سابقه تشیع در خراسان به قرون نخست هجری بر می گردد. ورود امام رضا (ع) به خراسان، از مهم ترین عوامل گسترش تشیع در این خطه محسوب می شود. بعد از شهادت امام، عالمان بسیاری از مناطق مختلف جهان اسلام به مشهد طوس مهاجرت کرده و در جوار مرقد حضرت، به بحث و فحص پیرامون مباحث شیعی پرداختند که از جمله نتایج آن، ظهور عالمان و دانشمندان برجسته ای نظیر طبرسی و طوسی بود که تاکنون تألیفات ثمربخش آن ها راهگشای مط...

پایایی اعیاد نوروز، مهرگان و سده، به همراه آیین‌های گسترده‌ای که بخشی از وجوه هویتی جامعه ایرانی را در خود داشت، مرهون عوامل چندی بود که در این میان سهم زمینه‌های اجتماعی مهم‌تر می‌نماید . نوشتار حاضر در پرتو سه موًلفه ی بافت اجتماعی قلمرو شرقی خلافت و میزان اهتمام زرتشتی‌ها ، بافت اجتماعی و برتری فرهنگ ایرانی در عراق عرب و به‌خصوص بغداد و سهم شعوبی‌گری و رویکرد فرهنگی- اجتماعی ایرانیان ؛ زمینه‌...

به رغم آموزه های قرآنی ناظر بر سرشت آزاد انسانی برای تغییر سرنوشت و امکان نظری جنبش های اجتماعی در آموزه های اسلامی، در اندیشه سیاسی متفکران مسلمان و در تاریخ جوامع اسلامی، به استثنای اندیشه سیاسی شیعی و برخی فرق خوارج، اعتراض و طغیان اجتماع علیه حاکمیت امری مذموم و نکوهیده تلقی می شده است. این طرز تلقی رایج در جوامع اسلامی ضمن دربرداشتن شباهت هایی به سنت های جوامع مختلف بویژه جوامع مسیحی و یهو...

تلاش برای دستیابی به امنیت به‎عنوان یکی از مهم ترین نیازهای انسان در طول تاریخ، با انواع وسایل دفاعی صورت می پذیرفت. اقدامات دفاعی که به منظور تضمین استقلال، حفظ تمامیت و امنیت ارضی و حراست از مردم خود در مقابل هرگونه تهاجم دشمن صورت می گیرد، به دو صورت نظامی و غیرنظامی است که امروزه به ترتیب دفاع عامل و دفاع غیرعامل نامیده می شود. اقدامات دفاع غیرعامل که در تأمین امنیت شهرها امری مهم محسوب می ...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه آخر قرن بیستم و بروز حوادثی نظیر حمله به مراکز تجاری جهان در نیویورک در سال 2001 میلادی و پیروزی جنبشهای اسلام گرا در کشورهای مسلمان در طول دو دهه گذشته به منظور در دست گرفتن قدرت زمزمه های مبنی بر شکل گیری جنگ سرد دوم از سوی پاره ای از متفکران غربی مطرح شده است که در یک سوی آن ایدئولوژی لیبرال دموکرات غرب و در سوی دیگر آن پدیده اسلام سیاسی قرار دارد. در ...

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل و ریشه یابی برخی از نقوش آئینی و نمادین موجود در نگارگری دوره ی مورد بحث یعنی از آمدن ایلخانیان مغول تا برآمدن قاجاریان و بررسی معانی و مفاهیم آنها می باشد. این تحقیق بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی می باشد و گردآوری اطلاعات در این پژوهش نیز به شیوه اسنادی(کتابخانه ای) و ابزار آن نیز به صورت تهیه فیش، عکس و طرح از منابع مکتو...

هدف از تحقیق حاضر مطالعة جایگاه و نقش کنیزان در موسیقی قرون نخستین اسلامی است. نقش‏ مهم کنیزان در پیشبرد موسیقیِ قرون اولیة اسلامی و دامنة فعالیت آن‌ها را می‏توان چنین برشمرد: نوازندگی،‏ خوانندگی، آهنگ‌سازی، آموزش موسیقی، ‏حفظ و انتشار ساخته‏های موسیقی‏دانان،‏ نقد و مباحثه و ایجاد فضای پویای موسیقایی در جامعه. نظریه‏پردازیِ موسیقی تنها جنبه‏ای بود که بانوان به آن نمی‏پرداختند و بنا به دلایل علمی ...

نهضت آزادی ایران که به عنوان یک سازمان سیاسی در مبارزه با رژیم شاهنشاهی نقشی غیر قابل انکار و فعّال داشت، باظهور و پیدایش انقلاب اسلامی، رشته های قدرت سیاسی کشور را در قالب دولت موقت به دست گرفت. دولت موقت در شرایطی قدرت را در دست گرفت که نظام شاهنشاهی از هم پاشیده بود و نظام نوپای اسلامی هنوز مستقر نگردیده بود تا با این وسیله آرامش را به جامعه برگرداند و شرایط لازم را برای استقرار دولت قطعی فرا...

یهودیان ، بنا بر ملاحضات اعنقادی و اجتماعی معمولا در حاشیه جامعه ایرانی قرار می گرفتند .به ویژه در دوران اسلامی تاریخ ایران ،نظر به نگرش خاص مسلمانان نسبت به این قوم با بد بینی های عمومی نسبت به آنان ،موقیعت خاصی نداشتند .از این جهت تنها در پاره ای از دوران اسلامی که تساهل و مدارای دینی در دستور کار حکومت ها قرار داشت ، یهودیان ساکن در ایران از حداقل فرصت ها برای مطرح کردن خویش در امور اقتصادی ...