جنگ تحمیلی بر خلاف آسیب های بی شمارش برجامعه، روندی مثبت و سازنده در ادبیّات معاصر ایجاد کرد. ادبیّات نیز در مقابل توانست در روند رویداد های جنگ تأثیر قابل توجّهی بگذارد. یکی از زیر شاخه های ادبیّات نوپای دفاع مقدّس، ادبیّات داستانی است. داستان متشکل از عناصری است که هرچه با مهارت و توانایی بیشتری به کار گرفته شوند، داستان تأثیرگذارتر خواهد بود. از آن جا که نویسندگان دفاع مقدّس در خلق آثار خود به دنبا...

موتیف یا "بن‌مایه" ابزاری است که نویسنده می‌تواند به‌منظور ایجاد وحدت اندام‌وار در ساختار اثرش از آن بهره ببرد. ‌‌کورش اسدی از نویسندگان معاصری است که به دلیل کسب جوایز ادبی داستان‌های کوتاه مشهور شد. این مقاله به بررسی موتیف‌‌های مکرر در سه مجموعه داستانی پوکه‌‌‌باز، باغ ملی و گنبد کبود می‌پردازد و به روش توصیفی تحلیلی سعی بر آن دارد تا مشخص کند که اسدی چگونه از موتیف‌‌های اقلیمی استف...

چکیده: گفت وگو، به عنوان یکی از عناصر اساسی داستان نقش مهمّی در ایجاد ارتباط میان اشخاص داستانی، افشـای درون شخصیّـت­ها، گسترش طرح و عمل داستانی ایفا می­کند. زمانی که وقایع با این شیوه روایـت می­شوند، داستان حالت نمایشی به خود می­گیرد و خواننده به صورت مستقیم با صحنه­هایی روبه­رو می­شود که نمودی طبیعی و زنده دارند. اسماعیل فصیح، داستان­نویس معاصر ایران، به عنوان یکی از پرکارترین نویسندگان معاصر...

چکیده «دیه» اثر عمر سیف­الدین نویسندۀ ترک، داستانی آموزنده و مورد توجه نسل­های بعدی خود است. بدون توجه به ساختار و عناصر تشکیل­دهندۀ ی-ک اثر نمی­توان به درک نوین و عمیق­تری از آن رسید. گرچه شخصیت و شخصیت­پردازی بیشتر مربوط به رمان است و در داستان کوتاه، فرصت پردازش شخصیت وجود ندارد، اما شخصیت و ­شخصیت­پردازی از جمله مواردی است که در ساختار داستان کوتاه «دیه» درخور توجه و تأمل است. این مقاله به...

مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است که به روش کتابخانه­ای و با تکیه بر ادبیات زنانه به منظور دست‌یابی به مبانی زیباشناسی در رمان چراغ‌ها را من خاموش می­کنم اثر زویا پیرزاد انجام شده است. در این مقاله ویژگی­های زبانی در سطوح مختلف (واژگان، جملات، گفتمان) و نیز ویژگی­های محتوایی که متناظر با مهم­ترین عناصر داستانی است، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بهره‌گیری از توصیفات دقیق و ظریف، دیدگاه زنانه، انت...

نوشتار حاضر به بررسی ساخت داستان عامیانه حسین کرد شبستری باتوجه به عناصر داستانی آن، می پردازد. این داستان درباره اعمال پهلوانی و عیّاریِ قهرمانی به همین نام در دوره صفویه است. در این پژوهش ابتدا عوامل داستانی، درون مایه، پیرنگ، شخصیت، حادثه، توصیف، گفت وگو، زاویه دید و سبک داستان، بررسی و سپس در نتیجه گیری، چگونگی شکل گیری داستان با توجه به این عوامل، توصیف شده است. به نظر می رسد که «تکرار»، عنص...

نظریه‌پردازان روایت، با تفکیک میان روایت‌های داستانی کلاسیک و مدرن، براین باورند که روایات داستانی کلاسیک، غالباً بر ویژگی‌هایی چون مؤلف‌محوری، تک‌ارزشی و تک‌ساحتی‌بودن معنا، پایان بسته و غیره استوارند و درمقابل, روایت‌های داستانی مدرن مؤلفه‌هایی چون مخاطب‌محوری، پایان باز، چندساحتی‌بودن معنا و غیره را در بطن خود می‌پرورند. اگرچه ظاهراً بلاغت کلاسیک برپایه اعتقاد سنتی به معنی قطعی کلام بنا نهاده ...

تحقیق حاضر تحت‏‏‏عنوان «بررسی عناصر‏داستانی در رمان نیمه‏غایب حسین سناپور» به بررسی پنج عنصرداستانی(شخصیت، زاویه‏دید، درون‏مایه، موضوع و گفت‏وگو) در اثر معروف نیمه‏غایب پرداخته است، در این پژوهش، علاوه بر معرفی این داستان، هر یک از عناصر داستان به همراه شواهد مثال مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. از آن‏جایی‏که درون‏مایة این رمان، بیشتر شامل؛ پیدا کردن نیمه‏گمشده، عشق‏ و ازدواج، ترس‏ودلهره و س...

داستان نویس برای ارائه ی اثر داستانی، از ابزاری بهره می برد که به آن عناصر داستان می گویند. برای این که پیکره ی داستان از استحکام ویژه ای برخوردار گردد، می بایست تمامی عناصر در تعامل سازنده با هم بوده و کارکردی هماهنگ داشته باشند. پژوهش حاضر، رمان های سایه ها و شب دراز، شب ایّوب، فال خون و «کتاب بی نام اعترافات» داوود غفّارزادگان را از لحاظ ساختار داستانی بررسی می کند و به تحلیل تمامی عناصر داستا...

مثنوی معنوی مولانا جلال‌الدین بلخی گذشته از جنبه­های مشهور شاعرانه و عارفانۀ آن، مانند هر متن دیگر، جنبه­هایی دارد که بیان‌کنندۀ زمانه و روزگارِ زیستۀ آفرینشگر آن است و عوامل مؤثر و تحول‌سازی از آن روزگار، بافت و ساختار روایی و عناصر داستانی آن را تحت‌تأثیر قرار داده است. از این دیدگاه می­توان مثنوی معنوی را متنی تاریخی به‌شمار­آورد که پژوهشگر تاریخ با تفسیر عناصر آن   می­تواند...