شهر به عنوان عالی ترین مظهر تمدن انسانی، در ایران دو سرنوشت متفاوت داشته است : در دوران پیش از اسلام که جهان بینی طبقاتی حاکم بود و ارتباط میان زمین و آسمان از طریق اشخاص برگزیده برقرار می شد، بنابراین شهر صورتی دستوری و نمادین داشت. با ورود اسلام به ایران، جهان بینی برابرنگر اسلام، منطق طبقات اجتماعی را در هم ریخت و قبول ارتباط بی واسطه میان انسان و خدا، جایگاه واسطه ها و اشخاص خاص در جامعه را...

رشد شتابان و بی­رویة شهرها، بر بسیاری از جنبه­ های اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی در داخل و اطراف شهرها تأثیر گذاشته است. به­همین­دلیل، باید در آینده، دیدگاهی جامعه­نگر به توسعة کالبدی- فضایی شهرها ایجاد شود. از این­رو، شناخت و مکان یابی اراضی مناسب برای گسترش آیندة شهر، از تصمیم­های مهم برنامه­ریزان شهری است. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی و مکان یابی بهینة جهت­های توسعة کالبدی- فضایی شهر بوکان اس...

فضا در هر دوران پدیده ای دگرگون شدنی است و این دگرگونی را میزان جمعیت انسانی و کیفیت فن آوری تحت اختیار آنان تعیین می کند. در کشور ما ایران در سال های پس از جنگ جهانی دوم، بالاترین آمارهای رشد جمعیتی و رشد شهرنشینی ثبت شده است. طبیعی است که این روند در نهایت به تغییر چهره فضا منجر می شود. در این بین استان مازندران به دلیل ویژگی های اکولوژیکی خاص خود از حساسیت بالایی نسبت به تغییرات فضایی برخورد...

پژوهش حاضر به قیاس تحلیلی پیکره بندی فضایی خانه های بومی در نمونه بُشرویه در جنوب خراسان در دوره های صفویه، قاجار، پهلوی و بعد از انقلاب پرداخته است. در این پژوهش فرض بر این است که پیکره بندی فضایی خانه که تا اوایل پهلوی دارای تداوم و استمرار بوده از اواخر این دوره دچار تغییرات شگرفی شده است. این تحقیق از گونه پژوهش موردی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی شامل روش های توصیفی، تحلیلی و در نهایت استد...

تنوع و تکثر الگو‌های سکونت معاصر و غفلت از الگوهای بومی، بازخوانی زبان‌الگوی خانه‌ ایرانی و همسازی آن با انگیزه‌ها و نیازهای ساکنان را ضروری ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی تنش‌های رفتاری-مکانی در گونه‌های مسکن و رفع آنها از طریق بازنگری در سازمان فضایی و الگوهای مکان-رفتار است. پس از تعریف زبان‌الگو و عناصر ساختاری-معنایی آن، 20 نمونه از خانه‌های سنتی دوره قاجار و 20 نمونه از خانه‌های وی...

اتخاذ استراتژیهای کارآمد پایدار سازی برای جنبه های مختلف تولید، توزیع و مصرف رسالت اصلی متولیان امور توسعه روستایی است. هدف این تحقیق مطالعه میزان تاب‌آوری و انعطاف‌پذیری روستاهای دهستان چشمه سرا از نظر تولید، توزیع و مصرف در بخشهای مختلف اقتصادی و تبیین نقش سازمان فضایی عناصر در تاب آوری آن است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات بصورت اسنادی و میدانی بوده است. روش نمونه گی...

انسجام فضایی به عنوان موضوعی که یکپارچگی فضای شهری را مدنظر دارد، از گذشته های دور یکی از مهم تریندغدغه هایبرنامه ریزان به شمار می آمده است. در بین حکمای مسلمان، مسئله انسجام، برآیندی از مجموعه ارتباطات، بین موجودات و ارتباط آن با مبدأ هستی است که در شکل نظام مند خود در اصل «تجلی وحدت در کثرت» بیان شده است. توجه به این اصل، در انسجام فضایی شهر مبیّن آن است که شهر و کالبد آن، به عنوان جزئی از عال...

گاهی در تجزیه و تحلیل داده ها با مشاهداتی مواجه می شویم که مستقل نیستند و نوعاً وابستگی آن ها ناشی از مکان یا موقعیت فضایی است. در آمار فضایی معمولا روش های مختلفی برای درون یابی این گونه داده ها به کار گرفته می شوند. در این مقاله ضمن بررسی انواع درون یاب های فضایی، میزان دقت آن ها با استفاده از معیار میانگین مربعات خطا مقایسه عددی شده است و کریگیدن به عنوان روشی برتر در مقایسه با سایر درون یاب ...

از ویژگی­های شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از این­رو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محلات در رفاه و آسایش بوده و در مقابل سایر ساکنان مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. در این خصوص به منظور رفع نابرابری­ها، اقدامات اساسی برای شناخت نارسایی­ها و کمبودها باید انجام شود. با توجه به اهمیت تحلیل توزیع فضایی فقر در مناطق شهری، هدف این پژوهش تحلیل توز...

هدف پژوهش حاضر بررسی تحقق پذیری طرح­های توسعه شهری بر سازمان فضایی شهر ساحلی بابلسر می­باشد، لذا از لحاظ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و از لحاظ هدف، کاربردی می­باشد. جهت جمع­آوری داده­ها از مطالعات کتابخانه­ای-اسنادی از طریق تحلیل گزارش­های کمیسیون ماده 5 و 100 در یک دوره 11 ساله (1384 تا 1394) و همچنین بررسی­های میدانی، مصاحبه صورت پذیرفته است. یافته­های حاصل بیانگر آن است که از مجموع مساحت 1...