سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پیمان ورشو با ایجاد نهاد جدیدی همچون ((شورای همکاری آتلانتیک شمالی)) و طرح ((مشارکت برای صلح))، اقدام به گسترش این سازمان نمود. اعضای ناتو، معتقد بودند که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نه تنها فلسفه ی وجودی ناتو از بین نرفته است بلکه، تهدیدها متنوع تر و چند جانبه تر نیز شده است. بر همین اساس، وظیفه ی این سازمان، همواره آن...

به دنبال فروپاشی اتّحاد جماهیر شوروی، کشور روسیه به دلیل مشکلات داخلی برای مدت کوتاهی از توجه جدی به مسایل آسیای مرکزی و قفقاز بازماند. این امر که سبب خلاء ژئوپولتیکی در این منطقه شد، فعالیت گسترده بازیگران منطقه ای مانند ایران، ترکیه، پاکستان و اسرائیل و نیز بازیگران جهانی مانند ناتو را به دنبال داشت. اما تعریف رهبران روسیه از آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان «خارج نزدیک» و نیز پیوندهای سیاسی، اقتص...

با فروپاشی اتحاد شوروی، گرجستان از زیر سایه سنگین نفوذ و کنترل روسیه خارج شد؛ و به نقش استراتژیک خود در پیوند دو قاره آسیا و اروپا بازگشت. البته بدلیل خلاء قدرت ناشی از فروپاشی این ابرقدرت دوران جنگ سرد، بی¬ثباتی¬های قومی و سیاسی بازمانده از دوران شوروی به بی¬ثباتی منطقه منجر شده است. رهبران روسیه از نخستین روزهای موجودیت کشور خود بعنوان یک دولت مستقل، بر اهمیت گرجستان به عنوان یک منطقه بسیار م...

فدراسیون روسیه از جمله مهم­ترین و تاثیرگذارترین بازیگران «بازی بزرگ جدید» منطقه آسیای مرکزی طی ٢٥ سال گذشته بوده است و در راستای حفظ وضع موجود، احیا و تقویت جایگاه سنتی و هژمونیک روسیه در این منطقه، حفظ کشورهای منطقه در مدار سیاست خارجی و دفاعی مسکو و در نهایت مقابله با اهداف و سیاست­های قدرت­های رقیب به ویژه ناتو، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا، کوشش­های متعددی را در سطح مناسبات دو جا...

فروپاشی شوروی پیامدهای مهمی در حوزه‌های مختلف ژئو‌پلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی برای روسیه به همراه داشت و موقعیت این کشور در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی را به نحو قابل ‌ملاحظه‌ای تنزل داد. این نزول قدرت در مناطق موردعلاقه روسیه بیش از همه آشکارتر بود؛ به طوری که ایالات ‌متحده از فرصت به دست آمده نهایت استفاده را برد و استراتژی بلندمدتی را برای جلوگیری از «قدرت بزرگ شدن» روسیه با بهره گی...

نظام بین المللی پس از جنگ سرد همچنان در حال گذار می باشد. هنوز وضعیت تثبیت شده ای در روابط بین دولتها به وجود نیامده است. جهان دو قطبی دیروز جای خود را به جهان آشفته ای داده که هنوز نظم خاصی پیدا نکرده است. اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده آمریکا قریب به نیم قرن بنابر سرشت و ساختار دو قطبی قدرت در دوران جنگ سرد به رقابت با یکدیگر پرداختند. از این رو بررسی روابط این دو کشور همواره مورد توجه پژو...

ایالات متحده آمریکا و روسیه دو بازیگر عمده  در نظام بین الملل هستند. جغرافیای منافع ملی آنها به ترتیب جهانی و فرامنطقه ای است و لذا کیفیت روابط میان آنها در امنیت زا بودن یا امنیت زدا بودن سیستم نقش مهمی دارد. اگرچه بعد از فروپاشی شوروی تا کنون تعاملاتی در روایط طرفین دیده می شود، اما در سالهای اخیر روابط دو کشور رو به تیرگی نهاده است. روابط روسیه و آمریکا بعد از فروپاشی شوروی وارد دوره جدیدی ...

روابط ایران و روسیه در دوران پس از فروپاشی شوروی فارغ از ضرورت های ناشی از همجواری جغرافیایی، سوابق تاریخی و نیازهای اقتصادی، به دلیل موقعیت ویژه ای که هر یک از دو کشور در عرصه سیاست بین الملل دارند، از سوی محافل بین المللی مورد توجه خاصی قرار داشته است. در دوران ریاست جمهوری "هاشمی رفسنجانی" روابط ایران با روسیه چه قبل از فروپاشی شوروی و چه بعد از آن رو به گسترش بود زیرا ایران به دلیل چالش ش...