بررسی نظریه‎ها و نقدهای منتشر شده در نشریات نظری و تخصصی ادبیات کودک، می‌تواند در روشن شدن مسیر حرکت ادبیات کودک و تبیین نقاط قوت و ضعف جریان نقد و نظریه‌پردازی آن نقش مهمی داشته باشد. در این پژوهش‌ کوشش شده تا با بررسی مقاله‌های تألیفی و ترجمه و نقد‌های شعر و داستان منتشر شده در ماهنامه‌ی کتاب ماه کودک و نوجوان(سال 1376 تا 1380) به نمایی کلی از وضعیت نظریه‌ و نقد عملی ادبیات کودک، در آن سال‌ها...

داستان های کودکان می توانند موضوع های متفاوت یا مشابهی را دربرگیرند، اما آن چه باعث تنوع داستان ها می شود، درون مایه ی آن هاست. درون مایه، تفسیر و دوباره سازی موضوع به وسیله ی نویسنده است. هدف پژوهش حاضر استخراج درونمایه ها و موضوع های موجود، مورد انتظار و تهی داستان های کودک، برمبنای الگوی پیشنهادی خسرونژاد (2004) بود. پنجاه کتاب داستان کودک در گروه های سنی الف، ب و ج برگزیده ی شورای کتاب کودک...

چکیده جنسیت موضوع مهمی است که امروزه مورد توجه محققان حوزه های مختلف قرار گرفته است. جنسیت در شکل گیری احساسات، افکار، رفتار ها و کنش های ما با یکدیگر نقش کلیدی ایفا می کند. هویت جنسیتی به ویژه در کودکی از طریق فرآیند جامعه پذیری شکل می گیرد. داستان ها نقش موثری در انتقال فرهنگ، جامعه پذیری و نقش پذیری کودکان دارند. نقش جنسیتی از مهم ترین نقش هایی است که کودک باید در زندگی بیاموزد و آثار داستا...

داستان‌های کودک و نوجوان به طور عام و داستان‌های کودکان کار و خیابانی به طور خاص، با فراهم آوردن زمینه و فضای تخیلی، به مخاطبان خود این امکان را می‌دهند تا ضمن هم‌ذات‌پنداری و همانندسازی با شخصیت‌های داستان، به وجهی خیالی اما معرفت‌شناسانه، ماجراها و کشمکش‌هایِ گاه ناخوشایندِ زندگی را تجربه کنند و افق دید خود را گسترش بخشند. با نگاهی مقایسه‌ای میان ادبیات داستانی کودک و نوجوان و مقوله‌‌ی جامعه­‌ش...

طنز در حیطۀ کودک و نوجوان هنوز تعریف دقیقی ندارد. بااین حال، به صراحت می توان گفت آنچه در نظر بزرگسالان طنز محسوب می شود، غالباً برای کودکان طنزآمیز نیست. طنز کودکانه، نه تنها با طنز بزرگسال تفاوت دارد بلکه با وجود مشابهت ساختاری و به واسطۀ زاویۀ دید و نوع نگاه نویسنده از طنز نوجوان متمایز می شود. داستان های طنز کودک و نوجوان می توانند در فضای واقعی و متناسب با زندگی و نیازهای آنان یا در فضای خی...

ادبیات کودک با هر تعریفی که از آن ارائه شود، دو کارکرد اصلی آموزشی و سرگرم کنندگی دارد. توجه بیش از حد به جنب? آموزشی و تعلیمیِ ادبیات کودک آن را هدف اصلی خویش دور می سازد. آموزش مستقیم، ملال آور و خسته کننده است و سبب بی-علاقگی کودک به مطالعه می شود. بدین منظور در ادبیات کودک همگام با کودکانه شدن کلمات و ترکیبات و ساختار، شعر و داستان باید به دنیای پر جنب و جوش و شاد کودکانه نزدیک تر شود و مطاب...

ساختگرایان ادبیات را دارای ساختاری یکسان با زبان می پندارند و در پی گردآوری قواعد نحوی ویژه ای برای آن هستند. ساختگرایی در داستان، بیشتر به بررسی عنصر روایت می پردازد. روایت شناس ساختگرا در پی گردآوری ساختار روایی منسجم و واحدی از حوزه های گوناگونِ داستان است. در این مقاله، یکی از برجسته ترین رمان های فارسی، شازده احتجاب، (1348) نوشتة هوشنگ گلشیری با توجه به برخی دیدگاه های منتقدان ساختگرا همچون...

داستانی که برای کودک نوشته می­شود، نقشی بسیار مهم در تکوین شخصیت وی دارد. از طریق خواندن داستانهای خوب و آموزنده، کودک به بسیاری از ارزشهای اخلاقی پی می­برد. شجاعت، نوع دوستی، امیدواری، آزادی، طرفداری از حق و حقیقت و استقامت در مقابل زور و ستم ارزشهایی هستند که هسته مرکزی بسیاری از قصه­ها و داستانهای کودکان را شکل می­دهند و باعث رشد مهارتهای شناختی، عاطفی و اجتماعی در کودکان می­شوند. این نوع اد...

پژوهش حاضر به دنبال مطالعه‌ و شناسایی مفهوم کودکی در ادیان، با تمرکز بر مسیحیت و اسلام است. در این راه، با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته است. کودکی در مسیحیت پیرو گناه نخستین، ذاتاً شرّ پنداشته می‌شود. زیرا طغیان‌گر از امر الهی و گرایش به بدی دارد. پیرو این موضوع باید با تعمید گناه نخستین در ذات او شسته شود. چنین نگاه بدبینانه‌ای به کودکان با اسطوره‌ی دیونوسوسی م...

پژوهش حاضر در پی فهم مسئلۀ ازدواج در دوران کودکی و علل و زمینه­های آن از نگاه کودک-زنان ازدواج‌کرده است. برای رسیدن به هدف مذکور از روش تحلیل تماتیک استفاده شد. اطلاعات از میان کودک-زنانِ استان خراسان رضوی (شهرهای گناباد، بردسکن، تربت حیدریه و بجستان)، که در سنین کودکی ازدواج کرده بودند و هنوز هم زیر 18 سال داشتند، جمع­آوری شدند. درمجموع 41 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. در مرحلۀ کدگذاری باز 39 مف...