منطقه ی کرمانشاهان جزو اولین زیستگاه های انسان به شمار می رفته و یکی از مراکز مهم جمعیتی در زاگرس مرکزی محسوب می شده است.تمدن های زیادی از عهد حجر تا دوره های تمدنی پیش از تاریخ و سپس تا تشکیل حکومت های بزرگ ، سیر تحول خود را در این محدوده طی کرده اند.در دوره ی ساسانی نواحی غربی ایران به ویژه کرمانشاهان که در این زمان از محدوده ی نهاوند تا تیسفون را دربر می گرفت ،به دلایل متعدد مورد توجه شاهان ...

دین مانوی در زمان ساسانیان، که در ایران حکومتی دینی برپا کرده بودند، گسترش یافت. امّا بزرگان دین زردشتی، که حکومت پادشاهان ساسانی را نیز تحت تأثیر خود قرار داده بودند، با این دین سر به مخالفت برداشتند و سرانجام مانی را محاکمه و اعدام کردند و دینش را از ایران برانداختند. این مخالفت ها و ضدیّت ها در پاره ای از متن های پهلوی و پازند، ازجمله متن پازند شکند گمانیک، کتیبه های کردیر و متن پهلوی دینکرد س...

این رساله به بررسی وضعیت ایران عصر ساسانی از زمان هرمزد چهارم تا مرگ یزدگرد سوم می پردازد. سالها بود که برای نگارنده این سوال مطرح بود که شاهنشاهی ساسانی با آن عظمت و قدرت چگونه در مقابل اعراب مسلمان از پای درآمد؟ ولی متاسفانه فرصت پرداختن به صورت تحقیقی به این سوال برایم پیش نیامد تا اینکه تصمیم گرفتم این سوال را با نوشتن پایان نامه خود جواب دهم، بنابراین مقطع مورد نظر را که حدودا هفتاد و پنج ...

دهقانان (دیهگانان) به عنوان نمایندگان طبقه متوسط در ایران پیش از اسلام ، درتحولات درونی جامعه همواره حضوری فعال داشتند و خصوصا در عصر ساسانی بهعنوان حلقه ارتباطی میان حکومت مرکزی، اشراف آریائی تبار، موبدان زرتشتی و تودهمردم به شمار می رفتند. از آغاز فتوح اسلامی و سپس در طول سده های اول و دومهجری نقش آنهادر تحولات ایران بارزتر گردید، به گونه ای که دهقانان، بخش عمده ایاز تحولات اقتصادی و اجتماعی ...

آموزه‌های زرتشت، پس از نهادینه شدن در میان ایرانیان، رسماً مورد حمایت دولت ساسانی قرار گرفت. از آن‌جا که آیین زرتشت، دینی تبشیری بود، به زودی در سراسر قلمرو ساسانیان و تا حدودی سرزمین‌های هم‌جوار، از جمله جزیره العرب، به‌ویژه یمن و بحرین رواج یافت. ایرانیان زرتشتی از عصر ساسانی در نواحی جنوب و شرق جزیره العرب ساکن شده بودند. استقرار پیروان دین زرتشت و همسایگی با قبایل عرب، زمینۀ گسترش این دین در...

هنر ساسانی که از عناصر هنری کهن در قالب ذوق و سلیقه ی آن عصر شکل گرفت، تا اندازه ی زیادی دنباله رو سنتهای فرهنگی و هنری هخامنشی و اشکانی بود که با فتح ایران به دست مسلمانان، هنر اسلامی از آن تأثیر یافت. اینکه مسلمانان چگونه به هنر عصر ساسانی توجه کردند، به چند عامل بستگی دارد: اول آنکه مسلمانان خود فاقد هرگونه هنر و به ویژه معماری سنتی بودند که از عربستان به ایران و به تمدن ایران ساسانی وار...

مساله ی جانشینی یکی از مهمترین مسائلی است که بسا اوقات حکومت ها را با بحران مواجه ساخته است. هر یک از حکومت ها و سلسله های ایران باستان معمولا قوانین و رسوم خاصی برای تعیین جانشین در نظر داشته اند. در کنار رسوم و قوانین؛ متغیر های دیگری از قبیل: نهادها، خاندان ها ، گروه ها ی قدرتمند و مسایل پیش بینی نشده داخلی و خارجی نیز در قضیه تعیین جانشینی شاهان تأثیرگذار بوده¬اند. با آن که برخی از منابع با...

سیاست دینی ساسانیان عبارت بود از، تلاش در تقویت آیین ملی به منظور مبارزه با مذاهب تفرقه انگیز غیر ملی، یا تسامح در مقابل اینگونه مذاهب به قصد مقاومت در برابر نفوذ طبقه ای که آیین ملی در دست آنها وسیله ای می شد برای کسب قدرت و اعمال نفوذ در امور حکومت. در این بین شاهانی نیز روش تسامح در مسائل دینی را جهت جلوگیری از قدرت گرفتن موبدان بکار بردند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد عوامل مختلف مذهبی ...

مهر ها از جمله عناصر فرهنگی به جای مانده مهمی هستند که می توانند پیام آور گذشته های دور باشند و از نظر مطالعات باستان شناسی ، مهر سهم به سزایی در شناسایی فرهنگ ؛ تمدن و چگونگی وضعیت اقتصادی ، اجتماعی و تجاری هر دوره را دارد.مهرهای انگشتری نیز همواره از اسناد بسیار مهم در مطالعات باستان شناسی محسوب میشوند که با بررسی بر روی آنها ، سهم خود را در باز شناسی زندگی مادی و معنوی ادوار گذشته که به آن م...

بر اساس شواهد تاریخی در دوران ساسانی به کشاورزی بسیار اهمیت میدادند چرا که بخش اعظم درآمد کشور فلاحتی ایران ، میبایست از مالیاتی که بر اراضی(خراج) مقرر شده بود ،تأمین گردد مالیات بر اراضی که سابقه کهنی داشت یکی از اقلام درآمدی دولت و ملت بود سنگینی بار این نوع مالیات ها را بیشترکشاورزان و روستاییان بر دوش می کشیدند. باج شخصی یا «جزیه» یکی دیگر از مالیات هایی بود که در عصر ساسانی آن را از صنعت گ...