چکیده آرمان­شهر بازتابی از آرزوی نویسنده برای تکامل و بقاست. به نظر می­رسد آرمان­شهرهای شاعران صرف­ نظر از ملیّتشان، خصوصیّات مشترکی داشته باشد؛ چراکه ادبیّات و به تبع آن شعر ریشه در روح انسان دارد و ویژگی­های آرمان­شهرها نیز بر اساس اصول انسانی زندگی بشری شکل می­گیرند و در عصر جدید ادبیّات تطبیقی بستری مناسب را برای پژوهش در این زمینه فراهم ­آورده است. این مقاله بر پایۀ مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی...

ادبیات از دیرباز به مثابۀ یکی از انواع هنری به شکل های گوناگون در زندگی بشر ایفای نقش کرده و از این حیث مانند همۀ فعالیت های فکری و معنوی انسان دارای هدف و منظور اجتماعی است. به همین علت است که ادبیات هر ملت، همواره به موازات تحولات جامعه، دستخوش دگرگونی گشته و به فراخور چنین رویکردی به آینۀ تمام نمای جامعۀ خویش مبدل می گردد. با مروری بر ادبیات ملل گوناگون می توان نحوۀ تأثیرپذیری آن از بسترهای ...

پژوهش حاضر به بررسی نوگرایی در شعر فروغ فرخ زاد و آدونیس می پردازد. نوگرایی (مدرنیته) پدیده ای است که در عالم غرب اتفاق افتاد؛ و سبب دگرگونی عمیق در تمام ساختارهای اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و سیاسی این جوامع گردید. برخورد دنیای غرب با جوامع شرق (ایران، لبنان و سوریه) عاملی تأثیرگذار در تغییر ساختارهای این جوامع بود که حاصل آن به وجود آمدن تحولات سیاسی- اجتماعی مشروطه و نهضت بود. میان شعر فارسی و ...

در میان مطالعات میان‌رشته‌ای، نظریه ادبی بوم‌نقد که به مطالعه ادبیات و زیست‌بوم می‌پردازد نظریه‌ای کمتر شناخته‌شده و در عین حال، درخور توجّه در این‌گونه مطالعات است. بوم‌نقد، بازگشتی دوباره به پیوند خواننده، متن و جهان است و واکنشی در برابر پسامدرنیسم و پساساختارگرایی به شمار می‌رود که به مطالعه بین ادبیات و محیط زیست می‌پردازد؛ لذا این نظریه، با جنبش اجتماعی و فکری فمینیسم که به ارتقای موقعیت ا...

چکیده نوستالژی و درد ناشی از آن ریشه در میراث فکری و دینی ما دارد، امّا آن چه این موضوع را تازگی می-بخشد بروز شرایط مدرن و شهرنشینی و تبعات ناشی از آن است که موجب بروز انبوهی از ناراحتی های روحی از جمله" بیگانگی" گردیده است. در جستار پیش رو، نگارنده بر آن است تابه بررسی این پدیده ی روانی در سروده های دو شاعر معاصر عراقی و ایرانی، "نازک الملائکه"و"فروغ فرّخزاد"، بپردازد. تحقیق نشان از آن دارد که...

رنگ از نخستین دوره¬ی زندگی بشر کاربرد و اهمیت داشته است. هر رنگ، معانی و مفاهیم بسیاری را در پشت خود می گنجاند؛ از این روی افراد به ویژه شاعران در انتقال مفاهیم خود از آن بهره های بسیار برده اند. کاربرد رنگ توسط شاعران در دوره¬ی معاصر دیگر تنها برای پر کردن وزن و رنگ آمیزی تصاویر نیست بلکه شکلی مفهومی تر پیدا کرده است. این پژوهش به تحلیل کاربرد رنگ در شعر پروین اعتصامی، سیمین بهبهانی و فروغ فرخ...

اندیشه دنیای آرمانی و آرزوی دستیابی به زندگی جاوید و سرشار از آرامش و کامیابی، اندیشه ای بسیار دیرین بوده که ذهن بشر را از دیرباز به خود مشغول داشته است و در پی چنین باوری، بسیاری از نویسندگان و شاعران، به شیوه های گوناگون، در آثار خویش بدان پرداخته اند.این مقاله به بررسی چگونگی نمود اندیشه دنیای آرمانی در شعر فروغ فرخزاد می پردازد و نشان می دهد که شاعر در اشعار خود به سبب ناخرسندی و نفرت از دن...

جعفر ابراهیمی «شاهد» از سرایندگان برجسته و از متقدمان حوزه شعر کودک و نوجوان ایران است. در آغاز کار سرودن شعر، اشعار رمانتیک فروغ فرخزاد، الگوی وی بوده است. وی از وی‍ژگی‌ها و اصول جریان رمانتیسیسم به تناسب حال و موقعیت مخاطب کودک و نوجوان بهره برده است. پژوهش حاضر می­تواند به شناخت بهتر این شاعر و شناخت غیر مستقیم جریان رمانتیسم در شعر کودک و نوجوان ایران کمک کند. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی...

ژولیا کریستوا با تکیه بر همگرایی ها و همپیوندی های دو حوزة زبان­شناسی و روانکاوی، نظریات نوینی در باب تحلیل متون ادبی ارائه کرده است. او در نظریة «آلوده­انگاری» که برآمده از کنکاش­های پساساختارگرایانة اوست، بر این عقیده است که آفرینشگر ادبی به مثابه فاعل سخنگو از خلال زبانی شاعرانه و نشانه­ای از نابسامانی­های جهان پیرامون خود اعلام برائت می­کند و سپس برای تطهیر خویش و جامعة پیرامون از آلودگی­ها...

آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان منسوخ یا شیوه­ی نحوی مهجور و غیر متداول زبان امروزی است، درک اصطلاح مزبور نیازمند تأمل در زبان و تحولات آن است. تحول در زبان، در طول زمان امری طبیعی است که بعضی واژگان در ساختار زبان وارد شده و بعضی از آن­ها از این چرخه خارج می­شوند در این مقاله اشعار دو شاعر معاصر پروین اعتصامی و فروغ فرخ­زاد به شیوه‌ی کتابخانه­ای بررس...