در این مقاله تأثیر عقل ایرانی بر فهم حزب توده از مارکسیسم را بررسی می‌کنیم. حزب توده به عنوان مهم‌ترین نماینده‌ی اشاعه‌ی مارکسیسم در ایران، نقش تاریخی مهمی داشته است. مخی‍‍له‌ی جمعی، میراث فکری و فرهنگی مشترک در میان یک ملت به شمار می‌آید. اینکه تا چه اندازه‌ای این میراث فکری بر فرایند تغییر در معانی، مفاهیم و تعابیر مارکسیستی مؤثر بوده است، بنا بر رویکردی تاریخی- تحلیلی قابل درک است. گفتنی ا...

حزب رستاخیز ملت ایران که در اواخر سال 1353 و با ‌هدف تقویت موقعیت نظام شاهنشاهی پهلوی تأسیس‌شده‌بود، به‌طورتقریبی، خیلی زود، به رکود و ناکارآمدی، دچار شد و درنهایت در اوایل پاییز سال 1357 منحل شد. در مقاله پیش رو، تلاش‌شده‌است، با بهره‌گیری از نظریات ساموئل‌ هانتینگتون و موریس دوورژه که توانایی در بسیج سیاسی گسترده و همراهی و همگامی نیروهای وفادار و باورمند را از مهم‌ترین دلایل تقویت و تداوم حی...

سه دهه پس از کودتای 28 مرداد 1332، دولت پهلوی با جریان فکری مخالفی مواجه شد که طیفی از اقشار به ویژه نسل جوان و تحصیل کرده را به خود جذب کرده بود. این جریان که برآمده از نظام فکری مارکسیسم بود، در دو تشکل حزب توده ایران و سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران نمودار شد: حزب توده که از اوایل دهه 1320 فعالیت خود را آغاز کرده بود، جریان چپ سنتی را نمایندگی می کرد و چریک‌های فدایی خلق ترجمان چپ رادیکال ب...

نجم‌الدین اربکان پدر اسلام سیاسی مدرن در سایۀ دموکراسی در ترکیه است. در حقیقت ایشان در سایۀ دموکراسی در ترکیه دست به تأسیس احزاب سیاسی مختلفی (مانند حزب نظام ملی، حزب رفاه و حزب فضیلت و ...) می‌زند و تلاش می‌کند تا اسلام را دوباره در جامعۀ ترکیه احیا کند. لیکن پرسش اصلی این پژوهش این است که نسبت میان دین و دولت در اندیشۀ نجم‌الدین اربکان چگونه قابل تبیین است؟ شایان یادآوری است که در این نوشتار ...

جلال آل احمد از جمله نویسندگان برجسته واندیشمندانی است که در صحنه ادبیات داستانی ودر تاریخ اندیشه های سیاسی –اجتماعی همواره نقشی در خور تامل داشته است .آل احمد با وجود عمر کوتاهش ( 46سال) آثار زیادی از خود برجای گذاشته است . جلال آل احمد روشنفکری متعهد ونویسنده ای آگاه است که قلمش چون چراغی فروزان برای روشنگری افکار مردم جامعه خود بکار می گرفت . اواز جمله نویسندگانی است که همواره باسیاستهای دو...

طی دو دهه اول انقلاب اسلامی ایران به دلایلی نظام سیاسی متکثر همراه با احزاب سیاسی قدرتمند در کشور شکل نگرفته است . در فاصله سالهای 1360 تا 1376 ه . ش تفکر سیاسی حاکم در کشور اندیشه جناحی بوده است تفکر جناحی ماهیت رسمی و حقوقی ندارد. جناح اساسنامه و مرامنامه ندارد و از عدم شفافیت رنج می برد و حتی کادر رهبری و اعضای هواداران مشخصی ندارد رفتار سیاسی در جناح بندی غالبا مبتنی بر تصمیم گیریهای محفلی ...

سوال این است که دیدگاه امام راحل از دو منظر نظری و عملی نسبت به احزاب چه بوده است؟ در پاسخ به سوال فوق، فرضیه رساله این است که ایشان از دیدگاه نظری تحزب و تشکل را تایید نموده و این تایید مبتنی بر قواعد فقهی است. ضمن اینکه ایشان هیچ حزب و گروهی را بطور مطلق تایید نکرده اند ولی نفی مطلق و تایید مشروط در آثارشان به چشم می خورد که به نوع عملکرد احزاب و تشکلهای سیاسی مربوط می شود.

     همواره در پژوهش­های مربوط به تاریخ تحولات معاصر ایران از انقلاب اسلامی 1357 به عنوان نقطه عطفی در بررسی رخدادهای تاریخی و اجتماعی یاد می­شود. آنچنان که با شکل­ گیری زمینه­ های انقلاب در سال­ های دهه 1340 و 1350 نیروها و احزاب سیاسی...

جنبش جدیدیه که در ابتدای قرن بیستم میلادی در آسیای میانه منتشر شد، درواقع ادامۀ منطقی غایه های ترقی پروری معارف پروران نیمۀ دوم قرن نوزدهم است. این مقاله با هدف بررسی سیر تطور این جنبش و پیامدهای آن به نگارش درآمده است. طبق نوشته های صدرالدین عینی، تحت تأثیر مطبوعات فارسی و ترکی و همچنین انقلاب های روسیه، ترکیه و ایران در آسیای میانه جوانانی پیدا شدند که خواستار دگرگونی نظام سیاسی، اجتماعی، اقت...

چکیده ندارد.