یکی از جریان‌های ادبی که متأثر از اتفاقات سیاسیِ اروپای قرن بیستم است، معناباختگی است. این جریان، نخست در تئاتر فرانسه پدید آمد و به‌ سرعت در اروپا منتشر شدو بعداز مدتی بر دیگر گونه‌های ادبی تأثیر گذاشت. روشنفکران نوگرای ایرانی تقریباً هم‌زمان با رواج آن در اروپا، به آن علاقه‌مند شدند و در قالب ترجمه، شاهکارهای آن را به جامعه‌ی  ایران شناساندند. تحت‌تأثیر رویدادهای سیاسی دهه‌های سی و چهل خورشیدی،...

چکیده عبدالوهّاب بیاتی و مهدی اخوان ثالث، دو شاعر برجسته معاصر در ادبیّات عربی و فارسی، توانسته­اند افکار و اندیشه­های خود را در قالب واژگان نمادین به تصویر کشند. از جمله این واژگان، واژه «شب» است که در اشعار این دو شاعر، مفاهیم مختلف و متنوّعی را دربر دارد. بیاتی و اخوان به دلیل تجربه­های نسبتاً مشابهی که در زندگی از سر گذرانده­اند، با نگاهی تقریباً یکسان به این پدیده نگریسته­اند؛ اگرچه تفاوت­هایی ...

در سد? اخیر، همراه با تحولاتی که در تمام ابعاد زندگیِ ایرانی صورت گرفت، شعر فارسی نیز به عنوان یک پدید? فرهنگی و انسانی، تعریف و کارکردی نوین و متفاوت با کارکرد کلاسیک خود، یافت. پشتوان? فرهنگی یکی از سرچشمه های تجرب? شعری به شمارمی آید، که در شعر معاصر، متناسب با زمان، کارکردی متفاوت با کارکردش در شعر کهن یافته است. یکی از کارکردهای معاصر و متعارف آن، که در دستگاهِ بلاغی قابل بررسی است، شگرد نقا...

یکی از ابزارهای روانشناسان، برای شناخت روان آدمی رنگ است. گرچه رنگ واقعیتی مادی و محسوس است اما گرایش هر فرد به رنگی خاص، حکایت از شرایط روحی ویژه ای دارد. به زبان ساده، رنگ های طیف گرم که هیجان زا و شادی آور هستند، همیشه مطلوب طبع روحی فعال و پرتحرّک هستند و انسان دلمرده و افسرده، گرایش ناخود آگاهی به رنگ های سرد دارد. اما نباید از نظر دور داشت که انسان، موجودی پیچیده است که روح او در قبال هر ک...

توصیف نوعی شیو? بیان است که به وسیل? آن می توان اشیاء، آدم ها، رفتارها یا صحنه ها را با کلمات آفرید یا نمایش داد. توصیف از ویژگی های اساسی شعر معاصر است و نیما آن را جزو مسائل محوری نظریّ? خویش قرار داده است. مسأل? این رساله بررسی ویژگی های توصیف یعنی موضوع، انواع، تکنیک و کارکردهای توصیف در شعر چهار شاعر برجست? معاصر (نیما، اخوان ثالث، شاملو و فرّخزاد) بویژه بر اساس نظریّ? توصیفی نیماست. بررسی ها...

زبان تمثیلی از زیرمجموعه های زبان شعر و آفریننده تمثیل است و تمثیل بیان غیرمستقیمی است که بر تشبیه بنا می شود. بدین ترتیب که شاعر یا نویسنده برای ذهنیت خویش که معمولا یک مفهوم عقلی و نامحسوس است ، عینیتی را که غالبا پدیده ای محسوس است برمی گزیند. عینیت برگزیده شده باید ذهنیت و عاطفه پدیدآورنده خویش را القا کند . تمثیل با دیگر صور خیال شباهتها و تفاوتهایی دارد و شایسته آن است که یک شیوه مستقل بی...

بی شک شعر نو اجتماعی هدفمند است و این هدف شاعر را به سرودن شعر سوق می دهد، ازاینرو علاوه بر عنصر خیال، باید عنصر فکر و اندیشه را نیز در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اخلاقی، اقتصادی و ... بر عناصر شعری شعر نو اجتماعی اضافه کرد و با تکیه بر این عناصر به اهداف این اشعار دست یافت. در این رساله ، افکار نهفته دراشعار چهار شاعر برجسته معاصر(نیما، اخوان، شاملو و سپهری)، تحت سه عنوان کلی : مردم در تلقی ش...

در این مقاله به بررسی ریخت شناسانۀ شعر «کتیبه» اخوان ثالث پرداخته ایم. به این منظور، نخست به تعریف ریخت شناسی پرداختیم، سپس روایت اسطوره ای «کتیبه» را از منظر این نظریه، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم و به خویشکاری­ ها، شخصیت ها و حرکت های روایت تقسیم کردیم. «کتیبه» از شعرهای روایی اخوان است که شکلی نمایشی و دراماتیک دارد. شیوۀ روایت و داستان پردازی در این شعر به گونه ای است که شاعر با توصیف های...

یکی از نقش‏های زبان، نقش ادبی آن است که نقطۀ پیوند زبان‏شناسی و ادبیات به شمار می‏رود. در نقش ادبی، تأکید بر پیام است و از اینجا است که زبان پیام بر زبان معیار برجسته می شود. زبان‏شناسان این برجسته‏سازی را به دو طریق انجام می دهند: انحراف از زبان معیار با عنوان هنجارگریزی، و افزودن قواعدی به زبان معیار با نام قاعده‏افزایی در سه سطح معنا، صورت و تحقق صوری زبان. هنجارگریزی سخن را به شعر نزدیک می‏...

چکیده ندارد.