نفثة المصدور، کتابی تاریخی ـ ادبی است تألیف محمّد زیدری نَسَوی ـ منشی سلطان جلال­الدّین خوارزم­شاه ـ که در نیمة اوّل قرن هفتم به نثری مصنوع و مزیّن نگاشته شده است و روان­شاد دکتر امیرحسین یزدگردی آن را تصحیح و شرح کرده­اند. کنایه (irony) یکی از صُوَر (شکل) پویای خیال در ادب پارسی است که دانش­مندان علم بیان از دیر زمان تاکنون بدان اقبال نموده­اند. در این مقاله، پژوهنده تعریف کنایه را مورد مداقّه قرار ...

کمال الدین مسعود خجندی معروف به «کمال خجندی» و متخلص به «کمال» شاعر و عارف بزرگ قرن هشتم و از معاصران حافظ شیرازی است. کمال خجندی در شیوه غزال سرایی از شاگردان سعدی به شمار می رود. تأثیرپذیری های کمال خجندی از غزل سعدی در حوزه های گوناگون؛ مضامین و محتوا، ساختار کلام، ترکیب ها و عبارات، موسیقی کلام، وزن، قافیه و ردیف و نیز به کارگیری اسلوب معادله و تمثیل چشمگیر است. در متون بلاغی جدید، تمثیل یک...

از شگردهای هنری سعدی آن است که سادگی را با صنعت­گری در می­آمیزد و هنرش را برای خواننده به نمایش می­گذارد. وی گاهی از ابزارهای کارآمد همچون: آیرونی، کنایه، استعاره تهکمیه و.. برای گریز از شفاف­گویی بهره می­گیرد. نگاهی نو به مبحث شگردهای هنری آیرونی، باعث یافتن راهی تازه برای تشخیص میزان قدرت و هنر شاعری وی است. هدف از این جستار بررسی بسامد تحلیلی شگردهای هنری آیرونی که شامل: کلامی، بلاغی، رادیکا...

چکیده بر طبق آیات قرآن، اساسی ترین شرط فهم این متن وحیانی، مطالعه ی آیات، تدبر و تعمق در معانی آن می باشد. خداوند متعال در این کتاب، بارها انسان را به اندیشه در ابعاد گوناگون حیات به منظور شناخت هدف و غایت هستی، دعوت نموده است. این دعوت گاه با توصیه ی مستقیم به صورت ترغیب و تحریک به تعقل و تدبر در آیات آفاقی و انفسی بوده است و گاهی هم با کاربرد اسلوب هایی ویژه در بیان مفاهیم، افق های جدیدی ب...

تمثیل و اسلوب معادله دو صورت خیال از بلاغت شعر فارسی به شمار می­روند. پژوهش­گران بلاغت، گروهی این دو را یک صنعت ولی با دو نام مختلف می­دانند و گروهی بین آن دو تمایز برقرار می­کنند. در تحوّلات شعر فارسی با دگرگونی و تحوّل این دو شگرد هنری رو­به­رو هستیم. در دوره­های اولِ شعر فارسی تا سبک عراقی تمثیل دیده می­شود و اگر اسلوب معادله­ای هم به چشم بخورد ادیبان آن را تمثیل می­دانند. در سبک هندی کاملاً تمث...

هنجارگریزی یکی از وجوه رستاخیز واژگان بر مبنای زبان‌شناسی است که با شکستن ساختار سطحی واژه‌ها و نه ساختار عمیق، باعث لذت ادبی مخاطب می‌شود. در این جستار نگارندگان به روش تحلیلی کنایات هنجارگریخته را در دیوان ابن‌فارض و کلیات مولوی نقد و بررسی می‌کنند. پژوهش حاضر نشان می­دهد که کنایه‌ در سروده‌های این دو شاعر، علاوه بر جنبة زیباشناختی و هنری، ابزار انتقال معانی مبهمی است که به آسانی تن به بیان ص...

هدف این پایان نامه بررسی رابطه احتمالی بین توانش استعاره ای و دانش زبانی است. توانش استعاره ای در اینجا به صورت کلی به معنی درک و تولید استعاره در یک زبان تعریف شده است. برای دستیابی به این مهم، استعاره در خطابت و بیان و ادراک از جنبه نظری به صورت خلاصه شرح داده شد و توانش استعاره ای به عنوان نوعی توانش نو همگام با توانش ارتباطی ودستوری مطرح شد. از جنبه عملی، و به منظور درک بهتری از توانش استعا...

مساله تحقیق :یکی از شاخص ترین ویژه گیهای ایرانیان گفتار و ادبیات آنهاست . ایجازها و ساختارهایی که در نقاط دیگر دنیا به ندرت به چشم می خورد. واژه های بسیار پیچیده و اعجاز بر انگیزی که مفاهیم بسیار گسترده ای را درون خود نهفته می سازند و هرکدام از آنها تصویرهای ذهنی بسیاری را در خود مخفی ساخته اند .جمله ها ، کلمه ها ، تمثیل ها ، اشارات و کنایات بسیاری درگفتار هر روزه ما مورد استفاده قرار می گیرد و...

شاهنامه اثر گرانقدر استاد طوس است و حماسه ای اساطیری پهلوانی و تاریخی است که آن را در شمار برترین حماسه های جهان قرار داده اندو پس از فردوسی سرایندگان بسیاری به تقلید از تقلید از شاهنامه متون حماسی پدید آوردند یکی ازین متون داستان بهمن نامه اثر ایرانشاه ابن ابی الخیر است که در این پژوهش با شاهنامه مورد مقایسه قرار می گیرد . در این تحقیق علت برتری شاهنامه بر بهمن نامه بررسی گردیده است.

یکی از ویژگی¬های قرآن کریم که آن را منحصر به فرد ساخته، شیوه¬های بیانی بسیار زیبایی است که شنونده را لبریز از سرور می¬کند. مجاز عقلی از جمله این شیوه¬های بیانی است. در پژوهش حاضر که به بررسی بلاغت اسالیب مجاز عقلی در قرآن اختصاص یافته است، تلاش بر آن بوده تا پس از تبیین مجاز عقلی و اسالیب آن، به بررسی اسالیب آن در قرآن پرداخته تا گامی هر چند کوتاه در درک بهتر قرآن برداشته شود. در این راستا به ش...