این پژوهش، به بررسی و نقد نظریه ی فیض و صدور فارابی از منظر آیات و روایات پرداخته است و تلاش شده است تا با عرضه ی این نظریه به محضر آیات و روایات، میزان صحت و سقم آن مشخص گردد. بر اساس تحقیقی که صورت پذیرفته است، فیض نظریه ای است که منشأ و فرآیند پیدایش جهان را توضیح می دهد که در یک طرف آن اصل کامل و متعالی و نیز موجودات نازل تری است که در طی روندی از خداوند ناشی شده اند و در طرف دیگر، حاصل اشر...

قانون گذار ایران در مواد 196، 768 و 769 قانون مدنی، تحت تأثیر قانون مدنی فرانسه (ماده 1121) و فقه امامیه در قالب عباراتی مختصر و مجمل به طرفین قرارداد اجازه ی ایجاد تعهد به نفع شخص ثالث را داده است. این اختصار و اجمال موجب ابهام در روابط طرفین قرارداد و شخص ثالث شده است. حقوقدانان برای رفع این ابهام، سعی در تبیین و توضیح ماهیت حقوقی تعهد به نفع ثالث کرده اند که نظریه های مختلفی را برانگیخته اس...

در میان مکاتب فکری معاصر، اعم از آسمانی و غیرآسمانی، اسلام و لیبرالیسم نوید آیند ه ای خوش و پیروز را به پیروان خود می دهند. در پژوهش حاضر، نظریه پایان تاریخ به عنوان نمونه ای از نظریه پردازی های آینده گرایانه مکتب لیبرالیسم در مقایسه با آینده موعود قرآن قرار می گیرد. مسأله این است که این دو مکتب نقش اراده انسان را در تحقق چنین آینده ای چگونه تبیین می کنند؟ انسان محوری و خدا محوری، شاخص ترین تفا...

کامجو رحمانی- دکتر حسن شمسینی غیاثوند- صالح بابایی دموکراسی بعنوان یکی از ارزش های جهانشمول در عصر جهانی شدن شناخته می شود. به همین دلیل همه متفکران و نظریه پردازان نسبت به آن به ارایه نظریه پرداخته اند. درواقع می توان گفت که دموکراسی پیچیده ترین موضوع متفکران جهان اسلام شناخته می شود. آیت الله مصباح یزدی از جمله متفکرانی است که درباره دموکراسی و مردم سالاری دینی نظریاتی ارایه کرده است. ایشان م...

ماهیت شناسی حکم شرعی از دیرباز در مباحث علم اصول فقه مطرح بوده است. از نظر تاریخی، بحث از ماهیت شناسی حکم در دانش اصول فقه شیعه از ناحیه علامه حلی در کتاب تهذیب الوصول الی علم الاصول مطرح‌شده است. فقیهان شیعه در زمینة ماهیت‌شناسی حکم شرعی اتفاق‌نظر ندارند. برخی حکم را خطاب شرع دانسته‌اند که به اقتضاء یا تخییر یا وضع به افعال مکلفین تعلق می‌گیرد. بعضی دیگر حکم را اراده ...

اعلام اراده قراردادی، رفتاری است اراده شخص را بر ایجاب یا قبول نشان می دهد، تفاوتی ندارد، صریحاً دلالت نماید یا با استفاده از اوضاع و احوال، بتوان استنباط نمود. الفاظ بهترین وسیله برای اعلام اراده تلقی می شوند و نوشتن نیز مثل استعمال الفاظ می باشد، زیرا وسیله عرفی برای بیان اراده است و اعلام اراده تلفنی همان اعتبار اعلام اراده شفاهی را دارد و تلگراف و نامه و نمابر و هرگونه پیام الکترونیکی که قصد...

«توجیه» یکی از اجزای سه گانۀتعریف یا تحلیلِ سه جزئیِ معرفت (باور صادق موجّه) است. بر مبنای این تعریف، باورِ صادق (رأیِ درست یا نظرِ مطابق با واقع) آن گاه معرفت است که موجّه (مُدلّل) باشد. نظریه های توجیه، بر مبنای نوع دیدگاه معرفت شناسان در باب ارتباطِ باور با اراده، به دو گروه وظیفه گروانه و ناوظیفه گروانه تقسیم میشوند. نظریۀوظیفه گروی به بیّنه جویی و درون گروی، و ناوظیفه گروی به برون گروی در توجیه می ان...

هر کس در زندگی روزمره ممکن است ناگزیر از انعقاد قراردادهایی باشد که همراه اختیار و طیب‌نفس نیست.آیا حقوق موضوعه می‌تواند هر اکراهی را که بر اراده اعمال می‌شود، به حساب آورد؟ نکته جنجال بر انگیز در بحث شرایط تأثیر اکراه، مسأله‌ی اندازه ترس است. آیا معیار اوضاع و احوال طرف قرارداد است(نظریه شخصی)؟ یاعرف(نظریه عرفی)؟ یا هر دو(نظریه مختلط)؟ هر سه موضع، طرفدارانی را به خود اختصاص داده است. تقریباً در...

این مقاله با تحلیل دیدگاه عالمان امامی و غربی در باب هرمنیوتیک و تفسیر جزایی، و همچنین طبق یافته‌‌های زبان‌شناسی براساس دو روش عقلی و نقلی در پی بررسی پایه‌‌های فهم و تفسیر قوانین جزایی است. به طور کلی، در همه نظام‌‌های حقوقی، فهم قانون کیفری تنها با قواعد تفسیری میسر می‌‌شود و این در مکتب امامیه، نیز صادق است با این تفاوت که چون امامیان قوانین جزایی را براساس نظریه توحیدی وضع می کنند، پس دادرس...