاست. هر رنگ ممکن است تأثیر فرحبخش یا غمناکی بر روان بیننده خود بگذارد. رنگ در فرش هم دارای اهمیت خاصی است؛ اولین چیزی است که توجه بیننده را به خود جلب میکند، تلفیق و هماهنگی یا تضاد بین رنگهاست که این...

[ 12 ] - فرم شناسی و نمادشناسی نقوش پرندگان در سفالینه های دوره ی سامانی قرن سوم و چهارم هجری

پرندگان همواره جایگاه ویژه ای در بین نقوش تزئینی بر دست ساخته های بشری داشته اند. ویژگی خاص پرندگان و وجوه نمادین آن ها باعث شده است تا سفال گران بسیاری آن ها را دست مایه ی آفرینش آثار هنری خود کنند. در دوران اولیه ی اسلامی؛ به ویژه در زمان سامانیان، پرندگانی به تصویرکشیده شده اندکه از نظر زیبایی شناسی و نمادگرایی از اهمیّت والایی برخوردارند. این پرندگان که از طبیعت فاصله ی بسیاری گرفته و به عال...

[ 13 ] - زیبایی شناسـی و نمـادگرایـی نقـش پرنـدگـان در فـرش دوره صفـویـه

به لحاظِ جایگاه و تعالیِ هنر در ایران، عصرِ صفوی یکی از درخشان‌ترین دوره‌هایِ تاریخیِ این سرزمین است. در این دوره، صنعت نساجی و به‌ ویژه قالی‌بافی، پیشرفت چشمگیری داشته است. از این حیث، اساطیر و نقوش نمادین که بخشی از فرهنگ و هنرِ مردم‌اند در زمینه‌هایی مختلف، از جمله فرش‌هایِ صفوی، به گونه‌ای بارز نمود دارند. از جمله نقوش نمادینِ پُرتکرار در فرش‌ها و منسوجاتِ این دوره، نقش‌مایه‌یِ پرنده است. پرندگانی چون...

[ 14 ] - جایگاه نمادین خروس در فرهنگ و هنر ایران با تکیه بر آثار سفالین، فلزی و منسوجات

بیان مسئله: خروس، این پرندة خارق‌العاده و زیبا، با توجّه به مبانی اعتقادی و مفاهیم نمادین، نقش بزرگی در باورهای مردم ایران ایفا می‌کند. این پیوند عمیق نقش خروس را به پرنده‌ای مقدّس و کیهانی بدیل کرده است. ویژگی‌های عینی و اسلوب رفتاری این پرنده سبب شده است تا بسیاری از هنرمندان، نقش آن را دست مایة ساخت آثار هنری خود کنند و با زبانی کنایه‌ای و رازآلود اندیشه‌های خود را بیان سازند....

[ 15 ] - Pathology of Factors Affecting the Conservation and Increasing Manpower of Handmade Carpets (Case study of Shiraz)

The role of human resources and its effective management in the development and development of countries is known. In handmade carpet industry, attention to human tissue is not considered as the most dynamic element of the cycle of production of handmade carpet booms. Therefore, this research was conducted with the aim of pathology of factors influencing the preservation and increase of manpowe...