قدرت و ایدئولوژی دو مفهوم کلیدی در رویکرد گفتمان انتقادی هستند که با هدف حفظ یا تغییر روابط اجتماعی به کلام معنا می‌بخشند. ایدئولوژی به مثابۀ مجموعه‌ای از باورها است که نقش تعیین کننده‌ای در مناسبات قدرت دارد و از منظر گفتمان انتقادی، ابزار برقراری روابط نابرابر قدرت در جامعه است و به آن مشروعیت می‌بخشد. سودمندی بررسی مناسبات قدرت و ایدئولوزی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی در این است که تحلیل‌گ...

امیدوارم این دیدگاه انتقادی تحلیل گفتمان، چنین القا نکرده باشد که تحلیل گفتمانِ زبان‏شناسی کاربردی استاندارد یا تحلیل انتقادی گفتمان، کارهایی بی ارزشند. هر دو رویکرد برای زبان‏شناسی کاربردی سودمندند؛ رویکرد اول ما را یاری می‏دهد تا توجه مان را به موارد زیر جلب کنیم: گونه‏های گفتمان، رابطه بین گفتمان و دانش پس زمینه‏ای، آگاهی از تعامل موجود در کلاس درس، چگونگی ساخته شدن متون، چگونگی به نوبت صحبت ...

چکیده آثار عین القضات همدانی عارف قرن پنجم ه.ق. را بایست نمودار پیوند عرفان و تصوف اسلامی- ایرانی با سیاست دانست. گرچه این آثار در نگاه نخستین، در ردیف آثاری چون رساله قشیریه و کشف المحجوب قرار می گیرند که با هدف آسیب شناسانه و جلوگیری از کجروی مریدان و سالکان از مسیر درست تصوف نوشته شده اند، با تأمل و ژرف اندیشی بیشتر و یاری جستن از شگردهای علمی جدید چون تحلیل گفتمان انتقادی می توان دریافت که...

موضوع این پژوهش «چگونگی برساخته شدن هویت اجتماعی زن در گفتمان اصلاح طلبی» است و تلاش می¬کند با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی نشان دهد چگونه هویت اجتماعی زن به عنوان یک امر اجتماعی در کردار گفتمانی اصلاح طلبی برساخته می شود. بنابراین زن به عنوان یک نوع مثالی و نه یک یا چند زن خاص در نظر گرفته شد و در پی پاسخ به این سوال که هویت اجتماعی زن در گفتمان اصلاح طلبی چگونه برساخته می¬شده است؟ با چ...

تجزیه و تحلیل گفتمان انتقادی به فعالیت تحقیقی آکادمیک موثری در حوزه های علوم زبانشناسی، سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. این حوزه ارتباطات مربوط به روابط قدرت، کنترل ایدئولوژی و استیلا را مورد بررسی قرار می دهد. هر نمونه کار برد زبان (یا گفتمان ) ممکن است دستخوش نوعی کژی شده باشد. یک نوع کژی در گفتمان گویشواران یک زبان که ادعا می شود به وفور در گفتمان های افراد مشاهده شده به باور تحلیل گران مدعی ...

پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی به متن در حوزه ی ادبیات، و با اتخاذ روش تحلیل گفتمان انتقادی در تلاش است تا به تبیین قدرت و قدرت طلبی در شخصیت ادیپ در نمایشنامه ی ادیپ شهریار بپردازد. برای این مهم با تکیه بر نظریات میشل فوکو دیرینه شناس فرانسوی رویکرد اصلی پژوهش انتخاب شد. این پژوهش شامل پنج فصل است. در فصل اول به کلیات تحقیق از جمله طرح مسئله، اهمیت تحقیق، پرسش ها و فرضیه های تحقیق و همچنین روش و...

تحلیل­گفتمان، رویکردی میان رشته­ای است که ریشه در زبان­شناسی دارد. این اصطلاح برای اولین بارتوسط «زلیک هریس» به­ کار رفته است. هدف عمده تحلیل گفتمان این است که تکنیک و روش جدیدی را در مطالعه متون، رسانه­ها، فرهنگ­ها، علوم، سیاست، اجتماع و مواردی مانند آن به ­دست آورد. بنابراین، تحلیل گفتمان جزء روش­های تحقیق کیفی بوده که جهت کشف معنای به­ کار رفته در متن یا سخن به­کار می­رود و از آن در زمینه­ها...

موضوعاتی که در رادیو پرداخته می شود بسیار گسترده است، یکی از موضوعاتی که با توجه به اهمیت آن، اکثر شبکه ها با آن درگیر هستند موضوعات زنان و خانواده است.با توجه به این که زنان نیمی از جامعه ی ایران را تشکیل می دهند و هم در خانواده و هم در جامعه، نقش به سزایی ایفا می کنند. لذا در این پژوهش در نظر داریم که بررسی کنیم " ساختار زبانی برنامه های رادیویی با موضوع زن و خانواده" چگونه است؟ برای بررسی ...

از اواخر دهه‎ی 1990 نسل جدیدی از نظریه‎ها با نام جغرافیای سیاسی پست‎مدرن و ژئوپلیتیک انتقادی در جغرافیای سیاسی پدیدار شدند که به تعبیر ریچارد مویر، درک آنها در تمایز با نظریه‎های کلاسیک این رشته، مستلزم فهم تحوّلات فکری ـ فلسفی اواخر قرن بیستم است. بنیادهای روش‎شناسی و شناخت‎شناسی نظریه‎های جغرافیای سیاسی پست‎مدرن و ژئوپلیتیک انتقادی را می‎‎توان در پنج تحوّل فکری ـ فلسفی اواخر قرن بیستم؛ یعنی ساخ...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی تصویر ارائه شده از مساله هولوکاست در خبرهای تعدادی از روزنامه های انگلیسی زبان ایرانی و آمریکایی می پردازد. به منظوربررسی نوع تصویر ارائه شده و تعیین رویکرد ایدئولوژیک احتمالی این روزنامه ها به مساله هولوکاست ، گفتمان خبرهای چاپ شده در این روزنامه ها درباره هولوکاست با استفاده از الگوی تجزیه و تحلیل انتقادی کلام برگرفته از الگوی پیشنهادی ون دایک (2004) مورد تجزیه و تح...