در آثار اولین نسل از داستان‌نویسان ایرانى از جمله سیمین دانشور، بسیارى از ویژگی‌هاى مکتب رئالیسم را می‌توان دید. مجموعه داستان "به کى سلام کنم؟" از موفق‌ترین آثار این نویسنده به شمار می‌رود. در مقالة حاضر، بازتاب انواع رئالیسم از جمله انتقادى، نمادین و اجتماعى در دو حوزة فرم و محتوا در این مجموعه‌داستان بررسى شده است. ویژگى‌هاى محتوایى در دو بخش مسائل سیاسى- اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى ایران به‌و...

صادق چوبک متعلّق به نسل دوّم نویسندگان ایرانی است که پس از تثبیت داستان کوتاه، در ارائۀ نمونه هایی موفق در این عرصه کوشیدند. چوبک در داستان هایش به زندگی اقشار بینوا و فرودست پرداخت و از زبان و لحن آنان سود برد تا واقعیت های زشت و تلخ حیات را با دقّت و جزئیات تمام به تصویر کشد. او در این راه از امکانات و صناعاتٍ روایی ویژه ای استفاده کرد که بررسی مجموعة آنها موضوع تحقیق حاضر است. در این مقاله کوشش ...

با رواج داستان‌نویسی نوین و تغییر زبان و سبک نوشتار و ورود درون­مایه­های جدید به عرصة ادبیات داستانی، داستان و رمان نیز پذیرای فرهنگ عامه شد. این مسائل در کنار یکدیگر باعث توجه پژوهشگران و نویسندگان به فرهنگ تودة مردم گشت. یکی از این رویکردها بررسی تأثیر فرهنگ بومی و عامه شامل گویش، آداب و رسوم محلی، اصطلاحات و ضرب‌المثل­های بومی و.... است. ادبیات داستانی امروز به دلیل الهام گرفتن از زندگی مردم...

محمد احمد عبدالولی العبسی (1939- 1973) داستان سرای معاصر و فرهیخته یمن ، بنیانگذار قصه نو در این کشور است مجموعه داستان «عمنا صالح » مشتمل بر هفت داستان و یک نمایشنامه است که جهت ترجمه ، نقد و بررسی برگزیده شده است. نویسنده در این اثر ارزشمند فقر اقتصادی، فرهنگی، مشکلات اجتماعی نظیر بی عدالتی ، استبداد سیاسی و رفتارهای ناشایست حاکمان در کشور یمن را به رشته تحریر درآورده است . در این تحقیق ...

طومارهای نقالی بخش مهمی از اسناد مکتوب روایت‌های عامیانه‌ی حماسیِ این سرزمین را دربرمی‌گیرند، بخشی که گاه امکان روشن شدن پاره‌هایی مبهم از سنت حماسی ایران را فراهم می‌سازد. حجم عظیم این روایت‌ها، بررسی ورق به ورق آن‌ها را تا حدودی دشوار ساخته است. یکی از شیوه‌هایی که می‌تواند به مطالعه‌ی روشمند این روایت‌ها کمک کند، فهرست کردن بن‌مایه‌های آن‌هاست. به یاری این فهرست، متون روایی به عناصر سازنده‌شا...

نفد ادبی از جمله موضوعاتی است که در ادبیات جایگاهی ویژه دارد و توجّه بسیاری از پژوهشگران و محققین ادبیات را به خود جلب نموده است. در این میان یکی از مکتب های مورد توجّه منتقدان ادبی، مکتب روانشناسی تحلیلی کارل گوستاو یونگ، روانشناس مشهور سوئیسی است که در نیم? دوّم قرن بیستم توسط او بنیان شد. طبق نظری? یونگ، ناخودآگاه جمعی انسان مضامینی در بردارد که آن ها را کهن الگو یا آرکی تایپ می نامد. کهن الگوه...

داستان نبرد رستم و اکوان دیو یکی از روایات مستقل و در عین حال کوتاهِ شاهنامه (186 بیت در تصحیح دکتر خالقی مطلق) است که احتمالاً به دلیل این اختصار، کمتر از روایاتِ پهلوانیِ رستم، در ادب رسمی و عامیانه مورد توجّه قرار گرفته است. با این حال ظاهراً اکوان دیو در سنّت داستان‌های ایرانی نقش و حضور بیشتری داشته و نشانه‌هایی از این تنوّع و تعدّد را هرچند به صورت پراکنده و کلّی می‌توان بازشناسی کرد. از جمله گویا ...

تلاش روایت شناسان برای رسیدن به الگویی ثابت جهت بررسی داستان ها در آغاز قرن بیستم ، با ظهور فرمالسیستها ، شدت یافت. در همین زمان ولادیمیر پراپ با الگو گرفتن از این روایت شناسان ، روشی جهت بررسی داستان ها طرح کرد. پراپ با بررسی یکصد قصه ی عامیانه ، به سی و یک خویشکاری دست یافت. روشی که پراپ در یافتن خویشکاری ها به کار گرفت ، آنقدر دقیق بود که بتوان اثر او را تا این زمان به عنوان الگویی ثابت و در...

فولکلور عبارت از همه جنبه های عامیانه زندگی اقوام و جوامع است؛ فولکلور یعنی دانش عوام و ادبیات عامیانه؛ رفتار و اعمال عامیانه و سنتی، زمینه های مختلف و متنوع زندگی روزمره، اعتقاد و باور، اصطلاحات و کلمات رایج، آداب و رسوم، خوراک و پوشاک، ضرب المثلها و... رایج مردم جامعه ای است که در رمان مورد نظر با آن مواجهیم. از آنجا که رضا امیرخانی و سیمین دانشور با به کارگیری عناصر فولکلور، در جهت حفظ فرهن...