گسترش روابط ایران با غرب در زمان ناصرالدین شاه، زمینه را برای ورود افکار، الگوها واشیاء فرنگی باز کرد. گرته برداری از الگوهای فرنگی در شهرسازی خود را در طرح توسعة شهر تهران و تبدیل آن به دارالخلافه ناصری و ایجاد فضاهایی با حال و هوای فرنگی نمایاند.خیابان لاله زار که در بخشی از باغ لاله زار ( باغ تفرجگاهی سلطنتی بیرون شهری دوران فتحعلیشاه) ایجاد گردید، از جمله شاخص ترینِ این فضاها است. این خیابان...

توسعة پایدار شهری مبین ایجاد تعادل بین توسعه فیزیکی نواحی شهری، برابری در فرصت های شغلی، مسکن، خدمات اساسی، زیرساخت های اجتماعی، حمل و نقل و کیفیت محیط در نواحی شهری است. افزایش سریع جمعیت شهری و به تبع آن توسعه نواحی پیرامونی و توزیع نابرابر خدمات عمومی در شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعة نگرانی های فزاینده ای را در مورد آثار زیست محیطی گسترش بی رویة شهری برانگیخته است. در این راستا، این مقاله...

در این مقاله هدف مؤلف بر آن است که با تعیین زمینه های غالب در تحقیقات علمی جغرافیایی و خصوصاً با تاکید بر جنبه های کشاورزی و روستایی، مفهوم توسعة پایدار را مورد بحث قرار دهد. مفاد مفاهیم توسعة پایدار بر دیدگاه انسان- محیطی متّکی بوده و بر امکان بهره مندی عادلانة مردم یک کشور از پیشرفتهای اقتصادی- اجتماعی ملی، اهمیت دادن به حفظ و توسعة محیطی و پایدار بودن توسعه و جامعیت آن استوار است. در واقع نزد ...

نیازها و ویژگی های کلان تهران از نظر محیط زیستی و نیاز به توسعه مناطق تفرجی- فراغتی، ضرورت پیش بینی اهداف و برنامه ریزی ویژه ای را برای اجرای طرحهای توسعه و احیای منابع طبیعی را می طلبد. روند تخریب محیط زیست در مناطق کوهستانی، بویژه در دامنة جنوبی البرز در کنار عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، رشد جمعیت و توسعة شهری و نیاز به گذران اوقات فراغت و رهایی از تنش های روزمره، اهمیت این منطقه را بیش تر ...

شهر کرمانشاه، به‏عنوان بزرگ‏ترین شهر غرب کشور، در پهنه‏های دشت پُرمخاطرة کرمانشاه واقع شده و در بازة زمانی 46ساله مساحت آن حدود 7 برابر شده و حدود 87 کیلومترمربع به تصرف شهر درآمده است. این توسعة فیزیکی بدون اجرای مطالعات ژئومورفولوژیکی و درنظرگرفتن محدودیت‏ها و مخاطرات ناشی از آن بوده است. ازاین‏رو، شناسایی مناطق مستعد توسعة فیزیکی با درنظرگرفتن محدودیت‏ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی امری لازم در ...

یکی از موضوعات حیاتی قرن 21 دانشمندان شهری در ارتباط با پایداری شهر، شکل شهر یا چگونگی رشد و توسعه شهر در فضا می باشد. با توجه به تاثیر اساسی شکل شهر بر پایداری آن لزوم شناخت ، مطالعه و درک ابعاد مختلف آن و هدایت آن در راستای دستیابی به توسعه پایدار احساس می گردد. به طور مثال شکل پراکندگی شهری یا گسترش افقی و ساخت و سازهای جدید در اطراف شهر، باعث آسیب های اجتماعی- اقتصادی و تخریب منابع زیست محی...

رویکرد استراتژیک، رویکردی نوین در راستای نظریّه­پردازی در برنامه­ریزی شهری است که از اوایل دهه هفتاد قرن بیستم، جایگزین رویکردهایی چون برنامه­ریزی متمرکز و سیستمی شده است. رهیافتی چرخه­ای، فرایندی و مشارکتی که به عنوان الگوی مناسب می­تواند جایگزین رویکرد برنامه­ریزی جامع متمرکز با ویژگی­های غیر قابل انعطاف و غیر واقع گرایانه آن در کشورهای درحال توسعه، از جمله کشور ما، قرار گیرد. برای جمع آوری پی...

در دهه گذشته گرایش به طراحی شهری – دانش هدایت تحولات شهری در جهت ارتقای کیفی – با اقبال فزایندها ی در ایران روبه رو بوده است. طی این دوره ، به رغم ابهام در جایگاه قانونی و متولی رسمی طراحی شهری در کشور ، دستگاه ها و سازمان های متعددی با عقد قراردادهای گوناگون مسئولیت تهیه انواع پروژه ها را به طراحان شهری واگذار کرده اند. با وجود تعداد قابل توجهی از قراردادهایی که تا کنون در مورد پروژه های طراحی...

به ‌رغم این که مفهوم راهبردهای توسعه شهری حدود 2 دهه است‌ وارد ادبیات مدیریت شهری شده اما رویکرد غالب به توسعه در سیستم‌های مدیریت شهری در کشور ما به گونه‌ای است‌که تنها در حد هدایت و راهبری طرح های هادی یا جامع شهری، تغییرات کاربری واحدها و گسترش سرمایه‌های فیزیکی محدود مانده است. به عبارت دیگر پارادایم‌های غالب در فرایند توسعه شهری در ایران، طوری شکل گرفته است‌که بیشتر به بعد اقتصادی توسعه تو...