نقد کهن­الگویی می­کوشد کلیه عناصر فرهنگی را که به‏طور ناخودآگاه در آفرینش اثر ادبی مؤثر بوده‏اند، مورد بررسی قرار دهد و بدین وسیله اثر ادبی، یا برخی بن‏مایه‏های موجود در آن را، در نسبت اثر با ناخودآگاه جمعی مؤلف، به ژرف ساخت کهن الگویی آن تأویل کند. می‏توان از این روش، در شناخت بهتر نظام معنایی و ارائه تفسیری متفاوت از بافت نمادین غزل حافظ استفاده کرد. بر همین اساس، در این جستار دو محور د...

هدف از این پژوهش بررسی مفهوم نمادین نقش بز در فلزکاری ایران از عصر شکوفایی هنری مفرغ های لرستان تا پایان دوره ی ساسانی می باشد.استفاده فراوان از نماد بز در طراحی و ساخت آثار فلزی با توجه به قلمرو زمانی و مکانی گسترده ی تمدن ایران باستان، از اهمیت این نقشمایه ی نمادین خبر می دهد. نماد بز طی قرون بعد کمتر مورد توجه قرار گرفته است.با عنایت به اینکه کاربرد نماد بز در هنر ایران باستان مبین نگرش اعتق...

ریشۀ اصلی نظریه‌های جنسیتی، سلطة مردانه است و شناختعناصر واقعی و نمادین خشونت مردان در فضای یک جامعه به‌طور خاص و نیز عناصر نمادین خشونت‌پذیری زنان و ترسیم سلسله‌مراتب ارزش‌ها در آن فضای اجتماعی برای تحلیل نابرابری جنسیتی اهمیت دارد. در این پژوهش علاوه بر متغیرهای زمینه‌ای، براساس نظریه‌های چافتز، بوردیو و هریسون، تأثیر سه متغیر مستقل گرایش به ایدئولوژی مردسالاری، فرایند جامعه‌پذیری جنسیتی و با...

شاعران عارف برای بیان مفاهیم متعالی عرفانی پیوسته از زبان  تمثیلی و نمادین در شعر خود بهره برده اند. تصویر دریا یکی از پربسامدترین تصاویر در مثنوی معنوی و یکی از کلیدواژه های ذهن مولانا است. در مثنوی معنوی واژۀ دریا و متعلقات آن همچون قطره، شبنم، موج، ماهی، گوهر و... بسیار خودنمایی می کند. دریا در تقابل با هر یک از موارد مذکور، مفهوم و معنایی متفاوت می یابد. مولوی این واژه های تمثیلی نمادین را ...

آیین اجرای داوطلبانه رفتاری است که به‌شکلی سزاوار به‌منظور تأثیرگذاری نمادین یا مشارکت در زندگی جدی طراحی شده‌ است و طیف وسیعی از فعالیت‌های انسانی در جوامع را شامل می‌شود. آیین با دارا بودن سه ویژگی کلان (1) تکرارپذیری در زمان و مکان مشخص، (2) برخوردار از ماهیتی نمادین و استعاری و (3) کنش و فعالیتی اجتماعی، با سه مؤلفه اصلی شهر شامل کالبد، معنا و فعالیت در تعامل و ارتباط تنگاتنگ است. در نتیجه ...

هرمنوتیک در مفهوم عام‘ برداشت و رمز گشایی از پدیده ها و در مفهوم خاص تأویل و تفسیر الفاظ است. برای برداشت از یک متن عناصر مختلفی وجود دارند. که بی توجهی به آنها‘ ما را در فهم بهتر ناتوان می سازد . این عناصر عبارتند از : زمان ومکان پیدایش ‘ اجزای پیش و پس از متن‘ زمان ومکان منظور گوینده برای افاده معنی و ذهنیت گوینده ‘ معاصرین ومخاطبین مستقیم و غیر مستقیم زبان مرز درهمه جوامع وجود داشته است و در...

آداب و سنن هرمزگان مانند تمامی آیین‏ ها و آداب و رسوم­ ها، سرشار از نمادها و نشانه ‏هایی است که درک و دریافت آن مستلزم شناخت باورها، عقاید و فرهنگ عامیانه‏ ی بومیان این منطقه و در نتیجه آشنایی با هویت ملی است. رنگ در کنار زیبایی‏ ها و ویژگی‏ های روانی خاص خود، از عناصر بصری مهم و تأثیرگذار در آیین ازدواج بومیان هرمزگان است که در آداب و رسوم و آیین‏ های این منطقه نمود ویژه ‏ای دارد. مطالعات کتاب...

عصا از عناصر مهم اساطیری و فرهنگی است که علاوه بر کارکردهای طبیعی و اولیه، در اسطوره‌ها و ادیان مختلف حضور گسترده‌ای داشته است. روزگاری ابزاری ساده برای انجام کارهای روزمره بود؛ اما به مرور زمان، کارکردهای اساسی و بنیادینی در زندگی مردم یافته است و در دوره‌های بعد، متناسب با رشد عقلی بشر، به شکلی نمادین ظهور پیدا کرده است. نقش‌های نمادین عصا در ادوار مختلف اساطیری و دینی تغییر شکل داده، گاه بر ...

هزاران سال پیش انسانهای اولیه هنگامیکه زبان کلامی ارتباط رسانی اولیه را نمی دانستند با استفاده از حرکات نمادین چهره و دست و گاهی علائم وتصاویر ویژه ای که در طی تکرار وقایع خاصی برای آنها مفهوم پیدا کرده بود، استفاده می کردند. امروزه با وجود یکصد زبان ، هزاران گویش مختلف که باعث پیچیده تر شدن ارتباطات کلامی شده محققان را برآن داشت بفکر چاره ای بیفتند زبانهای مختلف شامل اسپرانتو، ایزوتایپ و غیره ...