جامعه­ شناسی هنرمندان یکی از زیرمجموعه­ های جامعه­ شناسی هنر است که هنرمندان را حداقل از دو منظر مطالعه می­ کند. اول، این شاخه ویژگی­ های فردی، اجتماعی و فرهنگی هنرمندان و نیز رابطه آن با گرایش آنها به هنرمند شدن را مطالعه می­ کند. دوم، این شاخه سبک­ ها و مضامین غالب در آثار هنرمندان در دوره زمانی معین و رابطه آن با شرایط اجتماعی معاصرشان را مطالعه می ­کند. داده­ های این پژوهش از مطالعه میدانی ...

با گسترش علم روانشناسی و مطرح شدن آن به عنوان یکی از شاخه های مهم علمی در قرن 19 و سپس ورود آن به عالم هنر و از جمله تئاتر که اوج آن با مطرح شدن سیستم استانیسلاوسکی در پرورش بازیگر بود دنیای بازیگری وارد دورانی تازه شد. وارد شدن روانشناسی به تئاتر نه تنها باعث دگرگونی در بازیگری شد بلکه در تحلیل متون نمایشی و ادبی نیز برگی تازه بود زیرا با تحلیل روان شناسانه، دریچه تازه ای بر روی آنالیز متون نم...

مجموعة نمایشی «من فوق سبع سماوات» باکثیر از جمله نمایشنامه­های تاریخی اسلامی است که حضور عنصر شخصیت در آن بسیار پررنگ‌تر از دیگر عناصر نمایش است. شخصیت در نمایشنامه به انواع گوناگونی از جمله اصلی و فرعی، ایستا و پویا، مقابل و مخالف، نوعی و همه­جانبه و... تقسیم­بندی می­شود. شخصیت­پردازی در نمایشنامه معمولاً به کمک برخی تکنیک­ها همچون گفتگو، عمل، صحنه­پردازی و نامگذاری صورت می‌پذیرد. ­این مقاله بر...

چکیده توفیق الحکیم(1897م-1987م) در آثار نمایشی خود به ساختار توجه زیادی نموده است، نمایشنامه نویسی عربی با آثار توفیق الحکیم قدم به مرحله ی تازه ای نهاد، به طوری که این جلوه و نمود را می توان در آثار این هنرمند به وضوح مشاهده کرد. در حوزه ی نمایشنامه البته به شکل اصولی و صحیح آن، همواره قواعد و استانداردهایی بسیار بنیادی وجود دارد که بکارگیری هر کدام از آنها با روابط حساب شده و منطقی باعث بوجو...

چکیده: هدف از این پژوهش بررسی موقعیت و جایگاه جنسیت و توصیف نقش های جنسیتی در شماری از نمایشنامه های معاصر ایرانی است. این پژوهش براساس نظریه ی کنش متقابل نمادین صورت پذیرفته است. نظریه کنش متقابل نمادین، اجتماع را محیطی پویا و نقش های اجتماعی را عوامل متغیر در نظر می گیرد؛ که در گذر زمان استحکام و ثبات پیدا می کنند. نمایشنامه های افرا، یا روز زود می گذرد اثر بهرام بیضایی، بهجت اثر محمدچرم ش...

آرمان امید، نمایشنامه نویس کامروای دهه پنجاه، سال هاست که سکوت کرده است. اما این سکوت، هرچند به سایه اش برده است، اما هرگز موجب نشده که او و آثار ارزشمندش به فراموشی سپرده شود. تدوین این پایان نامه که به نقد تکوینی سه نمایشنامه اش"کبودان و اسفندیار"، "زیتون" و "تذکره کنستانتینوپل") اختصاص دارد، دلیلی بر این ادّعا است. در این پژوهش، پس از ارائه شناخت نامه ای مجمل از آرمان امید و نیز معرفی تاریخ...

چکیده: یکی از راه های شناخت ادبیات یک سرزمین، نقد محتوایی آثار ادبی آن سرزمین است. در رساله ی حاضر به نقد سیاسی- اجتماعی نمایشنامه های فارسی با تکیه بر نمایشنامه های غلامحسین ساعدی پرداخته ایم. ساعدی از بزرگ ترین نمایشنامه نویسان ایرانی است که با وجود غلبه ی درونمایه های روانکاوانه در آثارش، کوشیده است این درونمایه ها را برای بیان مسائل سیاسی- اجتماعی زمان خود به کار گیرد و از این جهت آثارش بی...

توفیق الحکیم نمایشنامه نویس معاصر مصری می باشد که به عنوان پدر نمایشنامه نویسی عرب شناخته شده است.نمایشنامه های وی افزون بر اینکه از ژرف ترین مضامین انسانی برخوردار است، در قالب زیبایی نیز نوشته شده است.توفیق در نمایشنامه هایش با بهره گیری از عناصری مانند گفت و گو، اسطوره طنز، اقتباس از داستان های قرآنی و آوردن نثری موزون و روان کوشش کرده است تا نمایشنامه های خود را به شکلی دلنشین و جذاب ارائه ...

چکیده بدیهی است که مراد از ادبیات شعر و نثر است، چه از عرب باشد چه از ملت های غیر عرب. و از آنجاییکه سمبولیسم همچون یک مکتب ادبی معروف در ادبیات غرب عموماً، و در ادبیات فرانسه خصوصاً به وجود آمد، در پژوهش سمبولیسم بین دو ادبیات غربی و عربی، لازم است در ابتدا مفهوم سمبولیسم غربی بیان گردد. بدین خاطر این پژوهش به روشن سازی مفهوم سمبولیسم در لغت و اصطلاح و چگونگی شکل گیری این مکتب، ابتدا در ادبیات ...