تاریخ گذاری احادیث جمال یوسف در منابع اهل سنّت و اعتبارسنجی اسانید آن مسأله اصلی این مقاله است. نتایج این پژوهش نشان می‏دهد که در موضوع جمال یوسف دو روایت از طریق کعب الأحبار (م34ق، شام) و ابن اسحاق (م151ق، بغداد) گزارش گردیده و روایت سوم از طریق انس بن مالک (م93ق، بصره) به رسول خدا نسبت داده شده است. با وجود حضور برخی از صحابه به عنوان حلقه مشترک احادیث اول و دوم، صاحبان جوامع حدیثی اهل سنّت تا...

در آیه 31 سوره بقره، موضوع تعلیم اسماء به آدم مطرح شده است و مفسّران طی قرون متمادی، آراء مختلفی را ذیل آیه ارائه کرده‌اند که نیازمند تحلیل و بررسی است. این پژوهش با مطالعه تاریخ‌مند دیدگاه‌های تفسیری ـ از قرن نخست تا قرن پانزدهم ـ بر آن است تا سیر اندیشه مفسّران را ذیل آیه مورد شناسایی و ارزیابی قرار دهد و نشان دهد که تفسیر صحابه و تابعان ذیل آیه اغلب با نوعی ساده‌انگاری همراه بوده است و این نگا...

خوشنویسی یکی از هنرهای خاص دوران اسلامی است و خط کوفی- اولین نشانهی ظهور این هنر- از همان ابتدا در پیوند با کلام الهی، اعتبار و ارزش خاصی را برای آن رقم زده است. این پشتوانهی معنوی به همراه حضور در عرصههای مختلف موجبات ظهور انواع کوفی را فراهم ساخت که ادوار و فرهنگهای مختلف سهم عمده‌ای در پروراندن ویژگیهای منحصربهفرد آن داشتند. در این میان سامانیان با احیای سنتهای هنری کهن، کیفیات و صفات ایرانی...

ابوزید بلخی اندیشمند شیعه ایرانی قرون سوم و چهارم هجری، صاحب آراء بکر در حوزه حفظ سلامت محیط زیست، پیشگیری و سلامت جسم و روان، در کتاب نفیس« مصالح الأبدان والأنفس» است. هدف از تدوین این مقاله، تبیین استانداردهای عناصر سه‌گانه محیط زیست سالم از منظر ابوزید بلخی و ارائه مباحث پیشگیرانه و معرفی راه کارهای او در حوزه محیط زیست است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از شیوه أَسنادی بوده و جامع...

اطلاعات نگاشته شده در منابع جغرافیای تاریخی به دلیل سوگیری کمتر، حائز اهمیت است. دسته‌ی عظیمی از این داده‌ها در مورد فرق شیعه است که با رویکرد میدانی و تجربی از سوی جغرافی‌نویسان مسلمان به نگارش درآمده است. در این پژوهش براساس روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد تاریخ اجتماعی جایگاه فرق شیعه از دیدگاه جغرافی­نگاران مورد بررسی قرار می­گیرد و گفتمان حاکم بر جغرافیای تاریخی این داده‌ها استخراج و دسته­...

احمدبن طیب سرخسی، شاگرد و مصاحب کندی، از آغازگران جریان فلسفه یونانی در میان مسلمانان به شمار می‌رود. او که در بسیاری از شاخه های علم متفنن بود، برخی از کتب علمی- فلسفی یونانی را به زبان عربی ترجمه یا اقتباس کرد؛ با این همه، هیچ یک از آثار او به دست ما نرسیده است. در میان آثار منسوب بدو، چند کتاب و رساله در جغرافیای ریاضی و وصفی به چشم می خورد؛ یکی از این آثار، سفرنامه سرخسی است به جزیره، شامات...

از نیمۀ دوم قرن اول هجری به بعد، فرق و مذاهب مختلف کلامی شروع به رشد کردند. یکی از این جریان‌های فکری معتزله بود که تا اواسط قرن سوم هجری روابط چندان مطلوبی با شیعه نداشت؛ بنابراین تا این برهه از زمان بسیاری از رهبران دو گروه ردیه‌های فراوانی بر آثار هم‌دیگر می‌نوشتند که هدف آن‌ها از این عمل، دفاع از اصول اعتقادی مکتب خود بود که در بسیاری از موارد با تعصب و چشم‌پوشی از حقیقت نیز همراه ‌می‌شد. ا...

چکیده: نقد هنری به معنای امروزین آن از اواخر قرن هجدهم و با نوشته های موسوم به سالن آغاز گشت. این ها نوشته هایی بودند که به ارزیابی آثار نقاشی به نمایش در آمده در نمایشگاه رسمی آکادمی هنرهای زیبای فرانسه می پرداختند. نقد هنری و ادبی غیر از فرانسه، در سایر کشورهای اروپا نیز در جریان بود، اما به سبب اهمیت و نقشی که منتقدان فرانسوی در اعتلای آن داشته اند، در این رساله، نقد هنری فرانسه از اواخر...

رساله فرهنگ مشاغل کوششی است برای معرفی مشاغلی که تا پایان قرن هشتم ه ق . در آثار مورد مطالعه این رساله بطور مستقیم یا غیرمستقیم از آن ها یادشده است و شامل بخش های زیر است:الف) مقدمه، در این قسمت فرضیه تحقیق ، ضرورت تحقیق و فایده آن ،پیشینه تحقیق و روش کار تشریح شده است. ب) شیوه استفاده در این بخش در باره مدخل و برابرهای آوایی و نشانه های مورد استفاده در این فرهنگ توضیحاتی آورده شده است.پ) معرفی...

در عصر عباسی (طی سال های197-198 ق)، زمانی که میان امین و مأمون نزاع رخ داد، حربیه از موقعیت پیش آمده استفاده و از مردم بغداد سلب آسایش کردند که این عمل آنان جنبشی مردمی برای دفاع و دفع تجاوزات آن ها به رهبری دو تن از پارسایان شهر، به نام های خالد دَریوش و سَهل بن سَلامه انصاری، را در پی داشت. از این رو مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که این جنبش مردمی دارای چه زمینه های سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی بود...