چکیده از جمله مباحثی که در علوم حدیثی مورد بحث و بررسی قرار گرفته، موضوع نقل به معنای احادیث می­باشد که درباره اصل آن موافقان و مخالفانی وجود دارد، و عده­ای که پذیرفته­اند، تحت شرایطی خاص آن را مجاز دانسته و معتقدند که خارج از این ضوابط نباید نقل به معنا صورت گیرد. نوشته پیش رو در همین ارتباط درصدد است تا بررسی کند در تفسیر مجمع البیان که در آن به نقل روایات اهتمام و توجه شده، آیا نقل به معنای ...

 بررسى مباحث کلامى در تفسیر »مجمع البیان« اثر طبرسى است. نویسنده نخست به چگونگى طرح مباحث کلامى در مجمع البیان پرداخته و از چند نکته سخن گفته است: 1- مباحث کلامى به سه شکل مطرح است؛ الف - تعریف مفهوم، ب - اثبات یا نفى، ج - دفاع از یک عقیده و رفع شبهه. 2- دو بخش نخست حجم بیشترى از قسم سوم دارد با این تفاوت که بخش اول تکرار نشده است امّا بخش دوم از زوایاى گوناگون تکرار شده است. 3- نوک پیکان انتقاد...

رساله «گونه شناسی تفاسیر عرفانی از حروف مقطعه قرآنی» با هدف دسته بندی آرای مفسران عارف درباره حروف مقطعه قرآنی به انجام رسیده است و ده تفسیر بزرگ (قرآن العظیم، حقایق التفسیر، لطائف الاشارات، کشف الاسرار، عرائس البیان، تأویلات، تفسیرقرآن الکریم، روح البیان، تفسیر منظوم صفی و بیان-السعاده) که متعلق به قرون مختلف (از قرن سوم تا چهاردهم قمری) می باشند مورد مطالعه قرار گرفته و ضمن یادآوری روش تفسیری...

پژوهش حاضر ترجمه و نقد چهار فصل نخست از کتاب «هرمنوتیک قرآنی، طبرسی و مهارت تفسیر قرآن» نوشته ی برویس فاج، اسلام شناس کانادایی است.

این پایان نامه شامل ترجمه جز 30 قرآن کریم از تفسیر صافی مرحوم مولی محسن فیض کاشانی است.تفسیر صافی یکی از تفاسیر روایی شیعه می باشد و روایات اهل بیت علیهم السلام را که در تفسیر آیات قرآن در کتب مختلف روایی یا تفسیری آمده است جمع آوری و در ذیل آیات آورده است. مولف در توضیح مفردات از تفسیر انوارالتنزیل و اسرارالتاویل قاضی ناصرالدین ابوسعید عبدالله ابن عمر شیرازی بیضاوی استفاده نموده است. منابع روا...

اسباب نزول از ابزارهای کارسازی است که بیشتر مفسران در تبیین مفاهیم آیات قرآن از آن بهره ی فراوان برده اند. گرچه پیشینه ی استفاده از این ابزار به صدر اسلام باز می گردد، اما این گونه روایات به دلایل مختلف، قابل اعتماد نیستند و ضروری است مورد بررسی قرار گرفته و ارزش گذاری شوند. از آنجا که تفسیر مجمع البیان از تفاسیر گرانسنگ شیعی است که اسباب نزول در آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است، این تفسیر در ...

دانش مفردات، دانش معنی شناسی کلمات قرآنی است و نخستین گام برای تحصیل معارف و آموزه های قرآن کریم، شناسایی تک واژه ها و الفاظ آن است. به دلیل اهمیت دانش مفردات به تدریج آثار ارزشمندی در این زمینه نوشته شده است. در میان مفسران نیز این علم از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. ازجمله مفسرانی که به این امر پرداخته اند مرحوم طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است که در آن، بخش مستقلی تحت عنوان «اللغه» را...

مسأله عشق از قرن دوم هجری و در اندیشه عارفانی نظیر رابعه عدویه به طور جدی مطرح شد و در قرون بعدی به رغم مخالفت های برخی از فقها و اهل حدیث، همچنان به روند رو به رشد خود ادامه داد و در اندیشه کسانی چون روزبهان بقلی (608-522 ق.) به اوج خود رسید. روزبهان، بنای طریقت خویش را در تصوف بر عشق نهاد و این موضوع در عرفان وی بسیار برجسته و چشمگیر است؛ به گونه­ای که در تمامی آثاری که از او برجای مانده، خصو...

بخش قابل توجهی از آیات قرآن، آیاتی است که موضوعات اعتقادی و معارفی را دربرمی گیرد. پرداختن به این مهم در قرآن از آنجا نشئت می گیرد که عقیده، مبنای اخلاق و عمل آدمی است. واکاوی جلوه های مهم آیات قرآنیِ معطوفِ به عقید? انسانی، همواره مورد اهتمام مفسران قرآن بوده است. مجمع البیانِ فضل بن حسن طبرسی که تفسیری است جامع و اجتهادی و دارای اعتبار در میان عالمان و قرآن پژوهان مسلمان، از زمر? این کوشش ها به ...

این رساله مشتمل بر سه بخش اصلی و یک بخش ضمیمه است .در بخش نخست اظها ذهبی پیرامون تفسیر منسوب به امام حسن عسگری (ع) و بررسی میزان اعتبار و استحکام سخن وی در این باره بحث گردیده است .در بخش دوم به بررسی اظهارات ذهبی راجع به ((مجمع البیان لعلوم القرآن)) پرداخته شده .در بخش سوم نقد و بررسی نوشته ذهبی پیرامون تفسیر ((الصافی فی تفسیر)) مد نظر بوده و شرح داده شده است و در بخش ضمیمه استمداد از جن و انس...