از طریق اسباب نزول می توان بر معنا و مقصود آیات و سور دست یافت. شأن نزول آیات فضای اندیشیدن در باره آیه را روشن­تر و به درک بهتر آیه کمک می کند. در میان مفسران و صاحب نظران، در میزان تأثیر روایات اسباب نزول در تفسیر و فهم، اختلاف نظر وجود دارد. البته اصل روشنگری سبب نزول، در فهم آیات به عنوان قراین حالیه را نمی توان منکر شد؛ به شرطی که با مضمون آیه و لحن و سیاق و تمام ملاک های بررسی روایات مطاب...

چکیده ندارد.

دانشمندان شیعه امامیه به اتفاق عرف را در حوزه تعیین مفاهیم گزاره های فقهی دارای اعتبار و حجت می دانند، و بنا بر نظر برخی از اصولیان و فقهای بزرگ عرف افزون بر این در حوزه تشخیص مصادیق نیز حجت است. در مقابل، دانشمندان شیعه امامیه به صراحت منکر کارآیی عرف به عنوان منبعی از منابع فقه و استنباط احکام هستند. اما مذاهب اهل تسنن با وجود اختلاف های درونی کم و بیش عرف را به عنوان یکی از منابع فقه در کنار...

این مقاله با رویکرد تفسیر موضوعی و تحلیل مضامین آیات قرآن با استفاده از آراء مفسران به ویژه مفسران شیعه، به بررسی آن دسته از حقوق و تکالیف خانوادگی که به نقش‌های همسری و مادری زن مرتبط می‌شوند و متضمن ثبوت وظیفه‌ای بر عهده طرف مقابل(شوهر و فرزندان) هستند، می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که قرآن کریم حقوق عاطفی، حق جنسی و حقوق مالی که شامل حق مهریه، حق نفقه و حق متعه(نحله) طلاق است را از...

آیۀ 17 سورۀ هود از جمله آیاتی است که با اختلاف آرای شیعه و اهل سنت رو‌به‌رو شده است. برخی از مفسران اهل سنت ابوبکر را مصداق "شاهد" معرفی کرده‌اند و با استناد به قراین و دلایلی از انتساب این آیه به امیرالمؤمنین (ع) خودداری کرده‌اند. اما مفسران شیعی با اتکای به دلایل متقن برون‌متنی و درون‌متنی بر این باور هستند که حضرت علی (ع) مصداق روشن "شاهد" در آیۀ شریفه است. از جملۀ دلایل برون‌متنی، روایات مت...

 امر خلافت و ولایت، به سان نبوت و رسالت، امری جعلی و الهی است و علاوه بر احادیث متعددی مانند حدیث ثقلین، منزلت و غدیر، آیاتی از قرآن بر این موضوع تأکید کرده است. گرچه برخی از مفسران اهل سنت در تفسیر آیات قرآن از اذعان به این حقیقت شانه خالی کرده اند، اما در بسیاری از موارد به منزلت و جایگاه والای خاندان پیامبر (ص) اعتراف کرده اند و بیان سبب نزول یا مصادیق آیاتی از قرآن را بر آنان منطبق دانسته ا...

یکی از سؤالات مهمی که دغدغه فکری بسیاری از مسلمانان می‌باشد این است که چرا نام امیرمؤمنان امام‌علی(ع) در قرآن نیامده است؟ بسیاری از علمای شیعه نیز پاسخ‌های متعددی به این سؤال داده‌اند و گویا پذیرفته‌اند که در قرآن نام آن حضرت بیان نشده است. همچنین در بین اکثر مفسران شیعه و اهل‌سنت، مقبول و مشهور است که نام امام علی(ع) آشکارا در قرآن ذکر نشده است. در این مقاله برآنیم تا نشان دهیم دلالت واژه «علیّ...

افضیلت و برتری امیرمومنان علی (علیه السلام) بر دیگران به غیر ازپیامر اسلام(صلی الله علیه وآله) از دلایل مهم شیعه بر حقانیت امامت امیر مومنان علی (علیه السلام) و جانشینی آن حضرت بعد از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می باشد اما فخر رازی یکی از مفسران و متکلمان اهل سنت در کتاب «الاربعین فی اصول الدین» خویش، دلایل افضلیت امیر مومنان علی (علیه السلام)همچون آیه مباهله، سبقت ایمان امیر مومنان بر دیگرا...

پژوهش حاضر با بررسی آثار تفسیری مفسران برجسته این مذهب، از جمله احمد بن حنبل، ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب؛ به این نتیجه می‌رسد که بهره گیری از قرآن و سنت نبوی مورد توافق همه آنان در تفسیر بوده و ظاهرگرایی و حدیث گرایی را مبنای اصلی تفسیر آیات از جانب خود قرار داده‌اند. حنبلیان بر خلاف شیعه در بهره‌گیری از سنت صحابه و تابعین در تفسیر قرآن تأکید فراوان داشته ...

امامت بر پایه باور شیعه از اصول دین و چگونگی آن به وحی الهی و نصّ است و مردمان در نصب آن اختیاری ندارند و بنا بر اعتقادات شیعه، آیات قرانی و احادیث بسیاری از سنت نبوی، بر این حقیقت دلالت دارد. مفسران نحله های اسلامی از دیرباز دراین باره به بحث و فحص پرداخته اند، عالمان شیعه آیاتی را برای اثبات مدعای خود با یاری روایات تفسیر کرده اند و عالمان اهل سنت کوشیده اند با نقدها و ایرادهای مختلف چگونگی اس...