فخر رازی، قاضی عبدالجبار و خواجه نصیر الدین طوسی بر عصمت پیامبران به اعتبار بعد نظری که شامل دریافت، حفظ و انتقال وحی می باشد، وحدت نظر دارند. اما در این باب، به اعتبار بعد عملی اختلاف نظرهایی میان این سه شخصیت وجود دارد. قاضی عبدالجبار، صدور گناهان کبیره را به طور مطلق، اعم از پیش از بعثت و پس از بعثت و سهوی یا عمدی، جایز ندانسته، اما از دیدگاه ایشان صدور گناهان صغیره غیر نفرت آور، جایز دانسته...

بعد از وفات پیامبر و ماجرای ثقفیه بنی ساعده و انتخاب ابوبکر به عنوان جانشین آن حضرت , جامعه اسلامی دچار دوگانگی شد که در این میان عده ای بر جانشینی علی تاکید داشتند . وفات ابوبکر و انتخاب عمر از طرف خلیفه اول و نیز گسترش فتوحات اسلامی در این دوره جامعه اسلامی را وارد مرحله ای کرد که اعراب قبل از آن به این مساله برخورد نکرده بودند در دوران عثمان , نشانه های نارضایتی از وضع موجود که بنی امیه مصدر...

مفهوم تسبیح عبارت است از تنزیه خدا از هر چیزی که لایق کمال و جلال او نباشد. دلایل نقلی (آیات و روایات) و عقلی، وجود شعور و ادراک و همچنین اراده و اختیار در همه موجودات را اثبات نموده، و نشان از این دارد که تمام موجودات آگاهانه و از روی اراده و اختیار خود، خداوند را تسبیح می کنند. با توجه به این که حرکت، هدایت، غایت و اجل از مختصّات و ویژگی های موجودات در عالم طبیعت می باشد؛ برخی حرکت را تسبیح مو...

نویسنده دراین رساله به ترجمه نظریات و اقوال مورد اختلاف فقهای صاحبنظر و مشهور پیش از زمان علامه حلی (ره) و قول مختار و مرجع ایشان در کتاب ((مختلف الشیعه)) پرداخته و ضمن تفکیک و مجزی نمودن اقوال از یکدیگر، در پاورقی به اکثر منابع و ماخذ آنها اشاره نموده است . رساله فوق الذکر شامل : 12 مسئله در حد شرب مسکر، 36 مسئله در حد سرقت ، 6 مسئله در حد محاربه و 24 مسئله در حد فریه می باشد و تمام مسائل عنوا...

این مقاله با این سؤال که اسم اعظم چیست؟ آغاز شده است. آراء و نظریات دربارة اسم اعظم، مختلف است که عمدتاً بر دو قسم تقسیم می شود: الف ـ قول شایع این است که اسم اعظم، اسمی است لفظی از اسماء خدا. ب ـ عده ای قائلند اسماء لفظی، اسماء اسماء هستند و عمده خود اسمایند، و پیامبر اسلام (ص)، اعظم اسماء الهی است. این، قول محققان است مانند امام خمینی، علامه طباطبائی، علامه حسن زاده آملی و ... . هریک از اس...

علم قاضی یکی از ادله اثبات دعوا و طرق اثبات جرائم است و چه بسا نزد قائلین به آن بر سایر ادله مقدم باشد. در این مقاله، ادله قائلین به جواز عمل حاکم به علم خویش و محاجه قائلین به عدم جواز ارائه شده است. در نهایت، ادله قائلین به جواز تقویت شده و جانب ایشان را گرفته است، بدون این که تفصیلی بین حق الله و حق الناس قائل شود. عناوین استنادی نظر مختار عبارتند از: اجماع، اقوا بودن علم بر بینه، تحقق امر ب...

آیه میثاق (اعراف/172) بیان کننده عهد خداوند با بندگان خویش است که موجب ابراز نظرات مختلف مفسران، از جمله وجود عالم ذر برگرفته از روایات، فطرت، تمثیل، دو نشئه ملکوتی و ملکی انسان، عالم عقل و وحی و ... شده است. در این پژوهش پس از ذکر همه این نظرات و بیان نقاط ضعف و قوت هر نظریه، بررسی روایات ذیل آیه بیان خواهد شد که به ظاهر تواتر معنوی دارند، اما پس از حذف مشترکات در طرق و روایات مکرر از یک فرد خ...

چکیده   نظام حقوقی اسلام علی­رغم پذیرش «اصل قصاص» در جرائم علیه تمامیّت جسمانی اشخاص بر رجحان عفو و گذشت تأکید کرده و آن را بر انتقام از جانی مقدّم دانسته است. بدین لحاظ اهمیّت بررسی عوامل سـقوط قصاص یعنی عواملی که پس از تحقّق و ثبـوت قصاص موجب زوال آن می­گردند، روشن می­شود. در این مقاله با استناد به فتاوی فقیهان بزرگ و ادلّه و روایات درخصوص سقوط یا عدم سقوط مجازات قصاص به سبب عدم توافق اولیا دم بر...

هدف از نگارش این مقاله، بررسی کارکرد معرفتی قضایای حقیقیه و خارجیه در صناعت برهان، در سایۀ تأمّل در ضوابط و شرایط منطقی این قضایا است. در باب قضایای حقیقیه و خارجیه، دیدگاه­های متعددی ارائه شده است که دیدگاه مختار در پژوهش حاضر، بر مبنای تمایز این دو گزاره از حیث نحوۀ اقتران عقدین استوار است. اگر اقتران عقدالوضع و عقدالحمل در قضیة مسوّره به نحو لزومی باشد، قضیه حقیقیه است و اگر این ارتباط به نحو ...

یکی از موضوعاتی که از فروعات عقد نکاح بوده و در ضمن بحث مهریّه مطرح می گردد، موضوع «مهرالمفوّضه» می باشد. در این فرع، زمانی که زن، حاکم در تعیین مهریّه گشت، از نظر فقهی نمی تواند بیشتر از مهرالسّنّه، مهرش را تعیین کند، امّا از نظر قانون، مطابق مادّه ی1090 قانون مدنی نمی تواند بیشتر از مهرالمثل تعیین کند. جهت رفع این تعارض، دو دیدگاه می تواند مطرح باشد: دیدگاه نخست این که اساساً مهرالمثل نمی تواند زائد ...