در این مقاله، پس از بیان تعریفی تکمیلی از دانش معانی، بیت معروف «میازار موری که دانه‌کش است / که جان دارد وجان شیرین خوش است » با ضبط دیگری از آن که در شاهنامه تصحیح جلال خالقی مطلق آمده است (مکش مورکی را که روزی کش است / که او نیز جان دارد و جان خوش است) مقابله و با توجه به مقتضای حال مخاطب، گوینده و نوع ادبی حماسه، دلایل بلاغی رجحان ضبط اخیر در بافت شاهنامه بیان شده است. در پایان نیز بر این ن...

معارف بهاء‌ولد به اهتمام بدیع‌الزمان فروزانفر، با تمرکز بر چهار نسخة خطی برای نخستین بار در سال 1333 شمسی به‌صورت علمی و انتقادی تصحیح و منتشر شد. مصحح سعی کرده است اجزای سه­گانة معارف را به‌صورت روایتی واحد تصحیح کند؛ اما در این تصحیح از مقابلة نسخة چاپی او با دیگر نسخه­های کهن و گاه اخیراً شناسایی‌شده نشانی نیست. این موضوع گویا به سبب نبود فرصت کافی برای شناسایی نسخه­های کامل و معتبر کتاب معار...

نام خانوادگی: موسوی نام: زینب عنوان پایان نامه: مقایسه ی شخصیّت های اساطیری اوستا و شاهنامه استاد راهنما: جناب آقای دکتر مختار ابراهیمی درجه ی تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته: زبان و ادبیات فارسی گرایش: ------ محل تحصیل (دانشگاه): شهید چمران اهواز دانشکده: ادبیات و علوم انسانی تاریخ فارغ التحصیلی: 24/7/1391 تعداد صفحه: کلید واژه: اسطوره، حماسه، اوستا، شاهنامه، شخصیّت چکیده این پژوهش، دو متن...

از جایی که این بررسی تنها بر پایه موسیقی کناری شعر صورت گرفته و به محتوا و موسیقی درونی آن نپرداخته است ، فصل نخست را به نگاهی بر منطق هنری، شناخت شکل (form)، دیدگاه شکل گرایان (formalists) و پیوند موسیقی و شعر اختصاص داده ایم. در فصل دوم به شناخت قافیه، پیشینه آن در ادبیات جهان و زبان دری و همچنین نقشی که قافیه در شعر ایفا می کند، پرداخته شده است . کار اصلی این نوشته بررسی ویژگیهای قافیه در شا...

روایت ‌شاهنامه، شخصیت­ها و اندیشه­های خرد و کلانِ نهفته در بافتارِ آن در متونِ پس از این اثر، در ژانرهای گوناگون ادبی، متون تاریخی و دینی و مذهبیِ فارسیِ پس از فردوسی با رویکردهای گوناگون تداوم یافته است. ‌شاهنامه حضوری مستمر و معنادار در متن­های پس از خود داشته است. بازتاب این اثر در تمام ژانرهای ادبی و حتی غیرادبی فارسی دیده می­شود. یکی از راه­های درک متنی به وسعت، حجم و درازای ع...

میرزا نصر الله شهاب اصفهانی (1236-1291ق) از شاعران سبک بازگشت ادبی به شمار می آید. آبا و اجداد او همه از فاضلان و صاحب منصبان روزگار خویش بوده اند، از این رو، شهاب نیز پس از گذراندن مراحل مختلف وکمالات آن روزگاردر سال 1254 هـ.ق به دربار محمد شاه راه یافت، سپس به مجلس حاجی میرزا آقاسی وارد شد و از وی لقب "تاج الشعرایی" دریافت کرد. پس از روی کار آمدن ناصرالدین شاه، به دربار او گرایید و او را مدح ...

بحث ها درمورد اشعار باقی مانده از استاد رودکی بسیارند و باوجود نشرهای متعدد، هنوز نسخۀ کاملی که جواب گوی طلبات علم متن شناسی باشد، تهیه و نشر نشده و مسلم است که بدون متن صحیح و کامل نمی توان تحقیقات سودمند و پرارزشی انجام داد. این پژوهش برآن است تا با مقایسه و مقابلۀ چند نسخه، اندیشه های خود را دربارۀ تصحیح چند بیت ار اشعار رودکی بیان کند. برای نیل به این هدف، با تکیه بر اندیشه های خلیل خطیب ره...

هدف:  مقابله بخشی از محتوای متن دو نسخه خطی معتبر و قرن های 5 و6 هجری نهج­البلاغه و مقابله بعدی  آنها با یک  ویرایش چاپی معتبر معاصر روش/ رویکرد پژوهش:  ازجداول توزیع فراوانی خطبه­های نهج­البلاغه استفاده شده است. تحلیل بر روی یک  خطبه خیلی طولانی، یک خطبه طولانی، یک خطبه نسبتاً طولانی، و دو خطبه متوسط، و یک  نامه خیلی طولانی از متن نهج البلاغه (حجم جمعاً نزدیک به 15 درصد از کل متن) انجام شده است....

ابیات شاهنامه فردوسی پس از انتشار در متون ادبی و تاریخی فارسی به صورت های مختلف نقل شده است. این ابیات گاهی عین شاهنامه های چاپی است و گاهی با آنها متفاوت است گرد آوری این ابیات از سراسر متون کهن می تواند در تصحیح شاهنامه همچون نسخه های اصلی شاهنامه ما را یاری دهد در عین حال طبقه بندی این ابیات برای تعیین شیوه ی تجلید شاهنامه و میزان تأثیر داستان های شاهنامه موثر می باشد. از این روی در این پ...

در نوشتۀ پیش رو به تلاش شیخ عبدالعلی موبد بیدگلی، از نویسندگان و آزادی‌خوهان دوران مشروطه، در تصحیح چاپ شاهنامۀ معروف به شاهنامۀ امیربهادری پرداخته شده است. پس از توضیحاتی کوتاه دربارۀ ویژگی‌های این چاپ شاهنامه و مقایسۀ آن با دیگر چاپ‌های پیشین، به شیفتگی موبد به فرهنگ ایران باستان و کتاب شاهنامۀ فردوسی اشاره شده است. نقش موبد را در چاپ این شاهنامه می‌توان در نظارت بر کار چاپ، تنظیم بخش ملحقات،...