بر اساس نظریه معنی شناسی قالبی آنچه معنای یک واژه را قابل درک می کند پیش زمینه ای ساختار یافته از باورها و آداب و رسوم است. این دانش پیش زمینه ای همان چیزی است که فریم نت تحت عنوان قالب معنایی از آن یاد می کند با در نظر گرفتن ویژگی های خاص فریم نت به عنوان یک پایگاه واژگانی بزرگ و چند وجهی و عدم وجود چنین پایگاهی در زبان فارسی، هدف پژوهش حاضر توصیف و طبقه بندی افعال بسیط و مرکب پر کاربرد فارسی ...

مطالعة آرایش واژگانی چه در دانش سنتی «معانی النحو» و چه در زبان شناسی معاصر اهمیت اساسی دارد؛ اما در زبان فارسی تاکنون تحقیق مستقلی بر آرایش واژگانی متون ادبی و تاثیر بلاغی آن انجام نشده است. این مقاله ابتدا جایگاه آرایش واژگانی در دستور و بلاغت را بررسی می کند و به نقد پیشینة تحقیقات معطوف به آن می پردازد. سپس کارکرد بلاغی آرایش واژگانی در تاریخ بیهقی را ذیل دو سرفصل پیش آیی و پس آیی عناصر اصل...

هدف از پژوهش حاضر شناسایی صفات زیربنایی آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه چهار با توجه به توانایی‌های باریک نظریه کتل-هورن –کارول و با استفاده از مدل تشخیصی شناختی جی‌دینا بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانش آموزان ابتدایی کشور بودند که به صورت تصادفی خوشه ای 1222 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری نیز آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه 4 بود. نتایج تحلیل نشان داد که از بین نزدیک به 70 توانایی ب...

واژگانی شدگی، چارچوبی برای تبیین فعلِ   غیر ساده حرکتی در زبان فارسی [1]     ندا ازکیا [2]   فرهاد ساسانی [3]   آزیتا افراشی [4]     تاریخ دریافت: 5/10/90   تاریخ تصویب: 18/3/92     چکیده   با توجه به وجود مفهوم حرکت در همه زبان های دنیا، برخی از زبان شناسان ازجمله لئونارد تالمی تلاش کرده اند نشان دهند این مفهوم به شکل های مختلف در زبان های مختلف رمز گذاری می شود. بر همین اساس، کوشیده اند زبان ه...

یکی از مهم ترین مسائل مورد توجّه در فرایند ترجمه، دستیابی به تعادل و برابری در ترجمه است که از طریق مطالعۀ جنبه های مختلف زبان مبدأ صورت می پذیرد و یکی از مهم ترین زمینه های مورد پژوهش در تعادل ترجمه ای، برابری واژگانی است. هرچند این امر به شکل کامل در بین دو زبان مبدأ و مقصد، به علّت امکانات زبانی مختلف، قابل دستیابی نیست، امّا وظیفۀ مترجم این است که تا آنجا که امکان دارد، بکوشد برابرنهادهای واژگ...

دربارة ماهیت دستور جهانشمول در بدو تولّد، دو دیدگاه کلی مطرح است که به دیدگاه واژگان­گرا و دیدگاه درخت کامل معروف­اند. طرفداران دیدگاه واژگان­گرا، دستور جهانشمول را ناقص و بلوغ را عامل اصلی تکوین آن می­دانند. اما پیروان دیدگاه درخت کامل، بر کامل بودن درخت زبانی کودک از بدو تولّد تأکید نموده و تعامل و درونداد را عامل فعلیت و توسعة آن فرض می­کنند. فرض قطعی هر دو دیدگاه این است که در فرایند رشد زبان...

هدف: گزارش های زیادی درباره ارتباط بین لکنت و رشد زبان مطرح شده است. برخی از تحقیقات نشان داده اند که دوزبانگی می تواند عاملی تأثیرگذار در ابتلا به لکنت باشد. هدف اصلی این مطالعه، مقایسه دانش زبانی کردی و فارسی بین دانش آموزان دوزبانه مبتلا به لکنت و سالم شهر جوانرود است. روش بررسی: مطالعه مقطعی - مقایسه ای حاضر از نوع مورد- شاهدی است. 31 دانش آموز دوزبانه مبتلا به لکنت با روش تمام شمار به عنوا...

پژوهش حاضر با بررسی ساختارهایی که دارای پیش انگاری هستند و ساختارهای پیش انگاره ای نام دارند،سعی دارد عوامل برانگیزاننده پیش انگاری در این ساختارها را که محرک های پیش انگاری نام دارند ،شناسایی کرده و آنها را بر اساس ساختارهای نحوی شان دسته بندی کند. در این راستا، نگارنده ساختارهای پیش انگاره ای موجود در یک فیلم نامه فارسی را استخراج کرده و آنها را با توجه به ساختار نحوی محرک های پیش انگاری ای...

ترمیم، یکی از پدیده های رایج در مکالمات روزمره همه زبان ها و از جمله زبان فارسی است. ترمیم جایگزینی است برای گفتار تولید شده قبلی که گوینده یا فرد دیگری در گفتگو بیان می­کند. مطالعه ترمیم، بخشی از حوزه مکالمه کاوی است که گفتگو های روزمره را در قالب داده­های صوتی و تصویری مطالعه می­کند. پژوهش حاضر به دنبال مشخص کردن انواع ترمیم ها و جایگاه آنها در توالی نوبت­ها در گفتگوهای تلویزیونی زبان فارسی و...

فرهنگ های دوزبانه از دیرباز مورد توجه اهل لغت و واژه شناسان بوده است، زیرا این گونه فرهنگ ها از یک سو رواج زبان مادر و زبان برگردان را درپی داشته و ازسوی دیگر نیاز مترجمان را برآورده می ساخته است. چه بسا در تألیف فرهنگ های دوزبانه واژه هایی اصیل به کار گرفته شده که امروزه مهجور شده است و با احیای آن ها می توان به تنقیح و تزکیة زبان یاری رسانید. شاید بتوان گفت بیش ترین مزیت تألیف فرهنگ های دوزبا...