در میان آثار تاریخی چوبی مجموعه حرم رضوی، درهایی وجود داشته که با اجرای طرح گسترش و توسعه حرم، در دوره معاصر به انبار سازمان میراث فرهنگی خراسان در آرامگاه فردوسی منتقل شده است. این درها، در اثر آتش‌سوزی انبار، در سال 1391 و سوختن قسمتی از آنها، به مجموعه مصلی و در طی سال اخیر به مخزن موزه بزرگ خراسان راه یافته است. بررسی‌ها نشان از آن دارد که از چهار دَرِ مورد مطالعه، یک دَر، دارای کتیبهٔ شعر بوده...

پیوند نزدیک میان دین، مذهب و معماری تدفینی و همچنین احترام خاص مسلمانان نسبت به امامزاده ها سبب شکل گیری معماری آرامگاهی شده است که به سبب آن گنبد این گونه بناها ازلحاظ محتوایی و شکل ی از یک سو با جنبه تقدس و نمادین بنا مرتبط می شود و از سوی دیگر متأثر از هویت مذهبی و سیاسی فرد متوفی می باشد. گنبدهای مختلفی از قبیل رک، نار و دوپوسته و نمونه های دیگر در زمینه شیوه های گنبدسازی، شیو ههای ترسیم، س...

نقد و ارزیابی روایت‏ها برای حصول اطمینان از صدور حدیث از معصوم (ع)، شیوۀ مستمر دانشمندان مسلمان، به‏ویژه علمای شیعه بوده است. شیخ حرّ عاملی نیز ذیل برخی روایت‏های متعارض وسائل‏الشّیعه، بیشتر به نقل از دیگر علما به‏ویژه شیخ طوسی، سند یا متن خبر را بررسی کرده و در‏صورت ملاحظۀ ضعف، بدان اشاره کرده است؛ اما هیچ‏گاه ضعف سند یا متن را معیار قضاوت نهایی خود قرار نداده و روایت را کنار نگذاشته است. تلاش ش...

شیخ صدوق و شیخ مفید به عنوان اعاظم متکلمان شیعه بهرغم تفاوتهای چشمگیر در آثار خویش در طرح مسائل عقیدتی، در مبانی که خود ارائه دادهاند قرابتهای زیادی دارند. اگرچه شیخ صدوق را به عنوان یکی از محدثان و دارندگان گرایش حدیثی با آثار عمدتاً روایی شاید به سختی بتوان در کنار متکلمانی مانند شیخ مفید و اخلاف او سید مرتضی و ... جای داد، اما با بررسی دعاوی مبنایی وی میتوان جایگاه بسیار نزدیکی میان او و حلقه...

فارسی باستان، گونه­ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته­های شاهان هخامنشی (سده­های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده­ی گویشی از گویش­های ناحیه­ی پارس و یکی از گویش­های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه­هایی از گویش دیگر و با گونه­هایی کهن­گرا نوشته شده است و به خوبی ویژگی­های سبکی و زبان ادبی بودن را در خود دارد. در کتیبه­ی فارسی باستان آرامگاه، داریوش که در کنار...

آرامگاه  های محلۀ شیشه  ریز شهر جالق از جملۀ مقابر برجسته و منحصربه  فرد به  جای  مانده در استان سیستان و بلوچستان است. با وجود اینکه این مقابر در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما تاریخ دقیق احداث آن  ها مشخص نیست [و حدس زده شده] از دورۀ سلجوقی تا صفوی ساخته شده باشند. گذشته از تاریخ بنا و شیوۀ معماری، آنچه که این آثار را منحصر به  فرد کرده، مقابر مصطبه  ای موجود در کف و دفن نوزادان ...

0

در این پژوهش سعی شده تا به بررسی نقوش دو بنای مسجد گوهرشاد و آرامگاه تاج محل پرداخته شود. این رساله براساس این فرضیه ی اصلی شکل گرفته که با توجه به تشابهات موجود در دو بنای نام برده، به خصوص تشابهات قومی و فرهنگی، این تشابهات چه تأثیری روی نقوش و کلیت ایجاد دو بنا داشته است. هم چنین با توجه به نقش و حضور زن در ایجاد دو بنا، چگونگی و تأثیرگذاری حضور زن نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در فصول ای...

مزارها متناسب با فرهنگ و تفکرات انسانی‌ در هر منطقه‌‌ای شکل می‌گیرند. بر مزارها از نقوش مختلف انسانی، گیاهی، حیوانی گرفته تا نقوش هندسی، اسلیمی و غیره ترسیم می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی مردم‌شناختی نقوش گیاهیِ مزارهای آرامگاه میرزا کوچک در محلّه‌ی سلیمان‌داراب رشت انجام شده است. با تغییر و تحولِ مزارها در گذر زمان، بخشی از فرهنگ مردم دچار دگرگونی و حتی گاهی منسوخ می‌شود؛ از این رو، پژوهش ...

ابوعبدالله احمد بن محمّد بن اسحاق به ابراهیم هَمَدانی ـ ابن‌فَقیه هَمَدانی، جغرافیدان ایرانی (نزدیک به: 255-330ﻫ. ق.) در کتاب ارزشمند خود «اخبار البُلدان» که احتمالاً در 290ﻫ. ق./ 903م. نوشته شده است، ترجمۀ متن دو سنگ‌نوشته در دامنۀ کوه الوند همدان (= سنگ‌نوشته‌های گنج‌نامه) را آورده است. با وجود این، ترجمۀ او کوچک‌ترین همانندی‌ای با متن سنگ‌نوشته‌های داریوش بزرگ و خشایارشا در دامنۀ کوه الوند ندارد و آ...