دریای مازندران بزرگ‌ترین دریاچۀ روی زمین است و به‌دلیل بسته بودن حوضۀ آبریز، در طول زمان نوسانات زیادی داشته است. از بدو شکل‌گیری این دریا تا کنون، کمینۀ سطح آب آن به 113- متر و بیشینۀ آن به 50+ متر رسیده است. در خلال هر پیش‌روی و پس‌روی، اراضی زیادی از آب خارج شده و منابع جدیدی اضافه شده یا منابعی به زیر آب می‌روند. پس‌روی و پیش‌روی آب دریای مازندران در پژوهش‌های متعددی بررسی شده که بیشتر بر م...

مغزۀ ٦٨٨ سانتی متری به‎دست‎آمده از طریق چاه­پیمایی و استفاده از مغزه گیر پیت کورر روسیه از دریاچۀ زریبار، واقع در استان کردستان، مورد تجزیه‎وتحلیل‎های رسوب شناسی، شامل دانه‎بندی قرار گرفت. تعداد سه نمونه در مؤسسۀ تحلیل شتابندۀ ال. تی. دی (iaa) ژاپن، به‎روش رادیوکربن ١٤ (ams) تعیین سن شد. نتایج به‎دست‎آمده از مطالعات و تحلیل داده ها، شرایط آب‎وهوایی گرم و مرطوب، افزایش بارش های بهاری و میزان رطو...

دشت آذرشهر در شمال غربی ایران، شرق دریاچه ارومیه و 45کیلومتری جنوبغرب شهر تبریز واقع شده است. وسعت محدوده مطالعات 142 کیلومتر مربع می باشد. بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی به علت افزایش جمعیت و توسعه مناطق کشاورزی و همچنین کاهش نزولات جوی طی سالیان اخیر نه تنها باعث افت شدید سطح آب زیرزمینی شده است بلکه باعث نفوذ آب شور سواحل شرقی دریاچه ارومیه و مسیر رودخانه تلخه رود به سمت سفره آب ...

پیش‏بینی دقیق جریان رودخانه‏ها در مدیریت بهینۀ منابع آب‏های سطحی اهمیت به‏سزایی دارد. یافتن مدل مناسب برای پیش‏بینی دقیق این پارامتر یکی از راه‏های مهم اقدامات در شبیه‏سازی و پیش‏بینی است. در این مطالعه سه مدل ANFIS، SVM و GP برای مدل‏سازی دبی ماهانۀ رودخانۀ نازلوچای در محل ایستگاه هیدرومتری تپیک واقع در غرب دریاچۀ ارومیه تحت تأثیر بارش حوضۀ رودخانۀ مطالعه‌شده بررسی و مقایسه شد. در همۀ روش‏های ...

امروزه در باستان­شناسی عصر نوسنگی، دیرین اقلیم­شناسی از رهیافت های بنیادین به شمار می آید. حدود هزارۀ دهم پ. م. تغییرات گستردۀ هولوسین، مقدمات انقلاب نوسنگی و پیدایش روستانشینی را فراهم کرد. تحولات هولوسین البته جغرافیای زیستی فلات ایران را هم دگرگون کرد؛ و در فاصلۀ حدود 800/12 پ. م. تا 500/3  سال پ. م. دمای هوا و پوشش گیاهی و جانوری آن به دفعات متحول شد؛ تا این که اقلیم فلات ایران در حدود 500/...

سابقه و هدف: شوری خاک یکی از مشکلات مهـم زیسـت محیطـی بـوده کـه نواحی گسترده‌ای را در بسیاری از کشورها تحت تأثیر قـرار مـی‌دهـد و این مسأله قابلیت تولید و باروری خاک را برای تولید مقرون بصرفه کاهش مـی دهـد شناسـایی و پایش مناطق شور برای کنترل رفتار تخریب زمـین و مـدیریت پایـدار آن به ویژه در نواحی نیمه خشک ضروری می باشد. گسترش روند شور شدن خاک از چالش های مهم زیست محیطی حاشیه شرق دریاچه ارومیه ...

تغییرات شدید آب وهوایی، کاهش مقدار بارندگی، استفاده از آب های زیر زمینی برای مصارف انسانی و صنعتی، سبب نواسان ها و تغییرات خطوط ساحلی و از همه مهم تر، موجب افزایش پهنه های نمکی در منطقة شمال غرب ایران شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تغییرات سطح آب دریاچة ارومیه و پهنه های نمکی اطراف آن است؛ برای نیل به این هدف، تصاویر ماهواره ای چند طیفی ماهوارة لندست (1989-2011)، سنجنده هایtm و etm+ همگام ب...

چکیده در این مقاله، با توجّه به اسطوره و داستان کی‌خسرو، پادشاه کیانی، در اوستا و با اشاره به متن‌های پهلوی، تاریخیِ اسلامی و شاهنامه، به بازشناسی مکان دریاچۀ چیچست باستانی پرداخته شده است. دربارة این موضوع با در نظر داشتن ابعاد گوناگون چون جنگ کی‌خسرو با افراسیاب، ویژگی­های ذکر‌شده برای این دریاچه در متن‌های مختلف و با توجّه به مکان دژ بهمن و آتش‌کدۀ آذرگشنسب بحث شده است. در این منبع‌ها، همۀ این ...