حبیب اله قزوینی

معاون بخش تحقیقات غلات- موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

[ 1 ] - جلگه، رقم جدید جو آبی با سازگاری مناسب برای کاشت در اقلیم سرد کشور

با توجه به تنش های محیطی زنده و غیر زنده مختلف در اقلیم سرد کشور، خصوصا سرمای زمستان و سرماهای دیررس بهاره، معرفی ارقام جو آبی مقاوم به سرما و سایر تنش های محیطی از اصلی ترین اهداف به نژادی جو در منطقه سرد کشور است. رقم جدید جلگه با شجره Makouee//Zarjow/80-5151 حاصل دو رگ بین جو رقم ماکویی به عنوان پایه مادری و لاین Zarjow/80-5151 به عنوان پایه پدری و انتخاب در نسل های در حال تفکیک تا رسیدن به ...

[ 2 ] - خاتم، رقم جدید جو آبی با سازگاری و عملکرد بالا مناسب برای اراضی شور و لب شور اقلیم معتدل کشور

شوری خاک و آب از مهم‌ترین تنش‌های غیر زنده محدود‌کننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است.کشت جو آبی در اقلیم معتدل کشور در سطح بیش از300 هزار هکتار انجام می‌گیرد که بسیاری از این مناطق با مشکل تنش شوری مواجه است. رقم جو خاتم حاصل از تلاقی رقم صحرا به عنوان پایه مادری و رقم کویر به عنوان پایه پدری در ایستگاه ورامین و انتخاب در نسل‌های در حال تفکیک در مزرعه آزمایشی مؤسسه تحقی...

[ 3 ] - زهک، رقم جدید جو آبی با سازگاری مناسب برای کاشت در مناطق گرم و خشک جنوب کشور

کشت جو آبی در مناطق گرم جنوب کشور در سطح بیش از50 هزار هکتار با میانگین عملکرد 2000 کیلوگرم در هکتار انجام می‌گیرد. سازگاری وسیع و پایداری عملکرد دانه، از معیارهای اصلی مورد نظر کشاورزان در انتخاب یک رقم می‌باشد. رقم جو زهک حاصل دورگ‌گیری و انتخاب در نسل‌های در حال تفکیک جو در مرکز بین‌المللی تحقیقات ذرت و گندم (CIMMYT) بود که با توجه به سازگاری وسیع و پایداری عملکرد دانه و صفات مطلوب زراعی در ...

[ 4 ] - بررسی تحمل به تنش خشکی آخر فصل در ژنوتیپ‏ های امیدبخش جو با استفاده از شاخص‏ های حساسیت و تحمل به تنش

تحمل به خشکی 20 ژنوتیپ جو، در دو شرایط آبیاری معمولی و تنش با قطع آبیاری در زمان 50 درصد گل‌دهی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در دشت ورامین ارزیابی شد. هدف این آزمایش شناسایی ژنوتیپ‏های امیدبخش جو متجمل به تنش خشکی است. در این مطالعه، تأثیرات خشکی بر روی 2 صفت عملکرد دانه و وزن خشک کل بوته با استفاده از برخی شاخص‏های تحمل و حساسیت به تنش خشکی بررسی ‏شد. شاخص‏های مطالعه‌شده شامل: ش...

[ 5 ] - بررسی تحمل به تنش شوری و تنوع آللی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با شوری در ژنوتیپ های گندم ایرانی

به منظور بررسی تنوع آللی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با نواحی QTLهای دخیل در تحمل به شوری و ارتباط این نشانگرها با عملکرد تحت شرایط نرمال و تنش شوری در گندم‌های ایرانی، تعداد 25 ژنوتیپ گندم نان (شامل ارقام و لاین‌های بومی و اصلاح شده متحمل تا حساس) با استفاده از 45 جفت آغازگر ریزماهواره مرتبط با شوری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی حاکی از وجود اختلا...

[ 6 ] - ردیابی ژن‌های مقاومت به بیماری زنگ سیاه Sr42، Sr26 و SrTr6A در نتاج ارقام گندم بهار و پیشتاز با استفاده از گزینش برمبنای نشانگرهای مولکولی

زنگ‌های غلات از مهم‌ترین بیماری‌های گندم در ایران و اکثر مناطق جهان می‌باشند. یکی از مؤثرترین روش‌های کنترل این بیماری ها استفاده از ارقام مقاوم است. این تحقیق با هدف شناسایی ژن‌های مقاومت به بیماری زنگ سیاه و هرمی کردن آنها در ارقام گندم بهار و پیشتاز انجام شد. برای این منظور، ابتدا بیماری‌زایی 18 جدایه عامل زنگ سیاه جمع‌آوری شده از مناطق مختلف کشور بر روی ارقام Eagle، AC Cadillac، Tr129، بهار...

[ 7 ] - بررسی حضور ژن مقاومت به زنگ سیاه Sr2 در ارقام و لاین های امید بخش گندم ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی

زنگ سیاه گندم (Puccinia graminis) به عنوان یکی از مهم‌ترین و رایج ترین بیماری های گندم در اغلب کشورهای جهان شناخته می‌شود. در دهه‌های آخر قرن بیستم به کار گرفتن تعدادی از ژن های مقاومت به زنگ سیاه مانند Sr24، Sr26، Sr31، Sr36 و Sr38 در ارقام گندم باعث شد خسارت ناشی از بیماری به طور چشم‌گیری کاهش یابد. یکی از ژن هایی که باعث مقاومت پایدار نسبت به زنگ سیاه در این دوره بود، ژن Sr2 است که از گندم ت...

[ 8 ] - بررسی حضور جایگاه‌های ژنی مقاومت به بیماری زنگ زرد و زنگ سیاه (ساقه) در لاین‌های دابل هاپلویید گندم نان با استفاده از نشانگرهای مولکولی

در این تحقیق با استفاده از روش حذف کروموزومی تلاقی گندم و ذرت 150 لاین دابل‌هاپلویید گندم تولید شد. لاین‌های تولید شده به همراه والدین و ارقام شاهد در دو مرحله گیاهچه و گیاه کامل نسبت به بیماری‌های زنگ زرد و زنگ سیاه گندم ارزیابی شدند و هشت جایگاه ژنی مقاومت به بیماری شامل Yr5، Sr31/Yr9/Lr26، Yr15، Sr38/Yr17/Lr37، Lr34/Yr18/Pm38، Yr27، Yr36 و Yr48 در والدین جمعیت‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ...

[ 9 ] - مکان‌یابی دو ژن مستقل کنترل‌کننده مقاومت به زنگ سیاه گندم (Triticum aestivum L.) با استفاده از روش تجزیه هاپلوتایپی و مدل‌سازی ژنتیکی

با وجود روش­های متعدد برای مکان­یابی ژن‌ها/QTLهای کنترل­کننده صفات کمی، تا کنون روش جامعی جهت ترسیم نقشه ژنتیکی دو ژن کنترل­کننده یک صفت کیفی که بطور مستقل روی فنوتیپ گیاه اثر می‌گذارند، ارائه نشده است. در این تحقیق جمعیت پایه F2 گندم حاصل از تلاقی دو لاین RL6071 (حساس) و Tr129 (مقاوم) با اسپور قارچ عامل بیماری زنگ سیاه (Puccinia graminis Pers.) تلقیح و جمعیت به دو گروه مقاوم و حساس تفکیک شد. ن...

[ 10 ] - بررسی تحمل به تنش شوری و تنوع آللی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با شوری در ژنوتیپ های گندم ایرانی

به منظور بررسی تنوع آللی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با نواحی QTLهای دخیل در تحمل به شوری و ارتباط این نشانگرها با عملکرد تحت شرایط نرمال و تنش شوری در گندم‌های ایرانی، تعداد 25 ژنوتیپ گندم نان (شامل ارقام و لاین‌های بومی و اصلاح شده متحمل تا حساس) با استفاده از 45 جفت آغازگر ریزماهواره مرتبط با شوری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی حاکی از وجود اختلا...

[ 11 ] - ردیابی ژن‌های مقاومت به بیماری زنگ سیاه Sr42، Sr26 و SrTr6A در نتاج ارقام گندم بهار و پیشتاز با استفاده از گزینش برمبنای نشانگرهای مولکولی

زنگ‌های غلات از مهم‌ترین بیماری‌های گندم در ایران و اکثر مناطق جهان می‌باشند. یکی از مؤثرترین روش‌های کنترل این بیماری ها استفاده از ارقام مقاوم است. این تحقیق با هدف شناسایی ژن‌های مقاومت به بیماری زنگ سیاه و هرمی کردن آنها در ارقام گندم بهار و پیشتاز انجام شد. برای این منظور، ابتدا بیماری‌زایی 18 جدایه عامل زنگ سیاه جمع‌آوری شده از مناطق مختلف کشور بر روی ارقام Eagle، AC Cadillac، Tr129، بهار...

[ 12 ] - بررسی حضور ژن مقاومت به زنگ سیاه Sr2 در ارقام و لاین های امید بخش گندم ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی

زنگ سیاه گندم (Puccinia graminis) به عنوان یکی از مهم‌ترین و رایج ترین بیماری های گندم در اغلب کشورهای جهان شناخته می‌شود. در دهه‌های آخر قرن بیستم به کار گرفتن تعدادی از ژن های مقاومت به زنگ سیاه مانند Sr24، Sr26، Sr31، Sr36 و Sr38 در ارقام گندم باعث شد خسارت ناشی از بیماری به طور چشم‌گیری کاهش یابد. یکی از ژن هایی که باعث مقاومت پایدار نسبت به زنگ سیاه در این دوره بود، ژن Sr2 است که از گندم ت...

[ 13 ] - بررسی حضور جایگاه‌های ژنی مقاومت به بیماری زنگ زرد و زنگ سیاه (ساقه) در لاین‌های دابل هاپلویید گندم نان با استفاده از نشانگرهای مولکولی

در این تحقیق با استفاده از روش حذف کروموزومی تلاقی گندم و ذرت 150 لاین دابل‌هاپلویید گندم تولید شد. لاین‌های تولید شده به همراه والدین و ارقام شاهد در دو مرحله گیاهچه و گیاه کامل نسبت به بیماری‌های زنگ زرد و زنگ سیاه گندم ارزیابی شدند و هشت جایگاه ژنی مقاومت به بیماری شامل Yr5، Sr31/Yr9/Lr26، Yr15، Sr38/Yr17/Lr37، Lr34/Yr18/Pm38، Yr27، Yr36 و Yr48 در والدین جمعیت‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ...

[ 14 ] - اکسین، رقم جدید جو شش ردیفه با سازگاری مناسب در اراضی آبی اقلیم گرم کشور

رقم جدید اکسین با شجره Rojo/Sahra حاصل دورگ گیری بین رقم خارجی روجو (Rojo) به عنوان والد مادری و رقم صحرا به عنوان پایه پدری و انتخاب در نسل های در حال تفکیک تا رسیدن به خلوص ژنتیکی در ایستگاه اهواز بودکه با توجه به سازگاری وسیع و پایداری عملکرد دانه و صفات مطلوب زراعی در آزمایشات انجام گرفته طی سال های 86-1385 تا 95-1394 برای کاشت در مناطق گرم کشورآزادسازی و نام گذاری شد. رقم اکسین در مناطق گر...

[ 15 ] - شناسایی نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن Lr34/Yr18و ارزیابی مقاومت به زنگ‌ قهوه‌ای و زنگ زرد در ارقام و لاین‌های امید بخش گندم نان (Triticum aestivum L.)

زنگ قهوه‌ای (Puccinia triticina) و زنگ زرد (Puccinia striiformis) از مهم­ترین و رایج­ترین بیماری­های گندم در اغلب کشورهای جهان محسوب شده و نقش چشمگیری در کاهش محصول گندم دارند. انتقال ژن­های مقاومت به  ارقام گندم یکی از مؤثرترین و اقتصادی‌ترین روش‌های مبارزه با این بیماری­ها است. یکی از ژن­هایی که باعث القای مقاومت و پایداری مقاومت گیاه نسبت به زنگ قهوه­ای و زرد گندم می­شود، ژن Lr34/Yr18 است. د...

[ 16 ] - ارزیابی مزرعه‌ای مقاومت تدریجی نسبت به بیماری زنگ زرد جو در لاین‌های امیدبخش جو آبی

بیماری زنگ زرد جو با عامل Puccinia striiformis f. sp. hordeiیکی از مهمترین بیماری‌های جو می‌باشدکه تولید جو را در برخی مناطق جهان تهدید می‌کند. استفاده از ارقام مقاوم، اقتصادی‌ترین روش مدیریت زنگ زرد است و مقاومت تدریجی (Slow rusting) که نوعی مقاومت کمی است، به عنوان مقاومت پایدار گزارش شده است. در این مطالعه، پارامترهای مقاومت تدریجی شامل ضریب آلودگی (CI)، شدت نهائی بیماری (FRS)، مقدار نسبی سط...

[ 17 ] - ارزیابی پایداری عملکرد دانه و تنوع ژنتیکی در ارقام و لاین‌های امیدبخش گندم نان متحمل به شوری

پایداری عملکرد دانه و تغییرات ژنتیکی 17 ژنوتیپ امیدبخش گندم نان متحمل به شوری به همراه سه رقم شاهد ارگ، بم و افق در دو آزمایش مزرعه‌ای و مولکولی بررسی شد. در آزمایش مزرعه‌ای، مقایسه عملکرد ژنوتیپ‌ها در اراضی شور ایستگاه‌های میلیشبار یزد، امیرآباد بیرجند، رودشت اصفهان، اختیارآباد کرمان و زهک زابل در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392انجام شد. برای ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌ها از 18 نشانگر ریزماهوار...