این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه هنر بودایی در آسیای مرکزی، به ویژه در کشورهای آسیای میانه، گسترش پیدا کرده است. امپراتوری موریا (321 تا 185 ق.م.)، در زمان حاکمیت دولت یونانی باختری دراواسط قرن سوم ق.م سعی کرد دین بودایی را در باختر گسترش دهد.کوشانی ها با تشکیل دولتی مستقل (حدود 100 ق.م)، تمدن جدیدی را در تاریخ باختر رقم زدند. بعدها امپراتوری کوشانی همسایه ی شرقیِ دولت اشکانی شد، تا...

شیعیان و پیروان ائمه اطهار از صدر اسلام در تلاش بودند که نام ائمه را در سکه ها نقر نمایند.گرچه نام حضرت علی (ع) و امام رضا (ع) در سکه های دوره اولیه اسلامی وجود دارد، اما از دوره ایلخانی،به خصوص غازان خان، نام ائمه اطهار به طور رسمی در سکه ها آورده شد. ضرب سکه های طلا ونقره به نام امام رضا(ع) و نوشتن نام آن حضرت بر سکه ها از سال 202 هـجری و از دوره مأمون عباسی آغاز گردید. اولین سکه به نام ایشان...

پس از فروپاشی حکومت تیموریان به تدریج سه قدرت اوزبک، صفوی و عثمانی در منطقه نمایان شد. در ماوراءالنهر اوزبکان با گرایش سنی، در ایران صفویان با گرایش شیعه و در آسیای صغیر و بین النهرین دولت عثمانی سنی که در پی احیای خلافت بود. بدون شک در سده های میانه عامل مذهب به عنوان یک فاکتور اصلی در تکاپوهای سیاسی و نظامی به شمار می آمد و با توجه به این که دو دولت اوزبک و عثمانی از طرفداران سرسخت اسلام ارتد...

شکل یا طرح باغ موضوعی است که برخی از مهم ترین ویژگی های فضایی باغ را در بر دارد. علاوه بر آثار باقی مانده یا مدارک تصویری و متون تاریخی، شعر فارسی نیز منبعی برای شناخت باغ محسوب می شود و تصویری از آن فراروی ما قرار می دهد. تصویر یادشده که ممکن است حاصل مشاهدۀ توصیفگر یا حتی تصویر ذهنی او دربارۀ فضایی خاص باشد، اهمیت دارد و ما را با موضوعی آشنا می کند که اطلاعات دیگری از آن در دست نداریم یا اطلا...

بعد از فتح ایران توسط مغولان و از بین رفتن شهرهای بزرگ خراسان نظیر نیشابور و مرو، خراسان دارای شهرهای مهمی نبود. با از بین رفتن حکومت ایلخانی، هرات که زیر نظر حکومت آل کرت بود، دارای ریش? فرهنگی و سیاسی شد. با ظهور تیمور و از بین رفتن آل کرت،هرات جزئی از قلمرو تیمور گردید و بعد از مرگ این پادشاه بود که هرات پایتخت جانشینانش شد و از اهمیت و منزلت خاصی برخوردار گشت تا آنجا که به عنوان قطب علمی و ...

مناظرات امام رضا علیه السلام باب های عظیمی را در علوم اسلامی گشوده است. پژوهش حاضر به تحلیل فلسفی مناظرات امام رضا علیه السلام در مرو با روش کتاب خانه ای-تحلیلی پرداخته که در حیطه توحید، نبوت و امامت مطرح شده اند. در باب توحید، برهان های حضرت بر اثبات وجود خدا، مقایسه صفات خدا و خلق، عینیت صفات ذاتی خدا با ذات او و خارجیت اراده الهی از ذات، تحت بررسی قرار گرفت. این بررسی نشان داد که ایشان در ا...

نیشابور همواره یکی از معتبرترین شهرهای تاریخ ایران در طول قرون و اعصار بـود کـه اززمان عبداﷲ بن طاهر (حک: 215-230 ه.ق) به عنوان پایتختی برگزیـده شـد و ایـن امـر در دوره  سامانی و و غزنوی نیز تداوم یافت. موقعیت مساعد تجاری و مرکزیت سیاسی، توسعه این شهر رادر پیداشت، چنانکه در قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری در جهان اسلام نظیـر نداشـت و بـاپایتخت جهان اسلام، بغداد، برابری می کرد. اما این شهر در هن...

یکی از عالی ترین احادیث رسیده از اهل بیت(علیهم السلام) که دارای ژرف ترین معانی دینی است؛ حدیث قدسی «سلسله الذهب» است که در سفر حضرت رضا(علیه السلام) از مدینه به مرو، در شهر نیشابور بیان شد. آنچه باعث صدور این حدیث از طرف امام در آن برهه زمانی و مکانی شد، بستر موجود آن زمان در زمینه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می باشد. در آن زمان جامعه اسلامی به لحاظ سیاسی، دچار خفقان بود، ظلم خلفای عباسی به مردم بو...

پس از گذ شت یک سده از ظهور اسلام وگسترش قلمرو کشور های فتح شده، با پایه گذاری فرهنگ و تمدن اسلامی در آن نواحی،از قرن دوم «ه ق»جغرافیانویسان، تاریخ نگاران و...جهانگردان برای آگاهی از اوضاع فرهنگی، تاریخی جغرافیایی و...به سیروسفر پرداختند. ابن فَضلان در آغاز قرن چهارم سال 309 (یک هزار یکصدوبیست و سه سال پیش)سفریازده ماهه را به سر پرستی هیئتی از طرف خلیفه المقتدر با لله از بغداد برای تبلیغ دین مبین...

 ترازوی حکمت از جمله پیشرفته ترین ترازوهایی است که در دوران پس از اسلام طراحی و ساخته شده است. طراح و سازنده این ترازو عبدالرحمن خازنی، مؤلف کتاب میزان الحکمه، است. از جمله عوامل برتری این ترازو نسبت به سایر ترازو¬های هم عصر خود دقت، عملکرد ترکیبی و سه گانه و تعداد بیشتر کفه¬های آن است که در عیار سنجی آلیاژهای دو عنصری مورد استفاده بوده است. این ترازو اولین بار پیش از سال 515 هجری قمری در مرو ...