سینما از جمله قالب¬های نوظهور هنر تکنولوژیک است که در بستر اندیشه¬ای مدرنیته به ظهور رسید و به سبب جذابیت¬های ویژه¬ی خود توانست به سرعت در تمام جوامع رخنه کرده و از مخاطبان روزافزونی برخوردار شود. بهره¬گیری از این مدیوم با هدف پیام¬رسانی دینی به سبب تقابل اندیشه¬ای اسلام و مدرنیته با چالش¬های جدی روبروست؛ مسئله جذابیت یکی از مهم¬ترین این چالش¬هاست. تحقیق حاضر، در گام نخست با گزینش رهیافت حکمت ا...

اصطلاح هنر مدرن و واژگان آن در تقابل با هنر پست مدرن و واژگان گسترده ی آن، چندان بحث برانگیز نمی نمایند. بررسی های بیشتر واژگان این دو اصطلاح، نشان می دهد ؛ درکنار اشتراک های وسیع میان این دو، تمایزهای بسیار اساسی دیگری قابل تشخیص است. آرای متفکران و فیلسوفان، در یک صورت کلی،اشاره بر خصوصیت های قالب گرایانه ی (فرمالیستی) هنرمدرن و خصوصیت های محتوا گرایانه ی هنر پست مدرن دارند. به بیانی دیگر، ...

تجربۀ دینی، تجربۀ منحصر به‌فردی در میان تجارب وجودی انسانی است و این مسئله به‌واسطۀ رابطۀ والایی است که از حقیقتی فرازمینی و غیرمادی سرچشمه می‌گیرد. مسئلۀ اساسی در اینجا چگونگی رابطۀ میان تجربۀ دینی و تجربۀ زیبایی‌شناختی(هنری) است. زبان هنری به‌عنوان زبانی ملموس، عینی و قابل فهم برای هر انسانی، چگونه در درون تجربۀ زیبایی‌شناختی به کمک تجربۀ دینی می‌آید؟ حقیقت دینی، امری وجودی است و لذا زبان آن ...

با مرور اندیشۀ هنری هربرت مارکوزه و مقایسۀ آن با مفاد قاعدۀ طلایی در اخلاق، می توان هنر مطلوب مارکوزه را یکی از تمهیدات لازم در اجرای این قاعده و بستری برای حضور آشکارتر و خودآگاه تر آن در تعاملات اجتماعی میان انسان ها ارزیابی کرد. اگر قاعدۀ طلایی از مخاطبانش می خواهد که خود را در موقعیت دیگری گذاشته و دیگری را هم در وضعیت فعلی خود تصور کنند، در اندیشۀ مارکوزه هنر بستری برای ایجاد- یا دست کم پی...

نقد ، سنجش، داوری یا به عبارتی دیگر جدا کردن سره از نا سره، اینها همه تعابیری هستند که در اثر برخورد با یک پدیدار به صورتی ناخود آگاه به آن دچار می شویم. نقد، تاریخی دیرینه و سرگذشتی پرپیچ و خم دارد و نیای آن به دوران یونان باستان و ارسطوی فیلسوف می رسد. با مداقه و ریشه یابی لغوی این پدیده می توانیم دو ریشه لاتین و یونانی را برای آن ملحوظ بداریم که معادل نقد (criticism)و ناقد (critic)است و آنچه...

در این مقاله مفهوم خودبازتابی و کارکردهای آن در سینما مطالعه و بررسی شده است. خودبازتابی پدیده ای فراژانری و فرارسانه ای است که در فلسفه، روانشناسی و انواع هنرها می توان آن را تعریف و بررسی کرد. اگرچه این مفهوم مفهومی تازه نیست و می توان رد آن را از آغاز هنر و از ابتدای ظهور آثار اندیشه در کتب به جا مانده یافت؛ اما با ظهور اندیشه های برشتی این مفهوم نظریه پردازی شد و مورد توجه پژوهشگران قرار گر...

هدف این مقاله مروری بر آراء جان دیوییدرباره نسبت بین علم و هنر، دانشمند و هنرمند و مخاطب اثر هنری و مخاطب اثر علمی در کتاب هنر به‌مثابه تجربه است. جان دیویی در قسمت‌های مختلف این کتاب، که مهم‌ترین اثر او درباره زیبایی‌شناسی است، به طور پراکنده به شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود بین علم و هنر می‌پردازد اما در این تحقیق سعی شده است که دیدگاه دی...

درک و دریافت مناسب از نسبت میان نشانه­ها و مفاهیم، همواره در وابستگی به فرآیند ادراک رخ می­دهد و در یک مواجهۀ هنری، دگرگونیِ مسیر ادراک، ایجاد شگفتیِ فارغ از هر گونه عادت وارگی مألوف را به دنبال دارد. این پژوهش در تلاش است تا با تکیه بر دو ساحت آشنایی زدایی و فرآیند نشانگی، به تحلیلی بر مسئله فرآیند ادراک و چگونگیِ دگرگون­سازی مسیر آن بپردازد. هدف پژوهش، بر تبیین زمینه­های ایجاد این دگرگونی در واب...

تعامل با رویداد هنر تعاملی اعم از تعامل فیزیکی و یا تعامل از طریق رسانه‌های جدید مجازی، صرفاً دیدن اثر هنری نیست. در این رویارویی، مواجهه بدنی مخاطب با کار، نقشی اساسی، هم در درک و هم در تعامل ایفا می‌کند. این تفاوت اساسی شیوه‌ای متفاوت را برای تحلیل هنر تعاملی طلب می‌کند. شیوه‌ای که اساس آن بر تحلیل کنش بدنی مخاطب در آمیختگی با فضای رویداد تعاملی و فضای مجازی باشد. با این توضیح، «بدنمندی» نقشی ...

تصویر یا ایماژ از اصلی‌ترین عناصر شعری است و هیچ تجربه‌ای از تجربه‌های انسانی بدون تأثیر و تصرف نیروی خیال ارزش هنری و شعری پیدا نخواهد کرد. از این روست که خیال در تعریفهای قدیم و جدید هماره عنصر اصلی شعر است. خیال شاعرانه هر اندازه نو و بدیع، و شخصی و فردی باشد، به همان میزان ارزش هنری بالایی دارد. فردیت و نوگرایی در تصویرپردازی از اساسی‌ترین ویژگی‌های شعر نوست. در این میان، نیما نظریه‎پردازی ...