روش شناسی بنیادین، مسیری است که نظریه در آن تولید می شود. بر این مبنا، معرفت اجتماعی سید قطب، ملهم از دو جریان ظاهرگرایی و کلام اشعری است. ضرورت بازگشت به عقاید نسل اول مسلمانان به شیوه ای جهادی، اندیشه وی را به جریان سلفی نیز پیوند داده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از فنون روش اسنادی و با رویکردی انتقادی در سطح توصیف و تفسیر، روش شناسی بنیادین معرفت اجتماعی سید قطب در چهار حوزه بررسی شده است...

سید حسن غزنوی از گویندگان توانای قرن ششم هجری است. دیوان وی نخستین بار در سال 1328ش. به تصحیح محمّدتقی مدرّس رضوی، منتشر شده است امّا به علّت استفاده از نسخه های مغلوط و متأخر، اغلاط، تصحیف ها و افتادگی های بسیاری در آن راه یافته است. موضوع این رساله تصحیح مجدّد دیوان این شاعر است که به روش انتقادی و بر اساس 9 دستنویس دیوان (4 نسخ? اصلی، و 5 نسخ? معین) و 10 سفینه و جنگ خطّی انجام گرفته است. رساله شام...

سید مرتضی (355 ـ 436 ه) فرزند سید حسین موسوی بغدادی در دوره خلافت مطیعللّه‏ عباسی و پادشاهی بهاء الدوله بویهی در بغداد به دنیا آمد. سید مرتضی بر خلاف پدرش که منصب قضاوت در حکومت داشت، هیچ گونه منصب سیاسی را نپذیرفت. با این حال پس از شیخ مفید، رهبری شیعیان بغداد بر عهده او قرار گرفت. سید مرتضی در رشته‏های مختلف از علوم معقول و منقول از جمله فقه، اصول و کلام صاحب نظر بود و کتاب‏های زیادی در زمینه...

نوشته ی پیش رو، پژوهشی است در خصوص منهج حدیثی علامه سید عبد الله شبر به طور عام و بررسی مبانی و روش های فقه الحدیثی او به طور خاص. از مهم ترین آثار این محدث پرکار امامی، کتاب مصابیح الانوار فی حل مشکلات الاخبار است که به جرأت می توان آن را اولین تألیف جدی و مستقل شیعه در حل مشکلات احادیث برشمرد. در این تحقیق که در چهار فصل و یک خاتمه تنظیم گشته؛ دیدگاههای حدیثی و مبانی فقه الحدیثی این دانشمند ب...

نظریه اصالت وجود که عمود مرکزی حکمت متعالیه به شمار می رود، تحولی شگرف در فلسفه اسلامی ایجاد کرد و به سرعت به عنوان نظریه غالب در اندیشه حکما پذیرفته شد. در مقابل اندیشمندانی نیز اصالت وجود را برنتابیدند و در به چالش کشیدن آن کوشیدند. سهروردی و سید عبدالأعلی سبزواری از جمله منتقدان اصالت وجود و قائلان به اصالت ماهیت به شمار می آیند، که مبنا و روشی کاملاً متفاوت را برگزیده اند. سهروردی اگرچه از ن...

سید قطب، نظریه ­پرداز بزرگ اخوان­ المسلمین، از جمله اندیشمندانی است که نمی­ توان تأثیــر اندیشه­ های او بر زمانه­ اش را نادیده انگاشت. سید قطب را می­ توان پیوند دهنده نسل اول و نسل­ های بعدی اخوان دانست. افکار و شیوه زندگی و مبارزات او برای نسل­ های بعدی الگوی ایستادگی و خستگی­ ناپذیری بوده است. از سوی دیگر، نیروهای مبارز مذهبی در ایران نیز در تلاش برای رسیدن به اهداف اسلامی-انقلابی خود، مسیر د...

سید رضی و زمخشری از مفسرانی هستند که با رویکرد عقل‌گرایی به تفسیر آیات قرآن پرداخته‌اند، اما این رویکرد نشأت گرفته از دو مبنای متمایز از هم است. زمخشری بر مبنای اصول عقلی اعتزال و اصل تأویل به سراغ تفسیر آیات رفته، درحالی که سید رضی بر مبنای جایگاه عقل در گفتمان تشیع و با توجه به محدودیت آن صرفا عقل را به مثابه ابزاری در تفسیر نگاه کرده است. رویکرد سید رضی در آیات 7 و 8 سوره آل‌عمران، قرآن‌محور...

در پژوهش حاضر، تأثیر اشعار فکاهی انتقادی میرزا علی‌اکبر صابر طاهرزاده بر سبک ادبی اشعار سید اشرف‌الدین گیلانی در روزنامة نسیم شمال بررسی شده است. علی‌اکبر صابر طاهرزاده یک مکتب ادبی را در ادبیات آذربایجان پایه‌ریزی کرد. این شاعر در زمان انقلاب مشروطه، در آثار خود مفاهیمی همچون مبارزه با جهل، خرافات، بی‌سوادی، پاسداشت حقوق زنان و ... را با اندیشه رئالیستی تبیین و با قلمی ساده و عامیانه سروده و د...

نویسنده تفسیر فی ظلال میان آیات قرآن ارتباط می‌بیند و این ارتباط را با عناوینی چون موضوع، ‌هدف، ‌جو، محور و شخصیت بیان می‌کند. یکی از عوامل ارتباط میان آیات، موضوع سوره است. سید قطب موضوعی مداری سوره‌های قرآن را باور دارد و در جای جای تفسیر خویش برخی سوره‌ها را تک موضوع و شماری را چند موضوع معرفی می‌کند. عامل دیگر پیوند آیات، غرض سوره است. نویسنده تفسیر فی ظلال هدفمندی سوره‌های قرآن را پذیراست ...