این مقاله، مقایسه و مقارنه مختصری است بین حافظ و ابن فارض؛حافظ، سراینده زیباترین و عالی ترلین شعر رندانه – عاشقانه و عارفانه با این فارض حموی مصری بزرگترین و مشهورترین شاعر عارف عرب با فاصله یکصدو شصد سال که دارای وجوه افتراق و اشتراک بسیار هستندو در این مقاله ، قصد بحث تفضیلی و پرداختن به اصول و مبانی مشرب فلسفی و اخلاقی و ممیزات مکتب عرفانی و تجزیه و تحلیل عناصر هنری وفنی و زیبا شناختی و خیال...

اوحدالدین انوری ابیوردی از شاعران صاحب سبک و تأثیرگذار قرن ششم است که نقش عمده ای در پیدایش غزل عاشقانه و تکوین تغزل فارسی دارد. او توانست تجربه های پیشین در حوزه شعر تغزلی را پشتوانه و مبنای حرکتی تازه در شعر فارسی قرار دهد و بین مفاهیم تغزلی و قالب غزل به شکلی بدیع و نوآورانه پیوند ایجاد کند. انوری موضوعات، مفاهیم و زبان انحصاری، همچنین نگرش عاشقانه خاصی را با تغزل فارسی ملازم ساخت و مسیر تاز...

سخن گفتن بدون مخاطب و فرض مخاطب چندان معنا ندارد. این مخاطب است که چه حاضر و چه غایب روی سخن با اوست و تأثیر قاطع بر عناصر سخن دارد و اوست که زمینه معنایی سخن و شیوه بیان آن را به اقتضای ظرفیت‌های علمی و هنری شاعر تعیین می‌کند. بر خلاف مخاطب برون‌متنی که خودش انتخاب می‌کند، مخاطب درون‌متنی توسط آفریننده ادبی انتخاب می‌شود. یکی از این مخاطبان درون‌متنی که آفرینندة اثر ادبی در شعر آن را می‌آفریند...

چکیده پیوند فرهنگی و ادبی ایران و هند در طول تاریخ، پیوندی استوار و غیر قابل انکار بوده و با فراز و فرودهای بسیار در گستر¬ه¬ی روزگاران استمرار داشته است.¬ ¬این پیوند در عصر صفویان ایران و گورگانیان هند به اوج خود رسیده که شعر و ادبیات این عصر، آیینه¬ی تمام¬نمای آن است. شعر صائب که نقطه¬ی اوج شعر این عصر است، با هنرمندی¬های بسیار، تعامل فرهنگی و ادبی این دو سرزمین را به تصویر کشیده به گونه¬ای که...

غزل شهریار یکی از زیباترین غزل های عاشقانه ادب فارسی است و از دلائل دلچسبی آن از سرگذراندن مرحله عاشقی از ناحیه خود شاعر است تا جائی که تأثیر این حادثه را می توان در تمام مراحل زندگی اوآشکارا مشاهده کرد. در غزلیاّت شهریار به وضوح حالات عاشقی از قبیل : جرقه های نخستین عشق ،بحران ، حیرانی ، ناکامی ، اضطراب و نگرانی قابل رویت است . طبیعتاً این ماجرا نکات منفی و مثبتی را در زندگی شاعر رقم زده است که ...

منظومة خسرو و شیرین نظامی بهترین منظومة عاشقانة او و جزء بهترین داستان های عاشقانة شعر فارسی است. از رموز موفقیت آن، نحوة استفادة نظامی از عناصر داستان در این منظومه در قیاس با مقلدانش و دیگر داستان پردازان شعر کهن فارسی است. اگر اثر نظامی را با دیگر شاعرانی که در ادبیات کهن منظومه­های عاشقانه سروده­اند، مقایسه کنیم ارزش کار نظامی مشخص     می­شود. از جمله ویژگی های مثبت به کاربردن عناصر داستان ...

در ادب فارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از منظومه‌های عاشقانه نیز رواج دارد. داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. در پایان قرن ششم نظم داستان‌های عاشقانه به وسیله نظامی گنجوی به حدّ اعلای کمال خود رسید. وی چند داستان معروف زمان خود را به نظم درآورد و هنرنمایی‌های این شاعر تا بدانجاست که اکثر سرایندگان  منظومه‌های عاشقانه،...

در ادبیات فارسی داستان های عاشقانه ی بی شماری وجود دارد که شاعران به این داستان ها تلمیح جسته و با عناصر و اجزای آن ها مضامین و تصاویری بدیع خلق کرده اند. در این زمینه داستان های عاشقانه ی یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون و خسرو و شیرین جایگاه ویژه ای دارند. از آن جا که شاعران سبک هندی به مضمون سازی مشهورند با عناصر این داستان ها مضامین و تصاویر بکری را آفریده اند. شاعران مورد مطالعه ی این پژوهش(محتش...