رمان همه چیز فرو می پاشد اثر چینوا آچیبه، از زمان انتشارش در سال 1958 تا کنون پذیرای نقد های گوناگونی بوده است. این رمان که یکی از تاثیرگذارترین آثار ادبیات پسا استعماری به شمار می رود، شهرت خود را مرهون فراهم آوردن تصویری واقع گرایانه و اصیل از آفریقای تحت سلطه می باشد. با این حال، این رمان در حوز? روایت شناسی توجه چندانی دریافت نکرده است. در واقع توجه بیش از حد به ویژگی های فرهنگ بازنمایانده ...

مشفق کاظمی در عصر رضاشاهی نخستین رمان اجتماعی فارسی را با محور قرار دادن حقوق و آزادی‌های زنان به رشتۀ تحریر درآورد. رمان‌های اجتماعی که بعد از این رمان در دهۀ اول و دوم قرن حاضر نوشته شد، هر چند از نظر موضوع و مرتبه هنری قابل قیاس با «تهران مخوف» نیستند؛ ولی براساس ساختار اجتماعی رمان مذکور طرح و پی ریزی شده‌اند. این پژوهش از بین عناصر داستانی، در پی واکاوی پیرنگ و شخصیت پردازی تهران مخوف و نق...

در این مقاله به بررسی ریخت شناسانۀ شعر «کتیبه» اخوان ثالث پرداخته ایم. به این منظور، نخست به تعریف ریخت شناسی پرداختیم، سپس روایت اسطوره ای «کتیبه» را از منظر این نظریه، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم و به خویشکاری­ ها، شخصیت ها و حرکت های روایت تقسیم کردیم. «کتیبه» از شعرهای روایی اخوان است که شکلی نمایشی و دراماتیک دارد. شیوۀ روایت و داستان پردازی در این شعر به گونه ای است که شاعر با توصیف های...

چکیده روایت شناسی علمی است ، که به ادراک شگرف از ادبیات داستانی-روایی مددها می رساند. هر داستان، روایتی است؛ از رویدادها که در بُرهه ای از زمان طلوع می کند. بهرام صادقی،داستان نویس سمبول گرا و طنزپرداز، توانسته است متغیّرهای اجتماعی،سیاسی،فرهنگی،تاریخی،فلسفی و روان شناسانه ی معاصر را با عنصرخیال و آبنوشی از شگردهای روایی و ترفندهای داستانی بر روی نمودار روایتگری ببرد. پژوهشگر در این رساله می کو...

روایت در تمام جلوه‌های فرهنگ بشری دیده‌می‌شود. چون از این دیدگاه به روایت در متون فارسی منثور بازمانده از قرن چهارم تا هفتم هجری بنگریم؛ این پرسش مطرح است که: «کدامیک از اشکال روایی در کهن-ترین متون منثور فارسی قرن چهارم تا هفتم هجری دیده‌می‌شود؟» اهمیت این پژوهش در آن است که به شناخت کلی از پیشینۀ حضور اشکال روایی در دوران آغازین زبان فارسی دست خواهیم‌یافت. برای یافتن پاسخ پرسش پژوهش، متون منث...

روایت شناسی شناختی از رویکردهای نظام مند در چند دهۀ اخیر است که با توجه به دستاوردهای زبان شناسی و معناشناسی شناختی، نقش مؤثری در تبیین ماهیت و کارکرد متون روایی داشته است. ج. فوکونیه و م. ترنر چارچوب نظری آمیختگی مفهومی را به تفصیل بررسی کرده اند. مقالۀ حاضر، پس از معرفی رویکرد نظری آمیختگی مفهومی، به تبیین چگونگی فرایند معناسازی و شخصیت پردازی در دو قصۀ عامیانۀ ایرانی می پردازد. فرض ما این اس...

سیمپسون (2004)، در انگاره سبک شناختی روایت خود، شش واحد سبک شناختی، تحت عنوان حوزه سبک شناسی مطرح ساخته است. این عناصر به ترتیب عبارتند از: واسطه متنی، رمز زبانی- جامعه شناختی، شخصیت پردازی (الف): اعمال و وقایع،شخصیت پردازی (ب): زاویه دید، ساختار متنی و بینامتنیت. به عقیده سیمپسون با بررسی عناصر سبک شناختی فوق، می توان ویژگیهای سبکی متون روایی را مشخص نمود. در پژوهش حاضر این عناصر و ابزارهای سب...

از نظر فرمالیست ها «داستان» عبارت است از زنجیرة رخدادها و کنش ها مطابق با نوع ترتیب آنها در تسلسل زمانی، و درواقع «چیستیِ» محتوای روایت و مواد خام و سویة بالقوّة آن است؛ اما پیرنگ از دیدگاه آنها برخلاف ارادة دیگر روایت شناسان، «روابط و مناسباتِ علّت و معلولی میانِ رخ دادها» نیست، بلکه سویة بالفعلِ روایت، و شاملِ کلیة «تمهیداتِ زیباشناختی و صناعات آشنازداینده ای» است که نویسنده برای بیان داستان یا محتوا...

تاریخ، این تکاپوی آدمی برای شناخت هویت خویشتن و تفسیر جهان، چگونهنوشته میشود؟ آیا تاریخ تکرار ملالت بار روایت پردازی راویان شیرین سخن است یادانشی و معرفتی برگرفته از روحیه پرسشگری و پویندگی انسان؟ برای درک عمیق از معناو مفاد تاریخ باید دید که تاریخ را چگونه مینویسند. این جستار میکوشد تا با نگاهیگذرا به سیر تحول و تطور نگارش تاریخ در اروپا- که ما امروزه آن را کانون مدرنیسم وپیشرفت میدانیم- دگرگو...

حکایت پردازی یکی از سنت های بسیار مهم در میان صوفیان بوده است. نویسندگان صوفی، همواره از حکایت به عنوان ابزاری برای گسترش اندیشه های خود استفاده می کرده اند. هجویری یکی از کسانی است که در پروردن این حکایت ها و غنا بخشیدن به آنها، نسبت به بسیاری از نویسندگان دیگر موفق تر عمل کرده است؛ تا جایی که برخی بر این باورند که هجویری را می توان بهترین عارفانه نویس ایران دانست. حکایت ها و شبه حکایت های صوف...